Олох о?о оонньуута буолбатах
Шрифт:
Нарыйа, балачча саата суох олорбохтоон баран, сорунуулаахтык массыына аанын тутааын аллараа баттаата.
– Кыргыттарга барбаппын, дьиэбэр хаалабын.
– Соотоун хааларгыттан куттаммаккын дуо? – Сергей Николаевич кыыс сирэйин-хараын одууласта.
– Ааммын хатаныам буоллаа. Сергей Николаевич, эйигиттэн крдбн, миигин крс сатаама. Уонна… аны кэлэн… кн-дьылы тттр эргитэр кыах суох. Бу дойдуттан букатыннаахтык барыам, – кыыс туттуна сатаабытын рднэн хараын уута иэдэин устун тохтоло суох срэр.
Уол кыыы уоскутаары илиититтэн ылбытыгар, Нарыйа, Сергей илиитин кскэ баайы садьыйаат, массыынаттан тргэн лгэрдик тахсан барда.
Дьиэтигэр киирээт, долгуйара бэрт буолан, аанын балачча ууннук бодьуустаан туран хатаата.
Ааны тосуйан тобугуратар тыастан дьик гынна.
Балачча кумуйан олорбохтоон баран, ааа сэрэнэн чугааата.
– Нарыйа, ааын ас эрэ. Соотохпун, – Айыына саата иилиннэ.
Кыыс аан крчгн тл тарпытыгар Айыына киирэн кэллэ. Долгуйбут крнээх, тэ эп-эппэнэс, иэдээ тэтэрбит, сонун да ситэри тимэхтэммэтэх.
– Нарыйа, Сергей Николаевичтан барытын ииттим. Бгн эйиэхэ доор буолан манна хонуом. Уопсайынан да, сблээр буоллаххына, рэх дьыла бтр диэри бииргэ олоруох.
– Ким эйигиттэн крдсптн манна кэлли? Аыйах хонуктааыта дэриэбинэттэн рэр эти дии, – кыыс дьгэтин тр-батары крд.
– Бырастыы гын. Олох акаарыбын ээ. Дьон олоор тоо орооспуппун бэйэм да билбэппин. Марина олус аймаммытыттан, ытаабытыттан-соообутуттан, ыал буолаары сылдьар дьон олоун аймаата диэн толкуйдаабыппыттан итинник акаарытык быыыланным ини. Бэйэм да кэмсинэ саныыбын, – Айыына кулук-халык туттар, чэй сылытаары электрическэй билииккэни холбуур.
– Сергей Николаевич ыйыытынан миигин арааччылыы кэлбит буоллаххына, тахса тур. Дьон олоун алдьаппыт мин буолуом. Буруй эрэ Моттойоо диэбиккэ дылы.
– Чэ, наар дьону буруйдаан саарыма. Тапталы кии булбат, таптал бэйэтэ булар дииллэр, онон срэххит быаарыа буоллаа. Эиги Мариналыын олох олорорго олус ыксааыт бэйэитин, дьону дааны олус эрэйдээтигит. Хата, тур, чэйдиэххэ. Кэпсэттэххэ, кырдьык кстчч, тугу эмэ ыйдаардыахпыт, – Айыына тннк таыгар олоппос ылан олорор.
Нарыйа дьгэтигэр хардарбакка, улаа диэки хайыан, оронугар трллнэн трллэн, утуйардыы ооунна. Т да сблээбэтэх курдук тутуннар, дьиэтигэр Айыына баарыттан бхтк сананан, халтаата ыараан, хараа сабыллан барда.
Блэк тула кэккэлии ммт лагласпыт хатынар, кэрии тииттэр араас солко таастарын кэтэн нанаспыттар. К срн тыал кинилэри оргууй бигиирдии хамсатар. Т да ардахтаах силбик кннэр турдаллар, кмс дуйунан оонньоон, айыла саамай т кэмэ ммт.
Нарыйа бадарааны тумнан, балачча ууннук хааман, дьиэтигэр кэллэ. Дермантин брннээх аанын аста, трппттэрэ тгрк остуолларыгар утарыта олорон чэйдии олороллор эбит.
– Хайа, тоойуом, бгн хайаан эрдэлээн кэлли? Командировкаа ыыппатылар дуо? – ийэтэ кыыа эрдэ кэлбититтэн рэн, мичээрдии крстэ.
– Суох, массыынабыт алдьанан кыайан барбатыбыт. Ооулуннаына эбиэттэн киээ барарбыт буолуо, – Нарыйа кэпсиирин быыыгар остуолга олордо. Оо эрдэиттэн сблр сайыны санатар дьэдьэн ойуулаах кыракый тэриэлкэтигэр рл кутуллубут соркуойдаммыт эти ийэтэ уунан биэрбитин иннигэр уурунна.
– Ханна туох наадаа бардыгыт? – итии аы ааан толору сирэйэ эбии кытарбыт аата Василий Семенович ыйытар.
– Тлээххэ тиийэ хаыаппытын сырдата, сурутууну тэрийэ барыахтаахпыт эрээри, оччо ыраах тиийбэппит быыылаах. Саатар Танданан, Тиит-Арыынан сылдьыбыт кии.
– Хойутаабыккыт, – аата тллэн туран кухоннай рдгэр сытар улуустааы «Мр саарата» хаыаты ылан хоугар ааста.
– Ийээ, Айыына эрийэ сылдьыбата дуо? – кыыс ийэтин диэки ыйытардыы крд.
– Суох, ким да эрийбэтэ. Григорийы кэлбэтэ дии, – Дария Иннокентьевна кыыын сирэйин-хараын мыыыр.
– Кэлбэтин дааны. Ким да кинини кэтэспэт, – Нарыйа сирэйэ тыйыыра тэр.
