?йэ кирбиитигэр
Шрифт:
Сарсыарда туран оhо?ун оттон олгуйдаах ууну сылытан аhаата. Аhыы олорон б?г?н ханан барарын толкуйдаата. Мантан ар?аа Кэ?кэмэ ?рэххэ диэри халы? сис. Илин онон-манан кыра чо?олох алаастар бааллар. Оттон со?уруу уонна хоту ?тт?гэр кэдээл быыстардаах сис тыа. Онон-манан булчуттар ??тээннэрэ баар. Сир т?h? да киэ?ин иhин, атын булчут кэлэн ааспыт суолугар т?бэhэ т?hээччи.
Ыта Баhыр?ас аттыгар сытан тугу эмэ быра?ан биэрээрэй диэн кэтэhэр. Кы?нах гына-гына к?р?р. ???ргэс у?уохтаах
Аhаан баран атын ы?ыырдаан, уулатаары, ч??мпэ?э сиэтэн киллэрдэ. То?мут ойбону с?лл?гэс маhынан к???тэ анньыалаата.
Б?г?н ар?аа сискэ киирэн хаамтаран баран, сыыйа эргийэн со?уруу диэки хайыhар санаалаах. Тыа?а хаама ??рэммит ат сэдэх мастаах тэ?кэнэн и?нибэккэ сылдьар. Соро?ор тиит лабаатын аннынан ыытан, к?мн??? саккыратар.
Саттаар ы?ыыр ?рд?гэр олорон бултуурун с?б?л??р. Ыраас чэбдик салгын, сырдык тунал хаар, эдэр эрчим уонна сонор суолун кэтэhиилээх эрэлэ санааны к?т???р. Ытын т?рг??гэ быалаан сиэтэ сылдьар. Мээнэ ыытан кэбистэххэ соро?ор с?тэн хаалан эрэйдээччи. Ыта сааhа ?hэ эрэ. Эдэр ыт буолан мээнэ с??рэкэлиир. Соро?ор куоба?ы эккирэтэн тыаhы-ууhу таhаарар, ?л?h?йэн ыраатан хаалар. ?ч?гэй киисчит ыт киистэн аты??а кыhаммат буолар диэччилэр.
Тыа?а булт суола-ииhэ элбэх. ?ксэ эргэ суоллар. Ыта туох эрэ сытын ылан, сытыр?алаан ти?сирийэн, быатыттан тардыhар. Эдэр ыт, булчут хаана тардан, кутуйах да сытын ылла?ына, тиит к??д?й?н, абыр?ал аннын э?ин сытыр?алааччы.
Тии? куhугураан тахсыбытын иhиттэ. У?а диэки чугас турар намыhах со?ус тииккэ ыттыбыт эбит. Онно тиийэ охсон, Саттаар атыттан т?hэн ытын баайда. Улахан чаачар саатын ылан, иитэн, оно?оhун укта. Тии? тиит ортоку салаатын т?рд?гэр олорор. Олус анныгар тиийбэккэ кы?аан, ытан «дар» гыннарда. Тии?э табыллан т??рэхтэнэн т?стэ. Соро?ор сыыhа ытан кэбиhэн, тии?и ??hэ таhааран кэбиhээччи. Оччо?о хаста эмэ ытан, оно?оhун к?рд??н, к?н?н ыытар. Сорох тии? атын маска ыстанан эбэтэр харса суох аллара т?hэн куотара эмиэ баар буолар.
Кииhи да, тии?и да ытарыгар ытын баайар. Баайбата?ына, ыта ??hэттэн сууллубут булду айа?ар т?hэрэн эбэтэр ?рд?гэр т?hэн тириитин алдьатыа?а.
Эмиэ атын миинэн барбахтаан иhэн, киис суолун к?рд?. Атыттан т?hэн, чинчийэн к?р?н баран эмиэ миинэн, аhара барда. Иллэрээ к?н кэлэн ааспыт. Суола кырыаланан эрэр. К?н ??hэ ойон, тииттэр быыстарынан сандаарыччы тыгар. Кыhы??ы тыа иhэ ыраас, сырдык. Тугу барытын тунал хаар сабан, салгынныын ырааhырбыт. К?н тыкпыт сиригэр хаар кыырпахтара ча?ылы?наhаллар. Дьыл?ан тииттэр уhаабыт к?л?ктэрэ к?б?с-к?н? курдуктар. Бултуу сылдьар киhи со?отохсуйбат. Ата уонна ыта бааллар. Кэтэhэр кэтэhиилээх буолан, к?р?-истэ,
Ытын ыытан кэбиhэргэ сананна. Сарсыардаа??ы уо?а арыый ааста быhыылаах. Оччо ырааппат ини. Ба?ар, са?а суолу сонордоон, кииhи тииккэ таhаарыа. Эбэтэр эрийэ-буруйа сылдьан тубэhэ т?h??. Киискэ ??рэтээри, икки кииhи тииккэ таhааран ?рб?т?гэр, сиикэй эт тооромоhун сиэбигэр укта сылдьарын ылан биэрбитэ.
