П'емонцкi звер (на белорусском языке)
Шрифт:
IЗАБЭЛА. А што мне было рабiць? Майго бацьку заб'юць. Гэта справа часу. Ён разумее гэта, таму i пайшоў на змову з баронамi. Але гэта яго не ўратуе. Я не ведаю... Усё страцiла сэнс. Я заблыталася... (Цiха). I я хачу жыць.
СЯСТРА МАРЫЯ. Божа, памажы ёй... Колькi зла! Колькi зла! Нiчога, тваё сэрца ачысцiцца ад брыдоты. Пройдзе час, i ты зразумееш... Калi толькi ты не...
IЗАБЭЛА. Ты яшчэ сумняваешся? Ну як табе даказаць, што я не ваўкалак?
СЯСТРА МАРЫЯ. (думае): Пакажы ногi.
IЗАБЭЛА.
СЯСТРА МАРЫЯ. Так...
IЗАБЭЛА. А што, з маiмi нагамi штосьцi не так?
СЯСТРА МАРЫЯ. Мядзведжых кiпцюроў няма.
IЗАБЭЛА. Мядзведжых кiпцюроў? (Рагоча). Ну вы даеце... А можа, у мяне яшчэ што-небудзь не так? Сёстры не казалi? Можа, у мяне вужачы хвост i жабiная скура на жываце? А? А iклы? Пра iклы яны нiчога не казалi? А? (Яна рагоча).
Сцэна 6
(З'яўляецца Урбена. Па ўсiм вiдаць, што гэта вельмi старая жанчына. Яе твар закрыты тканiнаю, як у пракажонай. Яна абапiраецца на палку).
IЗАБЭЛА. (напалохана) Хто гэта?
СЯСТРА МАРЫЯ. Дзе?
IЗАБЭЛА. Там, у цемры...
СЯСТРА МАРЫЯ. Гэта...
УРБЕНА. Марыя, пастой там, у куце.
СЯСТРА МАРЫЯ. Я проста дапамагала ёй...
УРБЕНА. Выконвай.
СЯСТРА МАРЫЯ. Слухаю. (Адыходзiць у кут, кленчыць, молiцца).
УРБЕНА. (Iзабэле): Падыдзi да мяне.
IЗАБЭЛА. Хто вы?
УРБЕНА. Мяне завуць Урбена.
IЗАБЭЛА. Урбена...
УРБЕНА. Гэтае iмя табе нiчога не скажа.
IЗАБЭЛА. Вы сястра Невельскага манастыра?
УРБЕНА. Я была сястрой Невельскага манастыра.
IЗАБЭЛА. А цяпер?
УРБЕНА. Цяпер? Цяпер гэта не мае значэння. У цябе моцны прыгожы голас. Зусiм як у твайго бацькi ў дзяцiнстве.
IЗАБЭЛА. Вы ведалi майго бацьку?
УРБЕНА. У дзяцiнстве ён любiў душыць нагамi жабаў на П'емонцкiх балотах. Калi стаў дарослым, душыў абцасамi галовы дзяцей сваiх ворагаў. А ты ж таксама любiла душыць жабаў, а?
IЗАБЭЛА. Хто вы? Адкуль вы мяне ведаеце?
УРБЕНА. Пачакай, пачакай са сваiмi пытаннямi. Не пра тое хачу пагаварыць. Невельскi манастыр - дзiўная мясцiна. Сюды не прыводзяць капрызы цi дзiвацтвы.
IЗАБЭЛА. Але я...
УРБЕНА. Зараз усё раскажаш. Ты прыгожая?
IЗАБЭЛА. Вы мяне не бачыце?
УРБЕНА. Бачу - не бачу. Не твая справа! Падыдзi, падыдзi сюды да мяне, блiжэй. (Мацае яе твар рукамi). Ты прыгожая. Хоць i не такая прыгожая, як я ў твае гады. (Усмiхаецца). У той час з-за маёй прыгажосцi пачыналася палова ўсiх войнаў у свеце. Яны ўсе памерлi...усе.... Ты ведала мужчын?
