A? q?m
Шрифт:
– Yox, yox, hec kimimi itirmmism. – Talih hycan icind, qorxunu "oz"undn uzaqlasdinrmis kimi cavab verdi.
– Onda ckdiyin drd deyil, ctinlikdir, ctinliyi is hll etmy calismaq lazimdir.
Bu namlum adam onda qrib bir etibar hissi oyatmisdi. Gecnin bu vaxtinda, gur yagisin altinda onunla bel mhrman s"ohbt edn adama "uryini acmaq, onu bu vziyyt gtirib cixaran hycanlarini onunla b"ol"usmk istdi.
– ylsin, – deyib ona yer g"ostrdi.
Kisi oturanda onun pjm"urd hali g"ozlrindn yayinmadi. Ilk df fikrindn kecdi ki, onun da drdi ola bilr. Bura niy gldiyi bir anliga yadindan cixdi. Yanindaki bu yasli adamin gecnin bu vaxtinda kimssiz sahil baginda gur yagisin altinda gzismsinin sbbi n idi? "Oz drdini ona danismaq arzusu bir anda m"usahibinin drdini "oyrnmk istyi il vz olundu. N idi onu gecnin z"ulmtind k"uclr salan?
– Siz n olub? – Ehtiyatla sorusdu.
– Bu g"un rhmtlik arvadimin ilidir.
– Allah rhmt elsin. Yqin yaxsi insan idi.
– Eh, yaxsi var, yaxsi var....
– Deysn mehriban dolanmisiniz.
– Eldir.
– Usaqlariniz varmi?
"Uc oglum var. Amma usaqlarin "oz yeri var, "om"ur-g"un yoldasinin "oz. Indi yasimin bu vaxtinda tk-tnha qalmisam.
– Oglanlariniz siz baxmirlar?
– Baxmagina baxirlar, amma onlari ayirmisam. Glinlrim n"ovb il evimin sliqsin, paltarlarimin tmizliyin diqqt yetirirlr, arada glib yemeyimi d bisirirlr. Amma d"unyada hec ks adama hyat yoldasini vz ed bilmz. Insan beldir, itirms, qdir bilmz. Rhmt gedn g"un"u anladim ki, onsuz mnim yasamagimin hec bir mnasi yoxdur. Indi hami "oz evind, isti ocagindadir, mns tk-tnha, yetim usaq kimiym. – Kisinin g"ozlri yasla dolu idi. O, Talihy uzun, sinayici nzrl baxdi:
– Bs sn n olub?
ziz adamini itirmis bu adamin drdinin yaninda "oz drdi Talihy el hmiyytsiz g"or"und"u ki, ondan s"ohbt acmagi yersiz saydi:
– Hec, el-bel.
– Yqin sizinkilr indi brk narahatdirlar. Onlara yazigin glsin. Hyatda hr sey car var, bir "ol"umdn savayi. – Kisi bunu deyib ah ckdi. Sonra lav etdi: – Cix get evin, stlcm olarsan. – El dedi ki, Talih dinmz-s"oylmz ayaga durdu. M"usahibin tslli vermk, onun k"onl"un"u almaq "uc"un fikirlsib n is demk istdi, amma bel s"ozlr tapilmadi. Xudahafizlsib ondan aralandi. Sahil bagindan bir xeyli uzaqlasandan sonra d"on"ub arxaya boylandi. Kisi xeyli aralidan onu m"usayit edirdi. Talih saatina baxdi: gec saat 12-y 15 dqiq qalirdi. Metroya trf smt g"ot"urd"u.
* * *
Zng ssin evdkilrin hamisi cixdi. Qizlari sevincl onun boynuna sarildilar. Taleh:
– Bu n vaxtdir? – dey aciqla sorusdu, amma onun qizarmis g"ozlrini, qrib vziyytini g"or"ub hyacanini gizld bilmdi:
– Bir sey olmayib ki? – dey sorusdu.
– N olacaq ki?
Bu sakit, m"ummali cavabda n vardisa, n ri, n d qizlari daha hec n sorusmadilar. Ayg"unl Aytn ona ynindki yas paltarlari soyunmaqda k"omk etdilr. Sonra Aytn ona qisilib aglamsindi:
– Ay ma, bizi qorxutma da…
Qizinin hycanini anlayan Talih onun "uz"undn "opd"u:
– El yorulmusam.... Qoy yatim.
Talih yerin hacan uzandigini, g"ozlrinin hacan yumuldugunu bilmdi.
* * *
Yataq otagindan inilti ssi esidilnd Taleh h"ovlnak yuxudan oyandi. Gec saat 3-"un yarisi idi. Televizorda verilislr quratrmisdi, ekran elc isildayirdi. Bayaqki inilti trar olunanda bunun Talihnin ssi oldugunu anladi. Cld yataq otaginin qapisini acdi. Arvadi carpayisinda qan-tr icind idi. Yuxulu halda llri il bogazindan nyi is acirdi. “Yqin yen bogazina ilan sarilib,” – dey d"us"und"u. Arvadina bu c"ur yuxularin zab verdiyini bildiyindn lini onun alnina qoydu, sakitc, onu yuxudan oyatmadan dedi:
– Talih, qorxma, ilani "old"urd"um. Rahat ol, indi aparib onu basdiracagam. Esidirsnmi, qorxma, day sn dyib dolasmayacaq.
Talih g"ozlrini acib ona baxdi. Sonra yenidn yuxuya getdi. Bu df sakit, drin yuxuya.
