Мроi Багны

Гуринович Влада

Нартас здрыгануся, пачушы голас лодачнка. Той нешта каза яму, але Нартас, паглыблены свае думк, не разабра сло.

– Я кажу, не нахляйся да вады, - цярплва патары лодачнк.
– накш яны чэпяцца табе адзежу пацягнуць на дно.

– Хто?

– Ды тапельнцы, - лодачнк рыком выдра вясло з вады, быццам яно за нешта чаплася.
– Тут яны. Бач, распусцл валасы, грэбц немагчыма.

Здзлены, Нартас ста узрацца цёмную паверхню рак. У нейк момант яму здалося, быццам ён бачыць пад вадой пасмы светлых валасо. Яны павольна калыхался, як сцёблы вадзяной раслны... Ды не, няма тут нчога. Гэта морак. Гульня ценя. Мрова, пасмы туману. А яны ж напраду вераць. Праклятае гэта месца, зачараванае, кажуць яны. Тут усё выткана з мроя. як у мроях, усё тут зменлва зыбка. Чорны ельнк раптам

ператворыцца армаду зданя, з-за каменя пастане мярцвяк з нацягнутым лукам у руках калчанам ледзяных стрэл за спнай, на роным месцы раптам уздыбцца гара, а цвёрдая зямля расцячэцца тванню... Але ж ты не язычнк, каб прымаць на веру гэтую лухту? Усё мае сваё тлумачэнне. Альбн Гхор... Памятаеш яго? То ж бо. Выскачка не надта шляхетнага паходжання, што жо трыццаць з невялкм даслужыся да камандзра палацавай варты. Памятаеш, як ён смяяся? 'Ды палгон у х там бы, хутчэй за сё. Манеры адпрацовал, вдавочна, не адзн год. Цяпер зямля там нашпгаваная самерытам, вадзе ён таксама. Адсюль прывды. Вадзцы самерытавай сербанеш - не такое бачыш. А гэтыя жывуць там цэлым пакаленням. Яны псаваныя жо. Ад нараджэння з чарцям карагоды водзяць, таму што нараджаюцца вар'ятам. Гэта сё самерыт, я кажу!.. '

– Альбн... Альбн... Алас...
– пранеслася над воднай роняддзю, быццам дых ветру прыбярэжных вербах.

Ля кармы над вадой ускнулася тонкая, бледная рука. Нартас не паспе адхлцца, ледзяныя слзкя пальцы абхапл яго шыю. Потым ён убачы аблчча тапельнцы. З яе мокрых валасо сцякал струмен вады, шырока раскрытыя вочы был зацягнуты мутнаватай плёнкай, як у мёртвых рыб. Распухлыя сня вусны рассунулся хваравтай усмешцы, блснул белыя зубы. Нартас ускрыкну адхснуся. Рука саслзнула, рот тапельнцы раскрыся, як у нямым крыку. Яна зняла далон да неба, быццам з маленнем аб лтасц, павольна пагрузлася на дно, знкла чарноцц вод.

– Алас...

– Я ж папярэджва, - прабурча лодачнк.

Ён з слай рвану вёслы прыняся нешта мармытаць сабе пад нос - мусць, словы малтвы. Туман зрабся гусцейшым. Нбы зачараваны, Нартас назра, як над ракой адзн за другм загарался агеньчык, быццам нечая нябачная рука запальвала свечк, якя лунал паветры. Узняся вецер, закруц над ракой пасмы туману. Напружышы зрок, Нартас разгледзе у шэрай смузе невыразныя абрысы. Аблччы. Твары мерцвяко. Чарапы, пазбаленыя плоц. Пустыя вачнцы, касцяныя хмылк. У клубах туману вымалёвался то кашчавыя рук, то растрапаная пасма валасо, то край савана. Ужо не жмуты туману, а бесцялесныя прывды кружылся над ракой у маклвым танцы.