IЗАБЭЛА. Так.
УРБЕНА. Ты кахала iх?
IЗАБЭЛА. Не.
УРБЕНА. Чаму?
IЗАБЭЛА. Калi пачынаецца каханне, пачынаецца залежнасць. Не. Нельга! Мне нельга было нiкому давяраць
УРБЕНА.
IЗАБЭЛА. З мужчынамi, якiх я ведала? Частка з iх загiнула, некаторых забiла я, некаторых - мой бацька, частка яшчэ недзе, не ведаю... Увогуле, iх было не так шмат.
УРБЕНА. Навошта табе сюды? Ты прыгожая, а пагалоскi яшчэ больш перабольшаць тваю прыгажосць. Ты можаш знайсцi сабе добрага мужа, не меней магутнага, чым герцаг Нармандскi. Ён абаронiць цябе. Навошта табе сюды?
IЗАБЭЛА. Я нiкому не хачу належаць.
УРБЕНА. Пахвальна. Але навошшто манастыр?
IЗАБЭЛА. Служыць Богу.
УРБЕНА. Хлусiш. Дрэнна пачынаць служэнне з хлуснi.
IЗАБЭЛА. Тут я ў бяспецы.
УРБЕНА. Ад герцага - так
IЗАБЭЛА. А хто яшчэ мне пагражае?
УРБЕНА. Ведаеш, размова з табою нагадала мне адну старую гiсторыю.
IЗАБЭЛА. Раскажы.
УРБЕНА. Калiсьцi ў старадаўнiя часы адзiн храбры рыцар вяртаўся ўначы ў свой замак.
IЗАБЭЛА. Адкуль?
УРБЕНА. Бог ведае адкуль. Але, галоўнае, ён быў вельмi храбры i не баяўся адзiн выступiць супраць хеўры разбойнiкаў. I вось ён пачуў нейкi шоргат у сябе за спiною. Рыцар павярнуўся i ўбачыў сатану, якi гнаўся за iм. Сэрца рыцара сцiснуў магiльны холад. Ён прышпорыў каня i пагнаў наўскач, спадзеючыся ўцячы ад д'ябла. I вось у тую хвiлiну, калi, здавалася, ён ужо ўратаваўся ад князя цемры, ягоны конь трапiў у яму, а рыцар упаў на корч i прапароў сабе жывот. Ён памёр праз тры днi ў страшэнных пакутах.
IЗАБЭЛА. I чаму гэтая размова са мною нагадала вам гэтую гiсторыю?
УРБЕНА. Таму што за д'ябла ён прыняў дварняка, якi пабег за iм, спадзеючыся на прытулак i кавалак мяса. Гэтага рыцара забiў не чорт. Яго забiў уласны страх, якi прымусiў яго выбраць няправiльны шлях.
IЗАБЭЛА. Вы думаеце, я выбрала няправiльны шлях?
УРБЕНА. Ты ведаеш, як бiцца з ворагам. Ты ўмееш адсячы галаву адным ударам. Ты ведаеш, каго трэба забiць, каб пазбавiць моцы варожае войска, i як не даць забiць сябе. Ты вучылася, як жыць. Твой бацька добра вучыў цябе. Але што ты ведаеш пра жыццё манастыра? Гэта шлях цёмны для цябе. Ягоныя ямы i пасткi табе невядомыя.
IЗАБЭЛА. Якiя тут могуць быць пасткi?
УРБЕНА. (усмiхаецца): Ты мне не верыш. Сапраўды, хто я такая, каб указваць Iзабэле з П'емонта. Я прыйшла сюды, каб даць табе шанс.
IЗАБЭЛА. Шанс?
УРБЕНА. Я магу зрабiць так, што ты паедзеш адсюль. А пагутару з Iгуменняй. Яна паслухае мяне.
IЗАБЭЛА. Хто вы такая?
УРБЕНА. Не мае значэння. Ты згодная?
IЗАБЭЛА. Не. Я прыняла рашэнне. Я прыйшла сюды служыць Богу.
УРБЕНА. Богу не патрэбная твая ўпартасць.