Son vaxtlar tez-tez eyni yuxunu g"orn arvadina yazigi gldi. Onun anqlayib ovurdlari batmis zrif siftin kdrl bir xeyli tamasa etdi. Yuxulu halda da alni dartili, qaslari catili olan "om"ur-g"un yoldasina "uryind yazigi gldi. O, bu vziyytd el k"omksiz, el yaziq g"or"un"urd"u ki! Islmkdn nazilmis barmaqlari, llrinin iit"undki g"oy damarlar, ynindki yuyulmaqdan nazilmis pambiq gec k"oynyi, hr sey, hr sey onun "uryini qml doldurdu.
G"und"uz bas vermis naraziliga, "urk agridan s"oz-s"ohbt g"or indi "oz-"oz"un acigi tutdu. Talihdn incimk insafsizliq idi. Yatmis halda o, incidilmis, xtrin dyilmis usaga oxsayirdi. Ehmallica, yuxudan oyatmadan ckin-ckin lini onun saclarinda gzdirdi. li balisa toxunanda onun yas oldugunu g"or"ub sarsildi. Talih, kim bilir, n qdr aglamis, aglaya-aglaya da yuxuya getmisdi. Taleh televizora tamasa edib vaxtini "old"urd"uy"u vaxt o, yalqiz v "umidsiz halda g"oz yaslarini balisa bosaltmisdi.
“Guya ki, birinci dfdir agalayir.” Daxilindn gln bu ss onu "us"utd"u. Etinasizligina, biganliyin, soyuqluguna g"or vicdan zabi ckdi, "oz"un acigi tutdu. Usaq kimi aglamaq, icin yigilmis agri-acilari bosaltmaq, y"ung"ullsmk istdi. Amma, heyhat, o, aglaya bilmirdi. Axirinci df hacan agladigi yadina d"usm"urd"u. "Umumiyytl, aglamisdimi?
Hr n idis, icind bir dli h"onk"urt"u dolasirdi, amma g"oz"undn yas cixmirdi. Aglamaq, sn dem o qdr d asan is deyilmis.
Talihnin "uz"un uzun, kdrli bir nzr saldi. Onu bagrina basmaq, usaq kimi oxsamaq, nvazisli s"ozlrl k"onl"un"u almaq, sonra is ona siginib qaygisizca uyumaq nec d g"ozl olardi. Bs niy bunu etmirdi, niy etmk istmirdi? N idi ona mane olan, yolunu baglayan? Bilmirdi. “N is” vardi, bu “n is”nin n adi vardi, n kimliyi bilinirdi, amma o, m"ovcud idi. O “n is” hr g"un, hr saat Talehi Talihdn uzaqlasdirir, ev bir yadliq, "ogeylik yayirdi. Bu “n is‘'y zhr dadi qarismisdi.
* * *
Talih qiziznin geyinib evdn cixmaga hazirlasdigini hiis etdi. Amma yataqdan qalxmaga hali yox idi. Onu yola sala bilmycyini d"us"unnd qani qaraldi:
– Aytn, c"ork yemisn?
– H, ana.
– Bax, d"uz"un"u de ha!
– Dedim d.
– G"uzg"un"un qabaginda pul var, g"ot"urrsn.
– Yaxsi.
Qapinin "ort"ulmsindn Talihnin xbri olmadi. Yuxu onu yenidn apardi. Ayilanda artiq saat 10 idi. Cld yerindn qalxib bayir qapisini icridn kilidldi. G"oz"u d"unndn g"uzg"un"un qabagina qoydugu pula satasdi: Aytn onu g"ot"urmmisdi. ‘‘Yen mktb piyada getdi,” – dey kdrl d"us"und"u. Nec g"un idi ki, o pula kims toxunmurdu. Mtbx kecib lini caynik toxundurdu: bumbuz idi. “Yen cay-c"orksiz getdi”. Vaxtinda oyanib qizini yola salmadigina g"or "uryind "oz"un"u danladi. Ayg"unl Talehin shrlr c"ork yemmsin adt etmisdi. Amma Aytnin, onun totuq-motuq Aytninin acliga hec davami yox idi. O, hr iki-"uc saatdan bir soyuducunu acib oradan yemk g"ot"ur"ub istahla yemy adt etmisdi. Onun "uc"un vaxt mfhumu yox idi. Shr ertdn d, gec yarisi da lzztl yemy girisrdi. Amma bir aydan artiq idi ki, o, mktb ac yollanirdi. Ecdkilr danlayanda zarafata salirdi: “Qoymazsiz ariqlayim?” Amma hami bilirdi ki, o, yemy qnat edir. "Ustlik mktb d piyada gedirdi ki, yol pulu vermsin. vvllr mcbur etsydilr d bu qdr yolu piyada getmzdi. Amma indi k"on"ull"u s"urtd yarim saatliq yolu pay-piyada gedib-glirdi.
Talihnin "uryi sixildi, carpayisini yigisdirib otaqlarda sliq-sahman yaratmaga basladi. Bir azdan acligini hiss edib yenidn mtbx kecdi. Caydani qazin "ust"un qoyub soyuducunu acdi: bir parca yagdan v bir yarimciq banka cemdn basqa burada hec n yox idi. Yaga nec g"un idi ki, hec ks l vurmurdu. rzaq qablarini bir-bir yoxlamaga basladi: hamisinin ici bos idi. Aynabnd kecib oradaki soyuducunu acdi, yadina d"usd"u ki, onu bir nec ay vvl s"ond"ur"ub. Bir vaxtlar iki soyuducu onu g"orm"urd"u, "uc"unc"un"un arzusunda idi. Indi is mtbxdkini d s"ond"urmyin vaxtinin glib catdigini anladi. Kartof qabinda iki-"uc kartof v bir nec sogan qalmisdi. “Kartof bisirrm”, – dey fikirlsdi. Talehin maasina hl "uc g"un var idi. Bs bu "uc g"un"u nec yola verckdi? Evdki qpik-qurus "uc dn c"ory ancaq catirdi.