Адвокатпен с?хбат
Шрифт:
ДАНИЯЛ – Кдікті ретінде алдыру? Ал, бл нені білдірді?
ТАЙЫР – Длелдер жеткіліксіз, алайда, біз дл сені кінлі екеніді білеміз дегенді білдірді. Яни, длелдай алмаймыз, сондытан, зірге бостандыта жре тр.
ДАНИЯЛ – Енді, ателік жасама дегендері ме? Бгінгі кндегі шарт- ты кімге сас па?
ТАЙЫР – Жо, керісінше, іс длелсіз боландытан тотату.
ДАНИЯЛ – Процесті арсыласу трі ежелгі дуірден басталды деп айттыыз. Ал, бгінгі кнде ол нені білдіреді?
ТАЙЫР – арсыласу процесі, шын мнінде, айыптауды одан рі дамыту болып табылады. Басты айырмашылы, рине, айыптаушы тарапты уел бастан артышылытарыны болуында. Мнда айып- талушы
ЖАМАН АДАМ МЕН ЖАСЫ ЕРЕЖЕ
ДАНИЯЛ – Сіз атап ткен дауласу процесі Англосаксон елдерінде бірінші неден басталады?
ТАЙЫР – Ол жерде ылмысты процес амауа алудан басталады…
ДАНИЯЛ – Біздегідей екі айа ма?
ТАЙЫР – Жо, оларды амауа алуын біздегі ттындаумен салы- стыруа болады.
ДАНИЯЛ – И-и! Бны талай рет кинофильмдерден крдім ой. Онда олар – Сіз мынандай кдікпен ттындалдыыз, ндемеуге, «мынаан-анаан» ыыыз бар, соны ішінде ораушыа, – деп жа- тады емес пе…
ТАЙЫР – И, дл Сіз келтіргендей емес, біра сас. Бл «Миранда ережесі» деп аталады. Айтпашы, за кілдері ттындау кезінде айтуа тиісті сздер Американы барлы штаттарында бірдей емес. Біра кбі- несе бл келесідей айтылады: «Сізді ндемеуге ыыз бар. Айтан- дарыызды брі сотта сізге арсы пайдаланылуы ммкін, рі пайдала- нылады. Адвокатыыз тергеуге атыса алады. Егер адвокатты ызмет аысын тлей алмасаыз, оны мемлекет сынады. андай ытарыыз бар екені сізге тсінікті ме?». Яни, ттындалан адам сізді айта- ныызды жасы, рі наты тсінгеніне кз жеткізу керек.
ДАНИЯЛ – Неліктен бл тжырым Миранда ережесі деп аталады?
ТАЙЫР – Оларда, яни АШ-та Миранда есімді атыгез ылмы- скер болан, айтпашы, жауап алу алдында оны ытары туралы ешкім ескертпеген. Ол зіні кінсін мойындап, сотталды, біра оны
ораушысы Аризона Жоары Сотына, содан кейін АШ Жоары Со- тына шаымданды. Сйтіп, іс айта аралуа жіберілді.
ДАНИЯЛ – Сонда, Сіз айтандай, атігез ылмыскерді босатты ма? «Длелдер патшайымы» кмектеспеді ме?
ТАЙЫР – Жо, іс сол жерде айта аралды, жне оны мойында- уымен оса баса да айагар боландытан, жазадан жалтара алмады.
ДАНИЯЛ – Сонда, андай айырмашылы бар?
ТАЙЫР – лкен айырмашылы бар! Миранда ережесіні арасында кптеген жазысыз адамдар полицияны ысымынан тылып, занды ытарын біліп, тжірибелі мамандарды кмегімен оларды орай алды.
'Сіддщ -ндеме^ге ы-ыз Sap. .АйтКа-ндарьіныдды- Sepi comma сідге kapct>i кхайдала-ныл^ы ммкі+о рі наіАдала+іЫАады. ;Адвокатьщьіз терге^ге <атыса алады. lbгер адёо]<,атупьщ ызмет аысьж тлеіА алтасапыз^ оны мемлекет сынады. а-ндай кыКтары+іыд і Sap ekeni c\^ae.
тсі-нікті ме?*
ДАНИЯЛ –
ТАЙЫР – Ия, рине, тіпті ерте-а Миранда ережелерін жне баса да теориялы трыдан пайдалы формаларды енгізе аламыз, біра, сол ержелер шыныменде сатала ма, лде керісінше, жаа теріс рекеттерге себеп бола ма деген сра туындайды?
