Кытылга кыыс ытыыра
Шрифт:
Светлана Николаевна ?р?с кытылын устун аргыый хааман и?эн ыскамыайка?а кэлэн олордо. Ыскамыайка эрэйдээх эмиэ кырдьаахтаабыт. Эмиэ бэйэтэ туспа олох кэрэ?итэ турда?а эбээт. Т???л??х эдэр паараны олордон, к?рс???ннэрэн, арааран ааспыта буолуой? Светлана Николаевна ыскамыайка?а олорон эбэтин са?а к?р?р ки?илии одуулаата. Кырдьык, уруккута буолбатах, хайдах эрэ б??с-б?т?нн?? ?лб??д?йб?т, со?уорбут к?р??нэммит. Урут… оо, кэрэ да к?ст??лээх этэ… Светлана Николаевна хара?ын симэн ылла. Эбэ уута ып-ыраас, дьэп-дьэ?кир буолара, мэктиэтигэр уу т?гэ?эр уста сылдьар балыктар курдаттыы к?ст?лл?р?. Биэрэгэр чыычаах араа?а мустан ыллыыра, ?п-?р?? хоптолор уу кырсын ?рд?нэн талбаара к?т?лл?р?. Оттон киэ?э чуумпуга налыйан-наскыйан, аргыый м?лб?й? устан эмиэ ки?и тылынан сатаан эппэт кэрэ к?ст??лэнэрэ. Светлана о?о сылдьан уу ба?а киирэн
Светлана Николаевна хоту диэкиттэн с?р??н тыал ?рб?т?гэр хайдах эрэ дьагдьайа бы?ыытыйан эмискэ ойон турда: «Бэйи, дьиэ?э барыахха. Эдьиийим аах с?тэриэхтэрэ». Уонна бу киэ?э хайаан да Лариса?а т?л?пп??нн??хтээх, дь??гэтэ улуус кииниттэн б?г?н кэлиэхтээх. Дьэ долгутуулаах к?рс???? к??тэр!
Эдьиийин аахха кэлбитэ – бары утуйаары оннуларын булан эрэллэр. К?н? бы?а окко, о?уруокка, ?лэ?э эриллибит дьон эрдэ сыталлар, сарсыарда эрдэ туран тар?а?ыахтара турда?а. Светлана утуйа иликтэринэ дь??гэтигэр т?л?пп??нн?? охсорго бы?аарынна.
– Алло, дорооболору?. Сергеевтэр дуо? О?олор, маама?ыт кэллэ дуо? – Светлана Николаевна дь??гэтин куола?ын истэриттэн долгуйан барда.
– Кэлбитэ. Эн тетя Света?ын дуо? – кыра уол куола?а ча?аарар.
– Даа-даа, т?ргэнник ы?ыр, то?ойум.
– Хотуой, Сибиэтэ, бирибиэт! Куоласкын истэр к?ннээх эбиппин ээ.
– Привет, дь??гэ-э! Эн ха?ан и?итти? кэлбиппин?
– Хас да хонуктаа?ыта эйигин ма?а?ыы??а к?рб?т дьон «донуостаабыттара». Уонна бу о?олорго эрийэн истэбин. Хаста да дьо??ор т?л?пп??нн?? сатаабытым. И?ирдьэ-та?ырдьа буолуоххут, ким да суох буолан и?ээччи.
– Дьэ, тугу кэпсиигин? Лариса, бириэмэ да ырааппыт. Дьонум утуйан эрэллэр. Онон эн би?икки сарсын ханна к?рс??эрбитин бы?аарыахха, – Светлана дьоно ороннорун та?ынан ?р?-та?нары элэ?нэ?эн барбыттарыгар ыксаата.
– Бээрэ, эн т??? ?р буола кэлли?? – Лариса хата холку.
– ?й??н мантан ара?абын. ?лэбэр эрдэ ы?ырбыттар, онон ыксал буолла. Уоппуска?а сылдьыбытым ыраатта ээ. Кэлэн и?эн Гриша дьонугар уонча хоммутум, уолбун онно хаалларбытым.
