Бастан кешкен, кµз кµрген
Шрифт:
Сабаты жаластырып, бір ауыз лені мнін «Сегізінші» .... «зім»,
– дейді Вознесенский зіні кп ырлы, алуан сырлы екендігіне
мегзеп. Ал, бзіді райсымыз бір – біріне самайтын бірнеше
рольді ойнауа тура келеді: Мен – осы йдіызы (лы); немересі,
біреуді пкесі (арындасы), аасы(інісі), йелі (ері), шешешсі (кесі),
келіні (кйеуі), енесі (айын атасы) т.б. Ал, алыс - жаынды айтса,
бл бдан да кбейе тседі. Осыан орай тр – тсіміз, мінез –
лымыз да
баытты мір жргізу деген лкен творчество, яни кіші – гірім
мемлекеттік басшылы. Семьяда йел басты орын алады. Ол –
семья йтысы. Солай лы бола трып, ол нзік те, кішік болуа
тиіс.
2. мір тжірибесінен Балько семьясы туралы гімелеймін: ерлі –
зайыпты Балько семьясында йеліні де, еріні де жастары
шамалас арт аналары бірге трады. Екеуін де егіз сбидей атар
екі ааш тсекке бір блмеге орналастыран. Жас баланы алай
ктсе,екеуіні де ктімі бірдей т.б.
3.детте ер жынысты жан сотарлау келсе, йел жынысты
кешірімділікке, мейірімділікке жаын. йелге кеес: «еріе деген ашу
кернесе, ашуа жол бермей, ыыдап н сал немесе ндемеуге,
жауаптасып жатпауа тырыс».
«Ащы не, ттті не, атты не, жмса не?» (тіл). «Жасы йел жаман
ерді й жасайды; жібекті тте білмеген жн етеді», идеясын
гімелеу.
4. Семья міріндегі ата –аналармен атынас орнатуды зіндік
«ауіпсіздік техникасы» туралы ережелерді конспектілету:
1 – ереже. Жбайыны ата – анасына з ата – анадай ара, солай
арауа тырыс. йткені иын жадайда бірін – бірі кінлаушылы
97
кезінде з крінісін крсетпей оймайды.Екі – жаты ілтипаттылы –
жбайлы сйіспеншілікті ныаюыны кепілі.
2 – ереже. «Сені кее, шешее сап » деген сияты, туысы
ондай, мндай сияты сзді олданудан аула бол!
3 – ереже. Арадаы атынастардан жаылыстар мен кемшіліктер
іздемей, бір – біріе пайда келтірерлік желеу іздеу ажет. Жаняны
ересек мшелеріні жасын, тжірибесін, білімін сыйлауды естен
шыармаан жн.
4 – ереже. Жаняны мшелерін сыйлай, аялай біл! лкенін аяп,
кішісіне аморшы бол!
5 – ереже. Ойыдаы мддеді ішке сатан шірітпе, наразы пікіріді
айтпай асындырма.
6 – ереже. лкеніе, артыа айрылысып тр. Ммкіндігінше
оларды алдына келіп, жадайын біл. Олар келгенше саынады сені,
сарайтпа, амытырма ата – анады!
7 – ереже. Дниеден ткен бауырларыны абіріне барып, Алладан
оны рухына жасылы тілей біл!
орытындылау. Жбайлы, жанялы борыш – адамдарды наыз
адамгершілік ндылыы. Махаббат та, борыш та, ызану да бар.
Соны аыла жедіруді айту.
Тапсырма. Келесі кездесуге мына сратара
1.Апта сайын «Жанялы кеес» дегенді жасау дрыс па?
Сіз оны оны жасайсыз ба?
2. Сізді ата - анаыз мына анытамаларды айсысына жатады
жне неге?
а) Асар тау – аыл дария, айдын кл, мірді айнар кзі, аырында
– зім
) овчарка, сйретпе, лімтік, тосауыл – кедергі, гаршок, аырында
– бтен.
3. Келесі кездесуде класс жетекшіе жне я мектебіне жанялы
бейне – суреттеріді ала кел. оырау соылып, енді бкіл
жиналан халы мектепті лкен залына жиналды. Крісу
шатасып сйісу болып жатты.
Кездесу кешін мектепті директоры Бкіров Асанбек ашып, осы 20
жыл ішінде дниеден ткен зтасдар мен шкірттерді есімдерін
атап, бір минут тыныштыпен рмет крсетілді. Кіріспе сз сйлеп
болан со, 10а класыны жетекшісі маан сз берді.
Руда ішінен жалтыраан алтын бкіл халыа арасынан зіе
танымал шкірті емес пе?! Сол алтындарым, слеметсідер ме?!
азір мен зімді лкен толу стінде сезініп трандаймын:"орыан
мен уанан бірдей" дейді. Дегенмен, оруда рей басым болса,
уануда тербеніс басым болатындай, азір мен тербеніс стінде
сиятымын. Бдан 20 жыл брын алтын ясынан шан л-
ыздарымды, оларды жарларын кріп трмын.
98
Кз-адамны е бір слу мшесі. Оан мейірімділік те, ялу сезімі де,
саыныш та орналасандай. Бріні де жаудырап, бізге,
стаздарыа, арап тран ара кздерінен айналайын!
Біріді алдырмай тп-тгел беттерінен сйер де едім,- оан
уаытты алдырмайын, екінші кегендеріде немерелерімізді ертіп
келіп, аталарыны олын алдырып, беттерінен сйгізер деп,
сендерді аттарынан сенім білдіруге рсат етідер! "Ештен де кеш
жасы" дейді халы даналыы. Рахмет, уаыттарыды бліп, алыс
жолдан біржіп, шаршадым демей, шан ялары, алтын
бесіктері-мектептеріні есігін ашып, стаздарыа дидарласуа
келгендеріе!
стаздар коллективіні атынан жбайласандары, папа, мама
боландары тты болсын! Дегенмен, сендер бізді л-
ыздарымызсыдар, бізге лі кішісідер, сбисідер. Сби болан
андай жасы! "Сби болым келеді"леі неге айтылан десейші!
Жмыса машина стінде кетіп бара жатанда, естеріде ме, "Есейіп
кетсем де, мен саан сбимін" дейтін дауыстары, ндері кні бгін
де мені лаымда ызыдап тр ой.
"с анатымен шып, йрыымен онады" дейді халы
даналыында. Сендер бізді онатымызсыдар, ша берідер!
анаттары талмасын! Естеріде ме, М. Горькийді "Альбатросын"
ткенде анаты талмайтын Альбатрос дейтін с болады дегенді.