ДАНИЯЛ – Яни, Миранда ережесі бізді «айтылмаан» ойын ере- желеріне айшы келер ме еді?
ТАЙЫР – Тек олара ана емес, сонымен атар лтты занамамы- зды ережелеріне.
ДАНИЯЛ – р трлі елдердегі ылмысты процесті «ойын ереже- лері» бір-бірінен аншалыты ерекшеленеді?
ТАЙЫР – лкен айырмашылы бар. Негізінде, мны лтты кодпен салыстыруа болады. Сіз айтандай, «ойын ережелері» жо жерден пай- да болан жо ой. Олар бізді менталитетімізді ерекшеліктерімен бай- ланысты, ал менталитетіміз асырлар бойы тарихи дамуымызды нти- жесінде алыптасты емес пе. Сондытан да, андай да бір формаларды лтты заамаа енгізу шін брін мият, абайлап, байыппен жзеге асыру керек. Кезінде, Горбачевті басшылыымен брін бірден жаар- тып, социализм жйесін енгізгілері келді, ал, нтижесінде не шыты?
ДАНИЯЛ – Елді лдырауы жне капиталистік арашылыты асиюы… Ал, крші елдерде де дл осындай мселелер бар ма?
ТАЙЫР – Сіз азір, посткеестік мемлекеттер жайлы айтып отыр- сыз ба?
ДАНИЯЛ – И. Ресей Федерациясын немесе ырызстанды алып араса, састытары кп сияты.
ТАЙЫР – Келісемін. Біра, соан арамастан кптеген айы- рмашылытары бар, мысалы, ырызстанмен. Біз, азастанды загерлер, зімізді азастанды біліктілігімізбен ол елде жмыс істей алмаймыз, йткені азастандаы ылмысты процесті зіндік ерек- шеліктері бар, ал ырызстанда олар згеше. Загер де – кез келген баса адам сияты олнерші…
ДАНИЯЛ – «олнерші» сзін кейбіреулер ренішті сз деп санайды.
ТАЙЫР – Бекер олай ойлайды. олнерші – бл з ісіні ыр-сырын жасы білетін адам, яни ксіпой. Ал ксіби шеберлікті ыр-сырын за жне мият йрену керек. Біз азастанды занамаа сйкес ж- мыс істеуге машытананбыз, сондытан, бізге баса елде жмыс істеу иына соады, кейбір кішігірім згешеліктерін жіберіп алуымыз мм- кін, нтижесінде клиентіміз жеіліс табады.
ДАНИЯЛ – Ал, Ресей Федерациясыны аумаында бізді лицензи- ялар жарамды ма?
ТАЙЫР – Жо, оларды лицензиясы бізде мойындалмаан сияты.
ДАНИЯЛ – Блкім, бл бізді азастанды загерлерді, шетелдік- термен арты бсекелестіктен босататын шыар? Мысалы, кптеген бай адамдар Мскеу эстрада жлдыздарын тойа шаыран сияты, р трлі танымал мскеулік загерлерді шаыратын еді ой.
ТАЙЫР – Айтпашы, олар ызмет крсету сапасында рдайым жеіске жете бермейді. Мені ойымша, загерлік кмек крсету кезін- де де солай болар еді. Ал, бсекелестік туралы айта кетер болса, бізді «нары» ресейлік нарыа араанда жасы оралан. Егер аласа, азастанды загер Ресейде мойындалан жоары за білімі туралы диплом алып, Ресейде де іс жргізе алады.
ДАНИЯЛ – Ал, бізде олай жасауа болмай ма?
ТАЙЫР – Бізде тиісті емтихандара жіберілу шін азастан Респу- бликасыны азаматы болуыыз керек деген талап бар.
ТАРТЫС ЖАЛАСУДА!
ДАНИЯЛ – Жарайды, ылмысты процесті тартыс тріне айта оралайы. Адамды ттындады, оан Миранда ережесін оыды – рі арай не болады?
ТАЙЫР – Егер ттындалан адам брін бірден мойындаса, онда блтартпау шарасы аныталады. Ал, егер ол мойындамаса, рі ылмыс крделі болса, онда кінні дрежесі бірден аныталмайды жне жалпы, кінні болан-болмаандыына байланысты «лкен азылар аласы» таайындалады.