Leyli v? M?cnun
Шрифт:
B?ndovana kocuruldukd?n sonra F?ttah?n ?misi ?l-Qas?mi buralara el? valeh olmusdu ki, ill?rl? s?f?r? c?xd?g? ticar?tind?n ?l c?kib oturaq h?yata kecmisdi. O, Lokbatanda d?v? karvanlar?n?n yolu ust? kicik bir karvansara insa edib, g?lib-ged?nl?rin qarn?n? Samax?n?n ?n dadl? qoyunlar?n?n ?tind?n haz?rlad?g? saurmalarla doyururdu.
?l-Qas?mi ?vv?lki t?k?bburunu bir az azaltsa da, xasiyy?ti hec d?yism?misdi. Bir Ramazan iftar?nda Nof?lin ona verdiyi sual? is? hec unuda bilmirdi. “Ag?l yasda deyil, basdad?r” misal?n? oz-ozun? t?krarlay?r, Nof?lin suallar?na bir vaxtlar c?tinlikl? d? olsa, verdiyi cavabdan basqa cavab tapa bilmirdi.
Pislikl?ri kainatda kim yarad?b?
Gunahlara yaran?sdan Yer kur?si n?d?n bat?b?
Yaxs?l?ga yamanl?g?, xeyr? s?ri, insanl?ga iblisl?ri kim c?rnad?b?
Ibad?tmi yer uzunun c?x?s yolu, yoxsa olum?
B?d?vi ?r?bl?rd? yaln?z karvan soyan quldurlar sair olurdu. Tacirl?rd?n, dovl?t adamlar?ndan, din xadiml?rind?n sair nadir hallarda c?xard?. Bu, karvanbasanlar?n daha azad ruhlu q?bil?l?rd?n olduqlar?na d?lal?t ets? d?, seir yazmalar?na s?b?b coxlu suallar?n?n olmas? idi – onlar dunyan? m?kt?bd?n deyil, h?yatdan oyr?nirdil?r.
Indi Nof?lin sual dolu seirini h?r gun t?krarlaya-t?krarlaya saurma satan ?l-Qas?mini, ?slind?, n? sual, n? seir, n? d? tutarl? bir cavab maraqland?r?rd?. Onu maraqland?ran yaln?z pul idi.
Mul?vv?h Ruq?yyan?n k?nizi S?lim?y? taps?rm?sd? ki, son don?ml?r arvad?ndan daha da mugayat olsun. “Cal?s onu gozd?n qoyma. Yaddan c?xarar, ag?r bir sey gotur?r. Bax ki, Ruq?yya vaxtl?-vaxt?nda dogru-duzgun yem?k yesin. Yuxusuna, istirah?tin? diqq?t etsin”. Mul?vv?h karvan yollar?nda, is bas?nda oldugundan ur?yi rahatl?q tapm?r, fikri-zikri arvad?n?n v? dogulacaq ovlad?n?n yan?nda qal?rd?.
S?lim? ona taps?r?lm?s isin ohd?sind?n yaxs? g?lirmis kimi davransa da, art?q Ruq?yyan? ?s?bil?sdirm?y? baslam?sd?. Qad?n, dem?k olar, h?r sey? qar?s?r, “otur, s?n t?rp?nm?”, “ona d?ym?”, “bunu goturm?”, “yem?k ye”, “su ic” v? bu q?bild?n daha n?l?rs? dan?sd?qca, Ruq?yyan?n ac?qlanmaga uzu g?lm?s? d?, hiss edirdi ki, S?lim? onu bezdirir. Bu gun is? Ruq?yya bir sey? ?min oldu ki, S?lim? t?kc? onu bezdirm?yib, s?si g?l?nd? usaq da t?rp?nib qarn?n? t?pikl?yir, sanki etiraz edirdi. Qad?n?n s?si k?sil?n kimi usaq sakitl?sirdi. Eyni t?pkil?ri usaq ?l-Qas?mi il? arvad? onlara d?v?tsiz ziyar?tl?r ed?nd? d? verirdi. Ruq?yya hiss edirdi ki, b?tnind?ki adi korp? deyil…
Vaxt yax?nlasd?qca Mul?vv?h ovlad?n?n dunyaya t?srif buyurmas?n? h?y?canla gozl?yir, arvad?n? bir an bel? t?k qoymamaga cal?s?rd?. Bir gun gun?s batandan sonra mocuz? bas verdi. H?min gun q?bil?d? bir-birinin ard?nca uc korp? dunyaya g?ldi – Mul?vv?h v? S?idin oglu, F?ttah?n is? q?z? doguldu. Mamacalar butun gec?ni ora-bura qac?s?rd?, q?bil? uzvl?rinin sevinc v? h?y?can? bir-birin? qar?sm?sd?.
Usaqlar ucu d? ay parcas? kimi goz?l, saglamd?lar, vaxtl?-vaxt?nda yeyir, yat?rd?lar. Birc? is vard? ki, Qeys durmadan aglay?rd?. Korp?ni y?rgalamaqdan Mul?vv?hin d?, Ruq?yyan?n da qollar? sozl?rin? baxm?r, onun s?si butun q?bil?ni bas?na al?rd?. Nec? logman cag?rsalar da, korp?nin d?rdin? car? tapa bilmirdil?r. Uzun ill?r sonra ovlad sevincin? qovusan Mul?vv?h v? Ruq?yya bir nec? gun ?rzind? sanki nec? il qocalm?sd?lar.
