Сэ?эн, кэпсээннэр
Шрифт:
Сарсыарда халлаан сырдыыта бииги бары тэриирбит барыта бэлэм. Саа талбыт сирбитигэр сытабыт. Бииги сытар сирбит, немец снайпера бээээ сыппыт сириттэн, туора соус кырыыбалыы баар.
Кыылы бултуурга мэиэ быраар куолу. Гурьянов окучах иигэр олорон, таыттан киирэр, санньылыйан турар проводы аргыый аай тарта. Бээээ бииги сыппыт сирбититтэн кии тбт быкта, кии буолуо дуо, блн бииги оорбут чуучулабыт. Талахтар иннилэригэр србэччэ метр сиртэн буруо бурас гынна. Блкй кх от аллара намтаан стэн хаалбытын крдм.
Гурьянов
Крн сыттахпына, кх блкй от улам-улам рдээн истэ. Гурьяновка хайыан хаас харахпын быа симним. Ити «чуучуланы тарт» диэн этэр оннугар туттуллар бэлиэ этэ.
Гурьянов проводы тарта быыылаах, чуучула р крэйдээ буолуо, кх от блкй р тахсан истэ. Снайперскай саам оптическай приборунан ити блкй от немец тбт буоларын кр сытабын. Кыаан-кыаан баран ыттым. Блкй от, били мааытын курдук оргууй буолбакка, эмискэччи ньимис гынна.
– лл. Немец лл!
Утаакы буолбата, стх диэкиттэн тыас сирилээтэ. Икки миинэ кэлэн бииги таспытыгар тээ эиннилэр.
Онтон… Онтон, дооор, миинэлэр тс да тс, эин да эин буоллулар.
– Биэс, алта… уон биир, – Гурьянов уон трт миинээ дылы ааан баран, эстибит миинэлэр ахсааннарын стэрдэ. Ол кини ахсааны уон тртэн э билбэтиттэн буолбакка, миинэлэр олус чугастан ттэлээн буорунан-сыыынан саба кммттэриттэн буолбута.
Итинтэн ыла хас да хонук ааста.
Бгн Гурьянов биикки атын сиргэ ананан дэриэбинэ сэмнэин хоту уугар уон с ориентирга «бултуурбутун» саалаатыбыт.
Итинтэн кэнники били немец снайперыттан кии лбт, бааырбыт сураа ииллибэт.
– Тоойуом, Гурьянчик, тоойуом, Чээрин, эбии хааы наада буолаарай? – диир буобар Бычков уонна хааылаах иитин хаппаын лабыратар.
Кэнники кннэргэ Гурьянов биикки «булпут» орто соустук барар. Гурьянов ахсааныгар 9, мин ахсааммар – 7, – барыта уон алта немец дууатыгар турдубут.
Бииэхэ икки кннээх сынньала биэрдилэр.
Тэийбэккэ кэпсэтии, сээргэии ыраатта.
Урут сэриигэ да киириэх иннинэ буоларын курдук, Гурьянов биикки ону-маны омуннаан, фантазиялаан кэпсэтэрбит бу кннэргэ ксээтэ.
– Арай эн биикки куйах кэтэн, былыргы бухатыырдар курдук тимир сллгэстэнэн баран немецтэри лт сынньар буолуох. стх танкаларын ктн ыла-ыла, бэйэ-бэйэлэригэр лтртэ бырааттыыр буолуох.
– Арай эн биикки, били остуоруйаа этиллэр курдук, кии кэттэинэ кстбэт бэргээлээх буолуох.
– Кстбэккэ кэлэн баран стхтрг уун уочараты автоматтан биэр.
– Суох. Бэйэ эрэ кстбэккин, оттон автомат кстр.
– Оччоо… Оччоо автомакка эмиэ бэргээ кэтэрдиэххэ.
– Гитлер хоугар эмискэ киир уонна «Кэндэ хох!» диэ.
