Адвокатпен с?хбат

Назханов Тайыр

ДАНИЯЛ – Мысалы, телефон сйлесулерін тыдау деген сияты ма?

ТАЙЫР – И, келіссздерді ола тсіру деген сияты. ылмысты рекеттерді имитациялау жиі олданылады.

ДАНИЯЛ – Ал, бл не?

ТАЙЫР – зііз детективтерді уесойы ретінде, «жасырын бр- кеме жмыс» дегенді кп естіген боларсыз?

ДАНИЯЛ – рине, естідім. Бл ы орау органдарыны ыз- меткері банда немесе мафия атарына жасырын енуі.

ТАЙЫР – .Немесе баса ылмысты оамдастыа. Мндай операциялар тек кинода ана бола бермейді. ылмыскерлер Еуропа- дан есірткі тасымалдаан туралы іс жргізгем. Зады ораны халы ттынатын тауарларды жеткізу болды.

Бл тауарларды ішінде есірт- кі бар пия орындар болды, олар слулы салондары, барлар, тнгі клубтар арылы таралды. Міне, осы йымдасан топа жасырын агент енгізілді. Соны арасында ылмыс ашылды. Онсыз, істі рбуі екі та- лай еді. Іс заа созылуы ммкін еді.

ДАНИЯЛ – Яни, осы топа енгізілген ызметкер ылмысты ими- тациялады ма?

ТАЙЫР – И, осы есірткі трафигіне атыстылыты имитациялады.

ДАНИЯЛ – Дегенмен, бл ауіпті шыар? Леонардо Ди Каприо мен Мэт Дэймонмен бірге ойнаан «Отступники» фильміндегідей. Не- месе, есіізде ме, Шараповты «Кездесу орнын згерту ммкін емес» телехикаясындаыдай.

ТАЙЫР – Ия, мені ойымша, бл жерде лкен батылды ажет… Кріп отыраныыздай, жасырын тергеу рекеті маызды рі салматы жне кптеген жадайларда пайдалы. Біра, рине, оны ешкім тек- тен-тек з еркімен жргізе алмайды.

ДАНИЯЛ – Ал, оан кім санкция береді?

ТАЙЫР – Тергеу судьясы. Р ылмысты іс жргізу кодексінде жа- сырын тергеу рекеттерін белгілі бір мерзімге, яни бір айа зартуа рсат етілген.

ДАНИЯЛ – Егер сіз айыптау шін материал жинап лгермесеіз ше?

ТАЙЫР – ажет болан жадайда олар тергеу сотыны санкцияла- уы арылы да зартылуы ммкін. Бір Казинода пара алу ісі тергелгені есімде – кейінірек толыара айтып беремін – ол жерде олар жасырын тергеу рекеттерін алты айа зартты. Осыны арасында ылмыскер- лерді стау жне жазалау ммкін болды.

ДАНИЯР – Кугерлермен алай жмыс істейтіні туралы егжей-тег- жейлі айттып ттііз. Ал, мнда кгер – пия, былайша айтанда агент. Оны жария етуге бола ма?

ТАЙЫР – Мнда да Р ІЖК-де белгілі бір рсімдер кзделген. Агент, сіз айтандай, бркеншік атпен кулік береді, жзін жасыра ала- ды. Мндай жадайларда сот отырысты жабы режимде ткізеді.

ДАНИЯЛ – Меніше, жасырын тергеу рекеттері те пайдалы іс сияты.

ТАЙЫР – кінішке орай, іс жзінде бл тек ылмыскерлерді ана емес, сонымен бірге процесті баса атысушыларыны да – атап ай- танда, кдіктіні ана емес, ораушыны да, тіпті кугерлерді де мірін иындата алады. Жне оларды іс жргізу ытарын бзады.

ЫТАР МЕН СЕБЕПТЕР

ДАНИЯЛ – Алайда, барлы тер- геулер бір жерде біреуді зорлы-зом- былы лім белгілері бар мйітті та- буынан басталмайды ой.

ТАЙЫР – дайа шкір, ра- шан олай емес.

ДАНИЯЛ – Ал, баса жадайлар- да сота дейінгі тергеуді бастауа не себеп болуы ммкін?

ТАЙЫР – Біреуді млімдемесі, кінсін мойындап келуі, лауазымды тланы баянаты немесе тіпті БА-таы хабарлама. Біра, мнда эко- номикалы ы бзушылытарды тіркеумен байланысты нюанстарды да ескеру ажет. Тергеуді бастау шін кптеген баса процедуралар мен тексерулерді жргізу ажет. Бл ылмысты ы бзушылыты кейбір азаматты-ыты ммілелерді орындалмауынан шектеу масатында жасалады.