Над цёмнай вадой уздымался сотн бледных рук, цягнулся да прывда, быццам втаючы х. Слзкя пальцы скрэбл аб драляныя борты чона, разгойдвал яго, пагражаючы перакулць. Лодачнк, здавалася, канчаткова страц прысутнасць духу. Кнушы вёслы, ён абхап галаву рукам таропся сабе пад ног, быццам не жадаючы бачыць таго, што адбывалася накол. Нартас зно пачу яго мармытанне:

– Адыходзьце, адлятайце, згньце прэч... Не губце заблукалых уначы.... Свечк вашы хай гараць ля алтара.... Душы вашы няхай знойдуць супакой...

Словы ахонай малтвы, якую звычайна чытаюць, каб аднадзць нежыць. Нартас усвядом, што рука яго слзганула за пазуху хламды, пальцы сутаргава сцснулся вакол меднага медальёна з выявай Усёвдушчага Вока. З прыкрасцю ён прымус сябе расцснуць далонь. Цяпер, пасля ягонага адрачэння, крывадушнасцю было б спадзявацца на заступнцтва Нябачнага Вышняга.

– Алас... Альбн...

Альбн. Яго падстрэлл, як сабаку, ля самай мяжы Семгалена. Стаяла туманная восеньская ранца, трава была шызая ад расы. Бетонныя слупы агароджы цямнел раншняй мгле. Цёрн. Энергя была адключаная, металчныя нтк, усеяныя шыпам, всел безжыццёва, як павуцнне, на х паблсквал кропл вльгац. Ён бы яшчэ жывы тады. Курчыся на зямл вы ад болю. Альбо ад злосц. Н даць н зяць вачуга, якому перашыбла хрыбет. Яны падышл, тыцнул ствалом яму зубы - стаць, падла! Той тольк ашчэрыся: "дз ты! Я ног не адчуваю". Тады яго зял за канер поцягам павалакл да самаходнай машыны, за м па роснай траве цягнуся крывавы след... Што ж, ён сам абра свой лёс. Пасля скону мператара Сльврыя (як, па некаторых звестках, памёр не сваёй смерцю, але бы атручаны), стала вдавочна, што сыну яго Аласу жыць засталося зусм нядога. Наймты Агусты шл за м па пятах. Выразал сх яго людзей да апошняга служк. За выключэннем тых, хто

здася на мласць Агусце. Тых не кранул. Застася тольк Альбн Гхор. Целаахонк мператара. Ён бы верны кесару да канца. А мог бы захаваць жыццё, свабоду, проста прысягнушы новай валадарцы...

Алас, мператар Раме. Феафана, яго жанчына. Агуста так не прызнала гэты шлюб. Зо, х першынца. Шкада, што не сын. Але ж будуць у нас яшчэ дзец, прада? пражывём мы яшчэ дога-дога. шчаслва. няхай гэтая змяюга захлынецца ласным ядам, няхай гэты святоша-яе духонк раздзрае на сабе адзенне сыпле прыгаршчы попелу на сваю лысаватую галаву. Мы х усх перажывём, прада?.. м бы абяцаны прытулак у Каралестве Семгален. За старым Сльврыем адносны памж дзвюма дзяржавам был хоць некальк нацягнутым, але наогул неблагм. Агуста ж магла развязаць вайну, таму адразу было вырашана, што Семгалене цекачы надога не затрымаюцца. Аддыхаюцца трох, а потым рушаць далей, Эверон Антрам. Туды Агуста нарад ц сунецца... Пераследнк дагнал х каля самай мяжы. Феафана жо не жыла. Альбна падстрэлл. Алас ... Агуста загадала даставць яго жывым. Загад бы выкананы. Цяпер х мёны гучаць галасам зданей над цёмным водам. Алас. Альбн. Феафана. Зо...

– Прэч, прэч. Згньце прэч!..