– Кэм буолуо, эн ыксыыры? биллэр этэ. Оччо?о хайдах буолабыт? – Лариса куола?ыгар ыксыыры? бэрт эбит диэн сэмэлээ?ин и?илиннэ.
– Сарсын эн хайдах бириэмэлээххинэн Кыыс Кырдалыгар к?рс????ххэ, – Светлана ?рт?н былааннаабыт буолан этэ о?уста.
– Кыыс Кырдалыгар даа? Айыкка, бачча куйааска та?ырдьа дуо? – Лариса со?уйуу-?м?р?? б???т?н т??эрдэ.
– Бу ?л?гэр самаан сайын сатыылаан турда?ына ама дьиэ?э хаайтаран олоруохпут дуо? Кыра ы?ык, чэй ылыахпыт. Хонууга олоро т????хп?т буолла?а дии. Дьону? к???лл??ллэр ини?
– Дьэ эн эрэ буола??ын бу о?олор к???лл??ллэр. Чэ с?п. 11 чааска миэхэ к?рс??ххэ. Сарсы??а диэри!
Сарсыныгар Лариса тиэргэнигэр к?рс??эн, хас да сыл к?рс?спэтэх дь??гэлиилэр сиэрдэринэн, омуннаахтык куусту?ан, сылла?ан Кыыс Кырдала диэн ?рэх ?рд?гэр турар айыл?а биир маанылаан о?орбут кэрэ миэстэтин диэки хаамсыбыттара… Уруккуну-хойуккуну, о?о саас, оскуола до?отторун ахты?ан атахтара уруккуттан да кэлэ ??рэммит сиригэр т?ргэнник тиийбитэ.
– Оо, дорообо, Кыыс Кырдала барахсан! На?аа да ахтар сирим буолла?ы? эбээт! – Светлана б?лк?й талахтарынан тулаламмыт кырдалга кыыс о?олуу кылыйбахтаан ылбыта.
– Айыккабыын, куорат ч??чэтэ диэх курдук. Эниэргийэ? б???, аны аэробикалаан барды? дуу? – Лариса, модьу-та?а буолан куйааска хаампытыттан а?ылаабыт ки?и бы?ыытынан, «дьэ олорор сирбин буллум ээ» диэбиттии, ла?ыччы олорунан кэбиспитэ.
Светланалаах Лариса бастакы кылаастан бииргэ ??рэнэн оскуоланы б?тэрбиттэрэ. Уу тэстибэт дь??гэлиилэр этэ. Арай кинилэри, этэргэ дылы, улахан олох аартыгар тахсыы, бэйэ туспа суолун солонор кэм-кэрдии кэлиитэ араартаабыта. Светлана ??рэ?эр ?р?? ?ч?гэй буолан, ол кэмнээ?и сиэринэн совхоз ?лэтигэр хабыллыбакка, тута ??рэххэ киирэ Дьокуускайдаабыта. Оттон Лариса т?р??б?т совхо?ун туругурда, этин-??т?н элбэтэ, уйгутун у?анса ?лэлии хаалбыта. Оскуолаттан до?ордоспут табаарыс уоллаа?а. Онтун армия?а атааран, Светата эмиэ ??рэххэ баран, бастаан чу?куйуох курдук гынан и?эн, оло?ун са?а укулаатыгар ??рэнэригэр тиийбитэ. Биир да ?р?б?лэ да, быраа?ынньыга да суох ферма ?лэтэ с?п о?ороро. Билигин санаатахха,
Светлана о?о эрдэ?иттэн ыра санаа о?остубут эмчитин идэтигэр ??рэххэ киирбитэ. Биллэн турар, ки?и хара?ар быра?ыллар кэрэ сэбэрэлээх эдэр кыыс Сэргэлээх сэргэх оло?ун ????гэр буола т?сп?тэ. Бастакы икки-?с сылга ??рэх сылаалаах, сыраны ылар этэ гынан баран, к??гэйэр к?ннэригэр сылдьар эдэркээн дьон сынньала?ы да сатаан тэринэллэрэ. Светлана урут таптал диэни билбэтэх уу ту?уй с?рэ?э сэмээр ол дьикти, Кинилиин со?