– Антах биир сыл олорбуккун
– Чэ, ийээ, бттбт. Кэргэн тахсар санаа суох.
– Нарыйа, массыына кэллэ быыылаах. Массыына тохтуур тыаа иилиннэ, – аатын с саата саалаттан ииллибитигэр кыыс, остуолуттан ойон туран кириэилээ бырахпыт тирии сонун, суумкатын харбаат, таырдьа ыстанна.
– Дьэ, итинник. Киини кытта сгн кэпсэппэт. Сблээбэт эрээри тугу гынаары бииргэ олорбутай? Тлпннэн кэпсэппэт. Биир сыл олорбут да, саатар ыарахан буолбатах. Сааа ыраатта, – Дария ботугуруурун быыыгар иитин хомуйа сырытта.
Нарыйа, УАЗ кэнники олбоор олороот, аргыстарын кытта к-дьаа кэпсэппэккэ, массыына инэл-танал тэригэр бигэнэн, утуйардыы оостон быар куустан тиэрэ тэн олордо. Ийэтэ быйыл сайыны быа Григорийынан иирдэ. От лэтин саана, ийэлэрэ эрэ баарыгар кэлэн барбыт этэ. «Срдээх чгэй, номоон баайы уол. Саарчы крн сахаа кырасыабай кии. рээ суоа туох буолуой? Кылаабынайа, кии быыытынан чгэй буоллаына сп. Бииргэ кыстаан баран, тоо сураа-садьыга суох стэин? Кн билсэ кэлиэх буолбута», – диэн кэпсээннээх тоуйбута. Аата: «Хата, кн сыа сииикпит», – диэбитэ. Ктэллэр быыылаах. Туох да буолбатаын курдук, кии кыыйыах, эрийэр буоллаа . Тбэстэинэ, ийэтэ кэпсэтэр быыылаах. Ийэтэ эрэйдээх билбэт, дьи сирэйин билэрэ буоллар, атыннык саарыа этэ. Ону нммт кии курдук, барытын хайдах кэпсии сылдьыаай? Трппттэрэ билбэттэр. Убайдара «табыллыбатаын» сэрэйэллэр быыылаах. «Боруобалаан кэлэн крдн эрэ», – дээн эрэллэрэ. Мин дьоммор кэпсээбэтэхпин билэн нааалаан эрэр. Ол эрээри кэлиэ суоа, кини да буоллар иигэр дьаарханан эрдээ. Нарыйа барытын ыраас илиистэн саалаан, кттэн учууталлыырын тохтотон, улуус хаыатыгар корреспонденынан киирбитин кэмсиммэт. лэлииргэ интэриэинэй. Учууталлыырын сирбэт этэ да, хайдах эрэ оскуолаа киириэн баарбатаа, эбиитин улуус киинигэр миэстэ суоа. Тыаа барыан эмиэ тардыммыта.
Айыыналаах Сергей Николаевич уруккуларын курдук оскуолаларыгар лэ гэр сылдьаллар. Онтон Марина быйыл бэйэтин нэилиэгин оскуолатыгар лэлии хаалбыт. Айыына этэринэн, оскуолатааы табаарыынаан бэртиилэр эрээри, Сергей Николаевич ыырара эбитэ буоллар рнэн тннм этэ диир . «Таптаабат киини хайыахпыный, кспнэн таптаппат буоллаым. Мин да тапталым туугар охсуа сатаатым да, кыайбатым», – диэбит. Кырдьыга да, оннук быыылаах. «Тапталы кии булбат, таптал бэйэтэ булар» диэн с хооонугар этэллэрэ оруннаах быыылаах. Кини оскуолаа, университекка биир да уоллуун доордоспотоо. рэин бтэрэр сылыгар «кэргэн тахсыбатым, доордоор уолум да суох, кырдьа барбыт кыыс дьылатын хатылыыр буоллум» диэн санааа кэлбитэ. Кыргыттара: «Дэриэбинээ тиийээт да, нэилиэк олоор актыыбынайдык кыттан, сытыыгын-хотуугун киллэрэн сырыт. Билии курдук уолаттары сирэ-тала сылдьыма. Бастакы сылбытыгар хайаан да бары кэргэн тахсыахтаахпыт», – диэн сорук туруоран ркнэспиттэрэ. Ол тмгэ – кии сирэйин-хараын таба крбт кыбыстыытыгар киирдэ. «Кии моонньугар иилистэ сылдьан баран тттр эргийдэинэ, сиргидэи сир сирэйдиэм, аатын-суолун ыытыам. Миэхэ сылы быа эриллэнээн сылдьыбытын кии барыта билиээ. Онон ханна да куоттарыам суоа», – диэн Григорий улууска тыл бн тараппыт. Олус да куаан киини кытта сибээстэспит эбит. «Хайаан да тиийэн эн дьаабыламмыккын дьоо-сэргээ тириэрдиэим. Убайдаргынан куттаама. Бастаан эринэн иирбит боростотуукка балтыларын крдннэр», – диэн тыллаах. Билии-сайдыы сыстыбатах киитэ буолара тылыттан-ттэн да кстр. Соторутааыта эрийэн: «Сергей Николаевиы икки эдэр учуутал кыргыттары кытта эрийсэ сылдьар. Мариналаах эиги умнуллубуккут ыраатта. Онон кттт тиийдэхпинэ араас буолбаккын», – диэн сааммыта. Дьиинэн, Сергей Николаевич кинини да, Маринаны да кытта сибээи тутуспат. лэтинэн эрэ лйэ сырыттаа. Биирдэ эмэ кинини саныыра буолуо дуо? Саныыра буоллар, саатар биирдэ эмэ Айыынаттан ыйыталаыа эбэтэр тлпнн этэ. Григорий саа эрийиэ суоа этэ дуо?