– Арай эн биикки…
Бииги кэпсэтиибитигэр «арай»,
Чахчы улаханы, чахчы сааны айарга!
Бииги немецтэри «биир-биэс» диэбэккэ эрэ дьиктитик тгрйэн ылар ньыманы толкуйдаатыбыт. Бииги чаастарбыт соотохто стх кэтээр баар буола тэллэр, лт охсоллор – хайдах курдук кыайыыный! Бииги чахчы чгэйи толкуйдаатыбыт быыылаах.
«Катюшаны», араас сэрии сэптэрин дьон толкуйдаан тааарбыттара. Бииги да толкуйдаатахпыт дии. Дьэ чгэй.
– Бииги сааны айыыбытын олоххо киллэрэр буоллулар да, биигини Москваа илдьэн байыаннай инженердэри, техниктэри кытта крсннэриэхтэрэ, биигиттэн ыйыы-кэрдии ылыахтара.
– Бииги конструктордар буоларбыт быыытынан научнай чертеж биэрэр соруктаахпыт.
– Итиннэ ханнык да чертеж наадата суох. Бииэхэ судургу буолан баран туалаах аыы.
– Кимиэхэ этиэххэ сбй?
– Сержаа этэр сатаммат. Ефрейторга этэр сс сатаммат. Эн ити туунан кимиэхэ да этэ илик инигин? Бииги аыыбыт кистэлэ буолуохтаах. Атын кии булбут сааны аыытын атын кии ылан бэйэтэ туаммыта историяа элбэх.
– Эн маарыын сарсыарда утуйа сытан, тээн, «бомба» да, «бомба» диэн хаыытаабыты.
– Хаыытаабыты даа?! Ол эрээри соотох «бомба» диэнтэн ким тугу йдтй?
– Инньэ гынан кимиэхэ этэр буоллубут?
– Полк командирыгар?..
– Киниэхэ этэр куттала бэрт… солото суоа бэрт.
– Партбюро секретара майор Теглецовка этиэххэ, кини саллаат этиитин олус сэээрээччи.
– Ээ-э! Полк комсоругар лейтенант Ивановка этиэххэ. Бииги комсомоллаах дьон буоллахпыт дии. Бииги аыыбыт олоххо киирдэинэ, комсомол бтннтн кыайыыта буоллаа дии.
– Кырдьык дааны.
Сбэлээн баран лейтенант Ивановка бардыбыт. Бииги кэпсиэхпитин баарбыппыт, санаабыт р крбтэ – лейтенант суох буоллаына хайдах буолуохпут буолла.
Бииги киирбиппит лейтенант землянкатыгар баар эбит.
– Хайа, рллэр кэпсээит? – дии тоуйда.
– рллэргэ кэпсээн элбэх, тулуйан эрэ истэр буол.
Бииги кэпсээммит лейтенант эрэ хараар элэнии турар буоларын наадатыгар сааны аыыбыт олоххо киирдэинэ хайдах буолуохтааын, уустаан-ураннаан, буолбутун курдук кэпсээтибит.
– Дьэ маннык буолуохтаах:
Лейтенант Иванов комсордаах, Гурьянов, Чээрин курдук саллааттардаах Беляев полковник гвардейскай полката оборонаа сытар. Немецтэр инники ээрдэрэ чугас, 2–3 километр этэ.
Сарсыарда халлаан сырдаан эрэр. Бииги танкаларбыт, мотомеханизированнай чаастарбыт инники ээргэ кэлэн талахтарга саан тураллар. Бу сэрии трллбт сирин иннигэр стх бргнтэ биэрэстэ аарын кэриэ кэтиттээх сиргэ млтх фроа итинник буолааччы, эбэтэр немец «бассабыыгы манан аыйахтык ктэр сирэ». Ити туунан сс бээээ полк ааттаах разведчига старшина Шагуров билбитэ.