Пастка для пярэваратня
Шрифт:
Мы прайшлі з паўкіламетра і за павароткай убачылі скалу. Яна быццам вырасла перад намі.
— Скала сярод балота. Чаму? — выдыхнуў Пятрусь.
— Казка, — кажу яму.
— Але, так толькі ў казках бывае, — пагадзіўся Пятрусь. — Праз скалу нам не пералезці.
Так, не пералезці. Строма скала ўзнімаецца
— Паспрабуем абысці скалу. — Пятрусь ступіў убок і праваліўся ледзь не па пояс.
«Тут дрыгва», — тахнула ў галаве.
Я, амаль нічога не цямячы, упаў на жывот, схапіў Петруся за руку і пачаў цягнуць. Ён выпаўз на дарогу. Твар мурзаты, чорная вада сцякае па кашулі, па штанах, а на нагах няма аднаго чаравіка.
— Пятрусь, ты ўвесь у гразі,— сказаў я. Пятрусь махнуў рукою.
— А-а…
Мы моўчкі сядзелі на траве. Над намі кружыліся авадні, стараліся ўцяць за твар, за рукі.
— Ну й аваднёў тут! — не сцярпеў Пятрусь. — Ігнат, выламай галінку. Трэба адагнацца, бо з'ядуць.
Я ўстаў, расхінуў куст, каб выламаць галінку, і, не стрымаўшыся, усклікнуў, бо ўбачыў у скале ўваход.
— Чаго ты? — падаў голас Пятрусь.
— У скале ўваход. Напэўна, у пячору вядзе. Пятрусь усхапіўся і да мяне.
— Бач ты! — прамовіў.— Кустамі зарос. Нехта знарок іх пасадзіў.
Я глянуў на яго.
— Думаеш, што вядзьмак?
— Відаць, ён.
Вядзьмак… Казімір Міронавіч… Што, калі дагоніць нас? Нельга марудзіць. Кожная хвілінка дарагая.
Я, сагнуўшыся, палез у пячору. Паўзмрок, нібы ў скляпенні. Здалёку даносіцца нейкі глухі гул.
— Што гэта? — падышоў да мяне Пятрусь.
— Магчыма, Цмок — пудзіла паганае. Магчыма, храпе, сплючы, — кажу.
— Ігнат, глупства.
— Але ж тут казка. Пятрусь уздыхнуў.
— Назад
Мы з аглядкай падаліся наперад. Я ўзіраўся пільна-пільна, да болю ў вачах.
Мінулі адну паваротку, другую, трэцюю і ўбачылі раку, праз якую было перакінута бервяно. Рака пенілася, грымела, імкліва неслася па каменнях.
— Падземная рака, — прамовіў Пятрусь.
— Па-твойму, яна пад зямлю цячэ? — запытаў я.
— Канешне, пад зямлю. Каля скалы балота. Калі б выходзіла наверх, то ўбачылі б.
Пятрусь ступіў на бервяно і пайшоў, махаючы рукамі. Дайшоў да канца, стаў, а пасля скокнуў на бераг.
— Ігнат, ідзі і ты.
Я, стараючыся не глядзець уніз, ступіў на бервяно і, шырока расставіўшы рукі, пайшоў.
Вада ўнізе гудзе, шалее. Што ж будзе, калі звалюся? Разаб'юся? Магчыма. А калі не?.. Пад зямлю занясе? Але, занясе. Рака ж падземная.
— Ігнат, смялей. — Пятрусь працягнуў руку. — Трымайся.
Я ступіў крок, другі, трэці… Падаўся ўперад, ухапіўся за Петрусёву руку і — на бераг. Толькі тут перавёў дух.
— Не думаў, што станем эквілібрыстамі,— прамовіў Пятрусь.
— Хутка навучымся на галаве хадзіць, — пажартаваў я.
Мы пайшлі далей. Наперадзе пасвятлела, бліснулі праменьчыкі сонца.
— Ура! Выхад! — я, не стрымаўшыся, пабег. Так, гэта быў выхад з пячоры. А за скалою, метрах у дваццаці, шырокае поле, на якім расла груша-дзічка. На грушы, на самай вершаліне, віселі гуслі.
— Вось дзе гуслі! — усклікнуў Пятрусь, падбегшы да мяне.
Я глядзеў на іх, не зводзячы вачэй. Гуслі… Чарадзейныя гуслі… Пакуль ветрык прабягае па вашых струнах. А хутка… Хутка рука прабяжыць. Мы знімем вас. Зайграеце, заспяваеце…
Я глядзеў і не заўважаў, што па шчоках цякуць слёзы.