Баhыр?ас, босхолоноот, иннин диэки с??рэн дыгыйда. Сотору тугу эрэ эккирэтэн, кэлин атахтарынан хаары хаhыйа тэбиэлээн ыhыахтаабыта к?h?ннэ. Намыhах симилэххэ киллэрэн, эккирэтэн маhы, тала?ы тыаhатта.
Булчут атын симилэххэ киллэрбэккэ, и?нэри сиринэн эргийэ барда. Ыта ханна эрэ тиэрдэн тииккэ таhаарда быhыылаах – ?рэр са?ата иhилиннэ. Саттаар сэдэх мастаах тэ?кэ тыаны батыhан, н???? ?тт?гэр кэлэн к?рб?тэ – ыта тии?и эккирэппит эбит. ?рд?к ба?айы тииккэ таhаарбыт. Сонно тута киис суолун к?рд?. Ат ?рд?ттэн к?рд?хх? – са?а суол. Онон тии??э кыhаммакка, ытын ы?ыра-ы?ыра атыттан т?стэ. Киис суолун ?ч?гэйдик сирийэн к?рд?. Б?л??н ааспыт. Ыта кэлбитигэр, киис са?а суолун сытыр?алатта. Ыта сыт ылан батыста. Суолу батыhан ?рд?к сиргэ тахсан барбахтаан иhэн эмиэ та?нары т?h??гэ кэллилэр. Киис суола онон-манан эрийэ-буруйа сылдьыбыт. Ол ?ч?гэй. Айан кииhэ буолбатах эбит. Ырааппата?а буолуо.
Ытын эмиэ т?рг??лэнэн илиитигэр тутан иhэр. Киис чугас баарын биллэ?инэ ыытыа. Киис суола ыар?а быыстаах силээ??э киллэрдэ. Ыар?а быыhыгар киирэн туора-маары сылдьан ти?сирийбит. Онтон эмиэ ??hэ тахсыбыт. Суолу батыhан, онон-манан сылдьан, то? к??с бысты?а10 сонордоотулар. Илин диэки иэ?иллэн барбахтаан иhэн, хаты? чара??а киирдилэр. Суолу сытыр?алыыр ыта кутуругун куйба?наппытын к?р?н, булчут ытын быатын с??рэн ыытан кэбиhэр. Ол аата ыта киис сыта суолуттан соччо с?тэ илигин биллэ?э. Ырааппата?а буолуо. Ыт суолу батыhан, инники с??рэн элэс гынан хаалла. Сотору ?рэр са?ата иhилиннэ. Тииккэ таhаарда?а. Хата, кииhи сонордуурга т?ргэнник ??рэннэ. Ымыылаах ыт эбит. Атын тиэтэтэн ытыгар тиийбитэ – кииhи хаты??а таhаарбыт. Кыhы??ы хаты? иинэ?эс лабаатыгар олорор киис улахан ба?айы курдук к?ст?р. Ымсыырбыт санаа?а эбитэ дуу?
Булчут ма?най ытын тутан, биирдэ с??рэ тардан босхолуур гына баайда. Чаачар саатын иитэн, тиэтэйбэккэ кы?аан, кииhи т??нэри ытан т?hэрдэ. Ситэ ?лб?кк? тэбиэлэнэ сытар кииhи к?хс?ттэн тутан ылан, агдатын хам тутта. Ытыгар сиэбиттэн то? эт тооромоhун ылан биэрдэ. Бултуйбут киhи быhыытынан, охтубут тиит ?рд?гэр олорон, киис т??т?н кылаанын ?рэн к?рд?. Т??лээхтэн эрэ ?ч?гэй булт. Ол иhин нууччалар умсугуйан эрдэхтэрэ. Арай кииhи с?лэргэ сыта куhа?ан буолааччы.
Конец ознакомительного фрагмента.