уччу к?рс????н? к??тэрэ. Аны кинини а?аардастыы с?б?лээн эрэйдэнэр уол баара. Биир курска ??рэнэллэрэ. Света ?тт?ттэн туох да иэйии суох курдуга. Биллэн турар, ?р?? кини ту?угар кы?алла, к?м?ск??, харыстыы сылдьар ки?илээ?э саныахха ?ч?гэй этэ. Бэйэлэрэ ааттаналларынан, «со?отох туруйа» буолан эрэр дь??гэлэрэ ордугургууллара да?аны. «Гриша курдук уолу булары? биллибэт. Э?килэ суох идеалы к??т?мэ, кэргэн та?ыс», – дииллэрэ. Гриша да Света иннэ-кэннэ биллибэт сы?ыаныттан эрэйдэнэр, ньиэрбинэйдиир да бы?ыылаа?а. Улам-улам кыы?ырсаллара элбээн барбыта. Гриша аны куттаата?а аатыран арыгылыы баран хаалар идэлэммитэ. Оччо?о бииргэ ??рэнэр о?олоро, атын факультекка ??рэнэр Гриша балта Светаны буруйдаан ылаллара. Аны оннук кыы?ырсан, тэйси?эн хааллахтарына, Света бэйэтэ да айманар, долгуйар буолан барбыта. Хайдах эрэ Гриша мэлдьи аттыгар баарыгар ??рэнэн хаалбыта. Эйэлэс-тэхтэринэ эмиэ уоскуйан, аныгыскы кыы?ырсыыга диэри киинэлээн, театрдаан арахсыбакка бииргэ сылдьаллара. Дьи?инэн, Светаны атын да уолаттар интэриэ?иргииллэр, с?б?л??ллэр бы?ыылаа?а, ол эрээри ?р?? Гришаны кытта хаамсарын к?р?нн?р чуга?ыы сорумматтара.
??рэхтэрин б?тэрэн, Сэргэлээхтэн арахсар кэмнэрэ тиийэн кэлбитэ. Бастакы курстан бииргэ олорбут кыргыттарыттан икки кыыс ыал буолбуттара. Биир кыыстара оскуолатаа?ы табаары?ыгар, иккистэрэ атын факультет уолугар кэргэн тахсыбыттара. До?отторо сэмээр Светалаах Гриша бы?аарыныыларын к??тэллэрэ. Дь??гэлэрэ: «Света с?б?лэспэккэ ити уолу иэдэтэрэ буолуо», – диэн дьиксинэллэрэ. Ол эрээри кыыстара кинилэр к??ппэтэх ?тт?лэриттэн т?ргэнник бы?аарынан, б?тэрэр саастарыгар Гришатыгар кэргэн тахсан, т?ргэн ?л?гэрдик сыбаайбалыы охсон со?уталаабыта. Биллэн турар, Гриша са?а дьоллоох ки?и суо?а. Гриша хирург, Света терапевт идэтин ылан хоту ?лэлии барбыттара. Билигин ол дойдуларыттан куоракка к???н кэлэн олороллор. Кыыстара студентка, омук тылын факультетыгар ??рэнэр, уоллара быйыл 8 кылааска ??рэнэ киириэхтээх.
Светланалаах Лариса хахха сири булан чэйдиирдии тэринэн бардылар. Лариса дьиэлээх, тыа ки?итин сиэринэн а?а-??лэ дэлэй. Бастаан ?гэстэринэн биир кылааска ??рэммит о?олорун, ким ханна баарын, хас о?оломмуттарын, хайдах олороллорун ырытыстылар. Биллэн турар, араас кэпсээннэр, бииртэн биир бэйэ-бэйэлэригэр майгыласпат дьыл?алар тахсан кэллилэр.
– Лариса, ?йд??г?н, ону?у б?тэрэн баран кыргыттар эрэ буолан бу Кыыс Кырдалыгар кэлэн барбыппытын? – Света, ол кэмнээ?и эдэр саа?ын олус к??скэ санаан олорор ки?и бы?ыытынан, дири?ник ???э тыынна.