Balaca Qeys ana b?tnind? iki f?rqli ?lin istisini h?mis? hiss edir, bu ?ll?rin onu qorudugunu duyurdu. Amma son vaxtlar ona dogru qara bir kolg?nin g?ldiyinin f?rqind? idi. Bu kolg?nin ozu d?, s?si d? Qeysi qorxudurdu. Dunyaya goz ac?b gun is?g?na c?xandan sonra h?min qara kolg?nin h?niri daha yax?ndan g?lir v? Qeys dayanmadan aglayaraq, sanki oz valideynl?rini x?b?rdar etm?y? cal?s?rd?.
H?l? d? n?f?si qarala-qarala aglayan korp?nin yan?na onun kimi q?g?ldayan, onun boyda bir canl? qoydular. “N?f?si cox il?qd?r. Qoxusu is? h?l? yeni oyr?ndiyim, hec vaxt hiss etm?diyim bir ?tirdir. Ozumu nec? d? xosb?xt hiss edir?m! Sukurl?r olsun ki, qara kolg? d? harasa lap uzaqlara c?kilib! Ana, ata, bax?n, hec aglam?ram! M?n bu n?f?sin daim yan?mda olmas?n? ist?yir?m!”.
– Sukurl?r olsun, aglamag?n? k?sdi. Allah s?nd?n raz? olsun, Sayda. S?n olmasayd?n, biz n? ed?rdik? Allah balaca Leylini qorusun!, – Ruq?yya dil-ag?z edirdi.
– Qeysin s?si bizim ev? kimi g?lib cat?r. Ur?yim dozm?di. F?ttah?n yatd?g?n? gorub Leylini d? goturub g?ldim.
Qeys nec? gund?n b?ri ilk d?f? s?h?r? kimi sakitc? yatd?, valideynl?ri d? rahat n?f?s al?b sirin yuxuya dald?lar.
“Dun?nki o goz?l qoxu harasa gedib, yan?mda yoxdur. Ana, ata, o kim idi? Getdi harasa? Niy? yan?mdan goturmusuz? M?n o gul n?f?si ist?yir?m…” Qarn? tox, alt? quru olsa da, Qeys yen? aglamaga baslad?.
Mul?vv?h Qeysin aglamas?n? esidib, ona yax?nlasd?. Korp?nin besiyi bas?ndak? S?lim?y? ac?qland?:
– S?n onu niy? t?rp?dirs?n?! Yaxs?ca sakit durmusdu!
– Dedim bas?n?n alt?n? duz?ldim, – qad?n gunahkarcas?na cavab verdi.
– S?n? deyilm?misdi ona toxunma?!
Mul?vv?h sanki indi anlam?sd? ki, S?lim? h?r d?f? yax?nlasd?qda Qeys aglamaga baslay?r: “Nahaq dem?yibl?r ki, yeni dogulmus korp?nin yan?na q?rx gun nam?hr?m buraxmay?n”.
Cibind?n c?xard?g? agz?bagl? kis?ni S?lim?y? uzatd?, “al, haqq?n? halal el?, cill?si c?xmay?nca g?lm?”.
S?lim? pul kis?sini qap?b evd?n c?xanda Mul?vv?h q?ti bu fikr? g?ldi ki, S?lim?ni uzaqlasd?rs?n. Qeys bir d? o gunl?rd?ki kimi cox aglamad?.
Mul?vv?h ?min idi ki, ag is?g?n onu secdiyi h?min gec? oglu Ruq?yyan?n b?tnin? dusub. O, sovq-t?bii il? Qeysin adi bir usaq olmad?g?n? hiss edir, h?ssas ruhlu oldugunu duyurdu. “B?lk? d?, S?lim? hec kimin bilm?diyi cin, ifrit?dir. Insan qiyaf?sind? dolasan cinl?rin say?-hesab? yoxdur. Kas, ?traf?m?zdak? h?min o insan qiyaf?li m?xluqlar? tan?ya bil?k. G?r?k bundan sonra diqq?tli olaq”.
V f?sil
Korp?likd?n Leylinin goz?lliyi dill?r ?zb?ri idi. F?ttah bir vaxtlar hec Saydan? da bel? q?sqanmam?sd?. Bu goz?l cic?k boyudukd?n sonra onu el? bir ?l d?rm?lidir ki, h?m Leylini sevib qorusun, h?m d? F?ttaha ?sl ogul olsun. Q?z?n?n varl?g?na h?r gun sukur ets? d?, ogulsuzluq nisgilini unutmurdu.
Qeys Zeydl? birlikd? boy at?b boyuyur, oynay?rd?. ?trafdak? h?r seyl? maraqlan?r, h?r seyi bilm?k ist?yirdi. Gozl?ri ustund? olsa da, valideynl?ri ona s?rb?stlik vermisdil?r, ur?yi ist?diyi vaxt evd?n c?x?b tay-tuslar? il? oynaya bil?rdi. Hardan tan?d?g?n? xat?rlamad?g? bir qoxunun, n?f?sin suursuz aray?s?nda idi. Axtard?g?n?n hardasa yax?nda oldugunu sovq-t?bii il? hiss ets? d?, h?l? ki onu tapa bilmirdi.