ДАНИЯЛ – Бл дрыс емес ой?!

ТАЙЫР –

Теория жзінде – и, рине. Біра, іс жзінде – брі де болуы ммкін. Алаятар з ылмыстарын дл осы «азаматты-ыты келісімні орындалмааны» шін сынып жатады. Міне, сол кезде иын- дытар туындайды. Мен жргізген бір азаматты іс болды, ол ылмы- сты істерден туындады. Белгілі бір инвестор серіктесіне кондицио- нерлермен байланысты компанияны ркендету шін аша берген. Ал екіншісі ол ашаны жмсап ойан.

ДАНИЯЛ – рлаан ба?

ТАЙЫР – Басаша айтайы – жмсап ойды. Алайда, жабдыа емес. Мені клиентім ылмысты жауапкершілікке тарту туралы тініш жазады, біра серіктесіні тапырлыы нтижесінде ылмысты іс тотатылады. Ал, бдан кейін не болды десеізші? Бл серіктесі ыл- мысты жауапкершіліктен тыланына уануды орнына, моральды зиянды теу туралы талап арызбен сота жгінеді…

ДАНИЯЛ – Яни, жбірленуші оан жала жапты деп млімдейді ме?

ТАЙЫР – рине, ол жеіске жете алмады, йткені бл жадайда мені клиентім зін жбірленуші деп санады жне зіні конституци- ялы ыын пайдаланды – арыз жазды.

ДАНИЯЛ – Дрыс істеді, ыы болды!

ТАЙЫР – Бізді бл мселені а-арасын шешуге ыымыз жо. Жй, ыы болды дейік. Ал, егер ол асаана жалан шаым жасаса, онда ол темаы тлеуі керек еді.

КІНЛІ БАС ЖНЕ ТАЗА ЖРЕК – АЙЫБЫН МОЙЫНДАП КЕЛУ

ДАНИЯЛ – Фильмдерде тергеушіні ылмыскерге шын жректен кінуі жне кінсін мойындап келуі оны жадайын жеілдеті дегенді жиі естуге болады. Бл, шыныменде, солай ма?

ТАЙЫР – кінуді «шын кілден болуы» – рине, моральды трыдан иын мселе.

ДАНИЯЛ – «Шын кілден» дегенні дрежесін мезеп трсыз ба?

ТАЙЫР – Мені ойымша, ылмыскер шынымен кінетін кездер де болады. Ар-ждан деген бос сз емес ой. Біра, кптеген жадайларда бл жазаны жеілдету шін ана олданылатын ыайлы тжырым. Сон- дытан да, мен прагматикалы терминологияны олдананды алаймын. Ал, кінсін мойындап келуі кдіктіні жадайын жне оны болаша тадырын, жазасын жеілдетуі ммкін. Тек, егер ол фактілерге сйкес келсе жне оларды брмаламаса ана. Кейде, кдікті жо жерден істі зі ойлап тауып немесе оны кбейтіп жатады. Нтижесінде, ділеттілік, сонымен атар, бкіл оам зардап шегеді, йткені наыз ылмыскерлер бостандыта алады жне жазадан босатылады.

ДАНИЯЛ – Не себепті кдікті зіне-зі жала жабады?

ТАЙЫР – ы орау органдарында ылмысты удалаумен екі ызмет айналысады – анытау жне тергеу. Оларды арасында мдделер атыысы жиі болып жатады. «Оперлар» шін крсеткіш – ашылан ылмыстарды саны, осы крсеткіш бойынша оларды жмысыны сапасы бааланады.

ДАНИЯЛ – Санды згерістерді сапалы згерістерге ауысуыны диалектикалы Заын мектепте ткенбіз, есімде…

ТАЙЫР – Мселені мні осында, мнда диалектика мектептегі- дей стіртін… Себебі тергеушіні жмысыны сапасы сота берілген істерді санымен бааланады.

ДАНИЯЛ – Бл жерде мдделер атыысы неде? андай істі ашты, соны берд?

ТАЙЫР – рине, егер брі де шын мнінде адал ашылан болса.

ДАНИЯЛ – Енді тсінген сиятымын.

ТЕРЕЗЕНІ АшЫ АЛДЫРМАЫЗДАР!

ТАЙЫР – рашан «ашылан» ылмыс сота жіберілген іспен бір- дей бола бермейді. Оперлар тергеушілерге: Міне, біз сізге ылмысты ашып бердік, неге істі жібермейсіздер? – деп жатады. зім тергеуші болып жмыс істеген кезде есімде, рлы туралы бір іс болды. Бір «Фор- точникті», яни рлышыны стадым.