Порт у тумане (на белорусском языке)
Шрифт:
– А жывяце ў Бергене?
– У Трамсё, на Лафатэнскiх астравах.
– Вы - камерсант?
– У мяне завод па перапрацоўцы адходаў траскi.
– Такiх, як iкра, напрыклад?
– Iкра i ўсё астатняе. Робiм з галоў i печанi рыбiн тлушч, з касцей угнаенне...
– Выдатна! Проста выдатна! Застаецца толькi высветлiць, што вы рабiлi ў Вiстрэаме ў ноч з шаснаццатага на семнаццатае верасня...
Незнаёмы не разгубiўся, паволi азiрнуўся i адказаў:
– Мяне не было ў Вiстрэаме.
– Дзе ж вы былi?
–
Усмiхнуўшыся, ён растлумачыў свой адказ:
– Я хачу сказаць: цi б маглi вы самi вось гэтак раптоўна сказаць, што вы рабiлi ў якi-небудзь дзень, гадзiну, калi з тае пары прайшло ўжо больш за месяц?
– Вы былi ў Нарвегii?
– Магчыма.
– Трымайце!
I Мэгрэ працягнуў субяседнiку асадку з залатым пяром, якую нарвежац, падзякаваўшы, спакойна паклаў у кiшэню.
Дальбог, прыгожы мужчына! Прыкладна таго ж узросту i росту, што i мэр, але больш статны i дужы. У яго цёмных вачах можна было ўгадаць напружанае ўнутранае жыццё. А ўсмешка тонкiх вуснаў казала пра вялiкую ўпэўненасць чалавека ў сабе.
На камiсаравы пытаннi ён адказваў пачцiва.
– Мяркую, - сказаў ён, - наша сустрэча - простая памылка, i быў бы рады зноў адправiцца ў дарогу...
– Гэта ўжо iншае пытанне. Дзе вы пазнаёмiлiся з Вялiкiм Луi?
Але незнаёмы, насуперак чаканню Мэгрэ, i не паглядзеў на матроса.
– Вялiкiм Луi?
– перапытаў нарвежац.
– Вы пазнаёмiлiся з капiтанам Жарысам, калi ён яшчэ плаваў?
– Прабачце. Я не разумею.
– Вядома! А калi я спытаю ў вас, чаму вы начуеце на борце развалiны-драгi замест таго, каб уладкавацца ў гатэлi, вы таксама будзеце здзiўлены?
– А як вы думаеце? Згадзiцеся, што на маiм месцы...
– I, аднак, учора вы прыбылi ў Вiстрэам на борце "Сэн-Мiшэля". Пры ўваходзе ў порт пераселi са шхуны ў шлюпку. Потым перабралiся на драгу i правялi там ноч. Сёння пасля абеду абышлi вiлу, у якой мы цяпер знаходзiмся, потым узялi ровар i паехалi ў Кан. Купiлi там машыну. Выехалi ў Парыж. I цi не з панi Гранмэзон вы павiнны былi сустрэцца ў гатэлi "Лютэцыя"? У такiм выпадку няма патрэбы нiкуды ехаць. Або я дужа памыляюся, або яна будзе тут сёння ноччу.
Маўчанне. Мэр ператварыўся ў статую. Позiрк у яго быў настолькi нерухомы, што ў iм не адчувалася нiякага жыцця. Вялiкi Луi пачэсваў раз-пораз патылiцу i пазяхаў, усё яшчэ седзячы, тым часам як усе астатнiя стаялi.
– Вас завуць Марцiно?
– Але, Жан Марцiно.
– Ну дык вось, пан Жан Марцiно, падумайце! Цi сапраўды вам няма чаго паведамiць нам? Вельмi нават магчыма, што адзiн з тых, хто тут прысутнiчае, хутка ўстане перад судом.
– Мне не толькi няма чаго вам сказаць, але i хочацца папрасiць вашага дазволу папярэдзiць нарвежскага консула, каб ён прыняў неабходныя меры.
