Учебник языка эсперанто. Основной курс
Шрифт:
4-13. Иногда удобно переводить слова ^gi и ili на русский язык словом ‘это’: Kio estas ^gi? ‘Что это?’ (один предмет); Kio estas ili? ‘Что это?’ (два или несколько предметов); Mi ne volas scii pri ^gi ‘Я не хочу знать об этом’.
4-14. В русском языке глагольные приставки могут образовывать слова, имеющие новые значения. При переводе на эсперанто для этих приставок следует найти эквиваленты: ‘переделать’ refari, ‘описать’ priskribi.
— Bonan vesperon, kamaradoj! Mi estas Boris Grigorjevi^c. Mi demandas vin, kaj vi respondas al mi en Esperanto. Kiu estas vi?
— Mi estas Andreo.
— Mia profesio estas instruisto. Kio estas mi?
— Vi estas instruisto.
— Kio estas vi?
— Mi estas lernantino.
— ^Cu vi estas in^geniero?
— Ne. Mi ne estas in^geniero, sed mi estas oficisto.
— Kio estas ^gi?
— ^Gi estas tabulo.
— Kion mi faras?
— Vi skribas vortojn.
— Per kio mi skribas?
— Vi skribas per la kreto.
— Jes. Mi skribas multe da vortoj: unu, du, tri, kvar, kvin, ses, sep, ok, na, dek, dek unu, dek du. Mi kalkulis. Kion mi faras nun?
— Nun vi legas la vortojn.
— ^Cu ^gi estas tabulo?
— Ne, ^gi ne estas tabulo, sed ^gi estas muro.
— Kio estas sur la muro?
— Sur ^gi estas murgazeto de Esperanto-klubo.
— Kio staras ^ce la muro?
— ^Ce la muro staras tablo.
— Kio estas tablo?
— Tablo estas meblo.
— Kio ku^sas sur la tablo?
— Sur ^gi ku^sas blanka papero.
— Kio estas ili?
— Ili estas bildoj.
— Kio estas sur la bildoj, kiujn vi vidas?
— Sur la unua bildo estas granda kaj malgranda ^cevaloj, sur la dua estas malgrandaj kato kaj hundo.
— Kie ni estas nun?
— Ni estas en la ^cambro.
— ^Cu ^gi estas ^cambreto?
— Ne, ^gi estas ^cambrego.
— Morga ni parolos dum la leciono pri viaj familioj. ^Gis la revido!
4.1. Напишите цифрами и словами на эсперанто номера телефонов из вашей записной книжки. Прочитайте их вслух на эсперанто.
4.2. Выполните арифметические действия:
2 + 7 = 9 (du plus sep estas na);
13 + 39 =;
366 + 309 =;
8 - 5 = 3 (ok minus kvin estas tri);
84 - 23 =;
288 - 254 =;
2 * 3 = 6 (duoble tri estas ses);
4 * 4 =;
7 * 5 =;
10 * 10 =;
6 / 3 = 2 (ses per tri estas du);
15 / 3 =;
100 / 100 =;
1 / 1 =;
1/4 + 2/4 = 3/4 (kvarono plus du kvaronoj estas tri kvaronoj);
2/5 + 1/10 =;
5/8 - 3/8 =;
1/2 * 1/3 =;
1/2 / 1/3 =;
66,01 - 11,25 =.
4.3.
Bibliotekistino; malri^ca; ri^cega; akuratega; rozeto; vagoneto; grupeto; reorganizi; tri^cambra; enskribi; alskribi; multjara; multnacia; triono; kvaroble; duope; kiomope; ^cetable; ^gisnuna; interparoli; kuna; ununura; peri; prilabori; malsama; blanki; fotopapero; kalkulma^sino; ma^sinkalkulo; kretblanka.
4.4. Переведите сочетания:
de Moskvo ^gis Peterburgo; kalkuli ^gis cent; per unu vorto; paroli pri bildoj; lekcio pri historio; ^ce la knabo; Esperanto-kurso ^ce la universitato; sidi ^ce la tablo; en la ^cambro; skribi sur papero; inter kamaradoj; triopo da ^cevaloj; dum multaj jaroj; programo por morga; por skribi; kune kun vi; responde al via demando; instruistino de muziko; de nun.
4.5. Переведите фразы:
Multe paroli kaj multe diri ne estas la samo (Sofoklo).
Kiu multe parolas, ne multe faras.
^Gi estas tre malnova historio.
Ni scias, kio estas ni, sed ni ne scias, kio ni povas esti (^Sekspiro).
Ili ne scias, kion ili faras.
Kio necesas por domego, necesas anka por dometo.
Kion mi povas fari por vi?
^Gis morga la fotisto refotos la malnovajn portretojn, kiujn vi vidis ^ce li.
Al lia demando ^si respondas per jesa frazo.
Mi demandas vin pri la samo.
En nia grupo estas nun dudek ok studentoj, en la fakultato ni havas nacent sesdek unu studentojn, sed en la instituto lernas kvar mil kvincent sepdek tri studentoj.
Dum kunsido de la grupo, kie ^ceestis tridek unu studentoj, ili priparolis, kiel fari la jubilean murgazeton.
Kamaradoj, ^cu vi scias, kiom da vortoj estas necese lerni por la Esperanta leciono?
– Hodia necesas lerni nur duonon de la novaj vortoj.
La knabino dume ne sciis, ke inter la dekduo da Esperantaj gazetoj, kiuj ku^sas sur la tablo, la kvina estas por ^si.
Ni estas triopo da bonegaj kamaradoj.
4.6. Переведите на эсперанто:
Наша учебная комната большая.
Учитель стоит у доски и говорит новые эсперантские слова.
Мы сидим за столиками и пишем.
Он спрашивает нас, и мы отвечаем ему с большим удовольствием.
На нашем столе лежит эсперантский журнал.
Мы читаем его.
Он не очень труден, но есть много слов, которых мы не знаем.
У нас будет двадцать уроков эсперанто,
и мы тоже сможем хорошо говорить и читать на международном языке.
4.7. Составьте рассказ с частичным диалогом по одной из ситуаций: а) опишите вашему товарищу по переписке, как у вас проходят занятия эсперанто; б) представьте себе, что к вам приехали эсперантисты из другого города; расскажите им, где и как проходят ваши занятия на курсах эсперанто; в) как бы вы хотели, чтобы проходили занятия на курсах эсперанто?