Быццам пачушы словы малтвы, начная мроя пачала рассейвацца, адступаць. Новы пары ветру развея туман, гонячы прывда прэч. Магльныя агеньчык згасал адзн за другм. Тапельнцы знкл цёмнай глыбн вод. мгненне - няма нчога. Тольк плёскат вады ля борта чона, ды шэпты ветру зараснках прыбярэжнага чарота асоту. Бераг ужо блзка.

Лодачнк уздыхну з палёгкай зно узяся за вёслы.

– Няк не магу прызвычацца, - сказа ён, быццам апрадваючыся за сваю няданюю маладушнасць.
– Думаеш, першы раз такое бачу? Тольк малтва ратуе.

Ён зрну на чалавека манаскай хламдзе смхнуся.

– Сапрады не раздумася? Мы ж, лчы, яшчэ не прыплыл. Можаш сабе явць, што робцца самой Багне? Яшчэ не позна вярнуцца.

Нартас пахта галавой.

– Скажы, брат, а ты многх пераправ на той бераг? Апроч мяне?
– спыта ён, каб змянць тэму гутарк.

– Сёлета двах, - сказа лодачнк.
– Ты трэц. нводзн яшчэ не адмовся.

На тым беразе

Ён бы народжаны Царгорадзе, у сям' дробнага чынонка. Яшчэ малалецтве ён прыня рашэнне прысвяцць сваё жыццё служэнню Госпаду Вышняму. Яго юнацтва прайшло беламармуровым Нры, горадзе нверстэта храма, дзе ён вучыся семнары, спасцгаючы Закон Праведнка. Атрымашы духоны сан, ён з блаславення Арцыпастыра накравася Семгален, варварскае каралества, што ляжала на паночным захадзе Кантынента, памж Рамейскай мперыяй Дуумвратам - саюзам заходняга каралества Эверон паночнага Антрам.

Яго служэнне дожылася амаль дзесяць гадо, за гэты час ён паспе дасканала вывучыць тутэйшыя норавы звыча. А таксама палюбць гэтую зямлю гэты народ. Па-свойму палюбць. Нягледзячы на тое, што семгальцы большасц сваёй был язычнкам. Вярхоным багам тут лчылся безаблчны безназоны Творца-стваральнк сусвета, Мтра-селадар, бажаство вобразе Сонца вершнка, узброенага мячом. У пашане бы Торас-бог навальнц. У Разлогу прыморскай Дольнай Зямл распасюджаны бы культ Продка, альбо Рода, а палянчыя смалакуры багнстай, пакрытай лясам Сумрадз шанавал Урсу, Мядзведзцу-Прамац. Акрамя таго, у каралестве пражывала нямала ншаземца, перасяленца наймта, якя вызнавал ласныя рэлг зводзл храмы капшчы свам багам. Законам Семгалена гэта не забаранялася. А яшчэ был Мройцы. Тыя, каго сёння завуць 'змеепаклоннкам'. Яны збегл Паночную Багну дванаццаць год таму, не пажадашы прысягаць Агусце Царгораду...

Дно чона заскрыгатала аб пясок водмел.

– Усё, прыехал. Выходзь, - сказа лодачнк.

Нартас кну у знак падзяк працягну яму некальк манет. За свае паслуг лодачнк бра зусм нядорага. Затым, сышошы на бераг, ён назра, як лодачнк адштурхваецца вяслом ад водмел накровае човен да сярэдзны рак. Незабаве ён знк з вачэй, растварышыся змроку - да слыху Нартаса данослася тольк мернае рыпанне ключын ды дары вёсла аб ваду. На бераг з цхм плёскатам набягала хваля. У зараснках прыбярэжнага чароту наслся прыцшаныя шэпты-шоргаты, быццам начны вецер шаптася з соннай ракой. За спной Нартаса звышася часты ельнк, як цемры здавася суцэльнай чорнай сцяной. Там, за лесам, пачыналася Багна.