I гэты туды ж! Гранмэзон пагражаў ужо, што паскардзiцца, цяпер i Марцiно збiраецца зрабiць тое самае! Хiба што адзiн Вялiкi Луi нiкому нiчым
Чуваць было, як бушаваў шторм, якi з прылiвам дасягнуў свайго пiку.
Позiрк у Люка быў вельмi красамоўны. Канечне, ён думаў: "Ну i ўлiплi ж мы ў гiсторыю! Хоць бы што-небудзь высветлiлася!.."
Мэгрэ хадзiў па пакоi, сердаваў, палiў.
– Значыць, вы нiчога не ведаеце, нi адзiн, нi другi, пра знiкненне капiтана Жарыса i яго смерць?
Абодва моўчкi пакруцiлi галавою. Раз-пораз Мэгрэ спыняў свой позiрк на Марцiно.
У гэты момант звонку пачулiся хуткiя крокi i стук у дзверы. Пасля кароткiх ваганняў Люка пайшоў адчыняць. Убегла Жулi. Яна цяжка дыхала. Спынiўшыся, ледзь вымавiла:
– Камiсар, мой брат...
I адразу ж здзiўлена змоўкнула, убачыўшы перад сабою гiганцкую постаць Вялiкага Луi, якi ўстаў з крэсла.
– Ваш брат?..
– перапытаў Мэгрэ.
– Нiчога... Я...
Яна паспрабавала ўсмiхнуцца, усё яшчэ цяжка дыхаючы. Адступаючы спiнаю назад, наткнулася на Марцiно, павярнулася да яго.
– Прабачце, пан...
Стала ясна, што яна не знаёмая з iм.
Праз адчыненыя дзверы ў пакой урываўся вецер.
IХ. ЗМОВА МАЎЧАННЯ
Жулi спяшалася ўсё расказаць:
– Я была дома зусiм адна... Мне было страшна... Легла спаць не раздзеўшыся. Раптам у дзверы моцна пастукалi... Прыйшоў Ланэк, братаў капiтан...
– "Сэн-Мiшэль" у порце?
– Ён быў у шлюзе, калi я праходзiла мiма... Ланэк хацеў тэрмiнова пабачыць брата... Здаецца, яны спяшаюцца адплыць... Я сказала яму, што Луi нават не заходзiў да мяне... I ўстрывожылася за яго, бо ён плёў нешта дзiўнае, я нават не разабрала нiчога...
– Чаму вы прыйшлi сюды?
– спытаўся Мэгрэ.
– Хацела даведацца, цi няма для Луi якой небяспекi... Ланэк сказаў, што небяспека ёсць i што, мажлiва, нiчым ужо не паможаш... А ў порце мне перадалi, што вы тут...
Незадаволены матрос пацiснуў плячыма, быццам казаў тым самым, што жанчыны часта хвалююцца праз любую драбязу.
– Вам пагражае небяспека?
– спытаўся Мэгрэ, спрабуючы злавiць яго позiрк.
Вялiкi Луi засмяяўся. Смех у яго быў штучны i здаўся iдыёцкiм.
– Чым устрывожаны Ланэк?
– А я адкуль ведаю?
Агледзеўшы прысутных, камiсар задуменна, з горыччу вымавiў:
– Значыцца, вы нiчога не ведаеце! I ўсе ў аднолькавым становiшчы. Вы, пан мэр, не знаёмы з панам Марцiно i не ведаеце, чаму Вялiкi Луi, якога вы прымаеце, як добрага знаёмага, гуляеце з iм у шашкi, кормiце i поiце, пачынае раптам бiць вас па твары кулакамi, проста м а л а ц i ц ь...
Нi слова ў адказ.
– I гэта яшчэ не ўсё! Вы лiчыце такiя паводзiны матроса натуральнымi! Не баронiцеся! Адмаўляецеся нават падаць на яго скаргу. Ды што там - i не думаеце выставiць "вашага сябра" за дзверы!