Бастан кешкен, кµз кµрген

Сагындык Алтынбекула

екен, шалатайды-ау келіп. Тіпті ескіріп кеткен ренжісті жаа

боландай ршелене тседі. ран крімде кімде-кім райдан брын

айтса, Алланы жзін сол брын креді дегенді біле трып кнбейбі-

ау!

Татуласу стенде ескі дау тралы ешбір сз болмауы керек те,

лкенні айтанын тыдап, ол алысуы керек. Ал, бл болса, олай

емес: айтуы керек, мардан шыуы керек, жеуі керек.

азата”Майыспасты майыстырамын деп уреленбе” дегенді

оыаным бар еді .Соан

келіп тірелгенімді білдім. Сондаы

айтаным :”Маан осы жмысты ешкім де жктеп отыран жо. Осы

елде е лкені едім. Сол лкендігім мені мазалай берді.

Туыстытары мені жекжаттыымнан лдеайда жаын. Мен

міндетімнен тылдым”,- дедім. Сондаы оны айтаны :” Ренжімеіз”.

26

Ренжітіп алып, ренжімеізге жол болсын! ойшыара Саларинны

“Кмбе”деген кітабынан мен сияты біреулерді осындай іске

араласаны айтылан екен:”Бір иттерді арасындаы те ескі, кнеріп

кеткен дауларын басу шін араа біреу тсіпті. Жасы ит “Жарысайы”

десе, жаман ит “Таласайы” деп кнбепті. Аыры бір ит, майы тазы

келіп, екеуін жарастыран екен”. Мені ойым-сендерге де осындай бір

тазы керек болар. Сонымен, иыымнан басып жрген бір ауырлытан

тылдым ба деп, “У!” демесім бар ма?

«Безері жо , аайын , азары бар .

Болмашыа кпелер ажабы бар .

Наурыз келді жабырлы самал есіп ,

Ды сатамай кілге тазарыдар !»

Семья (жаня ) міріндегі деп жне психология.

1- ереже. Жбайыны ата-анасына з ата-анадай ара,

солай арауа тырыс. йткені иын жадайда бірін-бірі

кінлаушылы кезінде з крінісін крсетпей оймайды.

Екі жаты ілтипаттылы – жбайлы сйіспеншілікті

ныаюыны кепілі.

2- ереже. “ Сені кее, шешее сап” деген сияты,

туысы ондай, мндай сияты сзді олданудан аула бол!

3- Ереже. Арадаы атынастардан жаылыстар мен

кемшіліктер іздемей, бір-біріе пайда келтірерлік желеу

іздеу ажет.Жаняны ересек мшелеріні жасын,

тжірибесін, білімін сыйлауды естен шыармаан жн.

4- Ереже Жаняны мшелерін сыйлай, аялай біл! лкенін

аяп, кішісіне аморшы бол!

5- Ереже.Ойыдаы мддеді ішке сатап шірітпе,наразы

пікіріді айтпай асындырма!

6- Ереже.лкеніе,артыа айрылысып жр.Ммкіндігінше

оларды алдына келіп ,жадайын біл.Олар кргенше

саынады сені,сарайтпа,амытырма ата-анады!

7- Ереже.Дниеден ткен бауырыны абіріне барып,

Алладан оны рухына жасылы тілей біл!

Сатан, аза!

Кеесбай Ертуанов.

27

Сумадаан смнан сатан,

тірік клген удан сатан.

Жантайып жатан бергіштен сатан,

Жалан сзге ергіштен

сатан!

з айтанынан басаа кнбегеннен сатан.

Аылдыа ермегеннен сатан,

арыз алып, бермегеннен сатан!

лынны лы зыннан сатан,

аныды ктеріп, ызаннан сатан!

Болдым деп масаттананнан сатан,

Бой жетпеске жасатананнан сатан.

Параора асатаннан сатан,

Жасы доса тас атаннан сатан!

Жетесіз скен кесірден сатан,

Жез кшелі жесірден сатан,

Елін тоздыран ксемнен сатан!

Крші отырып рысаннан сатан,

То отырып тырысаннан сатан.

Жіктеп блгеннен сатан,

Креспей лгеннен сатан!

Сасала бігерден сатан,

Жасанды дрігерден сатан.

зін сайлаан улиеден сатан,

Кз алдайтын мбиеден сатан!

Атомды атаннан сатан,

Серейіп атаннан сатан.

Мезгілсіз жатаннан сатан,

Су тбіне батаннан сатан!

Ауруыды елемей ор боланнан сатан,

Ауылыны шетіне тор краннан сатан.

Халыты амын ойламайтын,

Ел-жртына сор боланнан сатан!

Арын сатан, анын сатан,

Жанын сатан, дінін сатан,

Тілін сатан, сатындардан сатан!

(«Дат»,2 араша, 1998 ж.№30)

Сзбен жауап айтаруды керегі жо істер.

Халы аузында мысал ретінде айтылса да, шыдыа

йлесімді бір гіме бар:таразыны бір басына кішкене бір сйек

салады да, екінші басына салып, керегінше ал дегенде, асыл

бйымнан анша салса да, лгі сйекті баса алмаандай. Сонда

сйек жаына бір уыс топыраты салып жібергенде, сйек жаы

айа етіп, жоары ктеріліп кетеді. Демек, тойдым, болдым, енді

еш нрсені керегі жо деп айту пендешілікте жо сияты.Тым олай

бола беруді зі ынсапсыздыты крсетсе керек. «Ынсап сайын

28

береке» деп бекер айтылмаса керек. Сондытан ойлану да керек

сияты.

Арман деген бір нрсе бар. Сол армана да ынсап керек пе

деймін. «анаат арын тойызар, анаатсыз жалыз атын

сойызар» депті ой атамыз аза.

Мны да еске стаан жн бе деймін.Осыны алдындаы

жазан таырыбым «Бас осу» деп аталып еді. Сол бас осудан йге

айтып келе жатанда, адам орарлытай жадайларды кзбен

кріп, аман-есен йге жеткенімізге шкіршілік жасады: Жол тайа,

аударылан деген не сн, одан зардап крген деген таы бар. Шет

жаасын теледидардан да крсетті.Бл-Желтосан айыны бас кезі.

(1998ж.)

л-ыздарымны брі де Отан рып, йлі-жайлы, біреуден арты,

біреуден кейін дегендей трмыс рып жатыр. Бан да шкіршілік