Нигина ва Мирмалик
Шрифт:
Ибни авкал дар «Китоб-ул-масолик ва мамолик» менависад, ки «Хуанд дар тарафи чапи дарёи Чоч воеъ асту дарозо аз паноияш бештар мебошад… Шар ба айати Фарона дохил мешавад, аммо вилояти мустаил буда, ар сол сад азор дирами мусайяб хиро мегузорад»
Зиёуддини Порс посухи китобиро
– авоби Фотима маро мустасан афтод ва агар шумо низ ба нек абул кунед, ар кадоматонро суд дорад. Эй тозагулои чамантироз, дониста бошед, ки нодон нанг асту агар хоед, ки аз нанг раста бошед, аз омхтану шунидану пурсидан нанг надоред!
Ягона эроди мо ба посухи китоб ин аст, ки «дарёи Чоч» гуфтан хатост, зеро «оби Чоч» мисли «оби Хуанд» номи рудест, ки аз байни шар гузашта, ба дарёи бузург мерезад. Ин рудро арабо Сайун мегянду муаррихони юнон «Яхарте», румио «Силис» мегуфтанд, аммо дар «Авасто»-и адим «Яксарт», дар «Шонома» бошад «Гулзориён» омадааст.
Умуман, оид ба шари бузурги соили Сайун дар сарчашмаои зиёд сухан бисёр аст. Аз ин хирвор як итибос меорам. Сайё ва урофидони машури араб Муаддас китобе навиштааст бо номи «Асан-ут-таосим фи маърифат-ил-аолим».
Эй Фотима, унвони китобро ба тоик гардонда метавон?
– Агар хато накунам, «Тасимоти бетарин барои фамиши илим» мешавад.
– Ин китобро хонда?
– Не.
– Дар китобхонаи Байтулхуанда ду нусха аст. Якеро бигиру бихон ва ба дугонаоят фамон. Махсусан умлаи зеринро бодиат мутолиа намо: «…агар кас хоад, ки хушбахт, некавол, серию пур ва арзониро бинад, бояд аз ин пан шар якеро интихоб кунад: айсария, Баина, Хуанд, Динавар, Нукон…»
Маънии умларо сае фамидед, эй тозагулои чамантироз?
Духтарон
– Одоби тасил таозо мекунад, ки агар суоле дошта бошед, беистихора бипурсед.
Фотима филол риштаи савол ба даст гирифт:
–Падарам мегянд, ки Зиёуддини Форс аз айси насаб ба Салмони Форс – саобаи алил-ул-адри Пайамбари гиром саллалоу алайи ва олии вассалам мепайванданд. Оё ин сухан дуруст аст?
– абл аз ту дао нафар ин суолро матра кардаанд ва ама як авоб шунидаанд:
аонам Форс хондасту аргиз
Бад-он ониб маро кас менахонад.
Сае медонам, ки ману падараму падари падарам ва падари падари дар амин маалла чашм ба олами аст кушодаем. Вале агар падари ту уати дигаре дошта бошад, манзур намояд, то сбатро идома бахшем. Маъул?
– Оре, устод. Боз як саволи дигар – ба Байтулхуанда агар шоирони арабзабон омадан хоанд, оё иозат аст?
– Дари ин кошона ба рйи ама тоику турку араб кушода!
– Оё аз дигар шару вилоято низ шоирон меоянд?
– Албатта. Мое абл ду шоири исфаранг мемони мо буданд, амшариёни Нигина.
– Шаобуддину Амад?
– Бале. Ин бародаронро мешинос?
– Шаобуддинро шунидаг, Амадро дидаг…
– Кай?
– Он ват сесола будам. Вай дар як маъракаи мо иштирок карда, ба ман чор хат шеър бахшидаг. Лекин аду басту чашму ряш дар лави хотирам бо намондаст.
Конец ознакомительного фрагмента.