Нябожчыкава люстэрка
Шрифт:
Містэр Сэтазвэйт прыкусіў губу, каб схаваць усмешку. Ён мог падумаць, што калі гаварыць пра эгаізм, дык тут не было вялікай розніцы паміж Эркюлем Пуаро і Гервазы Шэвені-Гарэ.
Ён прамармытаў:
— Вядома; а калі справа, якой датычылася гэтая позва, была пільная?..
— Не была! — Рукі Пуаро ўзняліся ў паветра, зрабіўшы выразны жэст. — Я павінен быў быць у яго пад рукою, вось і ўсё, на выпадак, калі яму спатрэбіцца выклікаць мяне! Еnfin, jе vous dетепdе! [2]
2
Нарэшце,
Рукі зноў красамоўна ўзняліся ўгору, лепш за словы перадаючы гнеў містэра Эркюля Пуаро.
— Я зразумеў так, — сказаў містэр Сэтазвэйт, — што вы адмовіліся?
— Я яшчэ не меў магчымасці, — павольна сказаў Пуаро.
— Але вы адмовіцеся?
Новы выраз мільгануў на твары маленькага чалавека. Яго брыво разгублена тарганулася. Ён адказаў:
— Як бы гэта сказаць? Адмовіцца — так, гэта была мая першая рэакцыя. Але я не ведаю… Часам ёсць нейкае прадчуванне. Ці не пахне тут рыбай…
Містэр Сэтазвэйт успрыняў гэтыя апошнія словы сур'ёзна.
— Вось як? — сказаў ён. — Цікава…
— Мне здаецца, — гаварыў далей Эркюль Пуаро, — што чалавек, якога вы намалявалі, можа быць вельмі крыўдлівы…
— Крыўдлівы? — здзівіўся містэр Сэтазвэйт. Гэтае слова было не з тых, якія ў яго звычайна асацыіравалісяі з Гервазы Шэвені-Гарэ. Але ён быў праніклівы і кемлівы чалавек. Ён разважліва сказаў:
— Здаецца, я разумею, што вы маеце на ўвазе.
— Гэта чалавек у латах, так, у латах — у сапраўдных латах! Латы крыжакоў — нішто ў параўнанні з імі, з латамі фанабэрыі, гонару, страшэннай самаўпэўненасці. Гэтыя латы ў пэўным сэнсе абарона: стрэлы, штодзённыя стрэлы жыцця, адлятаюць ад іх. Але тут ёсць і небяспека: чалавек у латах часам можа нават і не ведаць, што яго атакуюць. Ён бачыць запаволена, запаволена чуе, яшчэ павольней адчувае.
Пуаро памаўчаў, потым спытаўся ўжо іначай:
— Якая сям'я гэтага сэра Гервазы?
— Ванда — яго жонка. Яна з Абаснатаў, была вельмі прыгожая дзяўчына. Яна і цяпер прыгожая жанчына. Страшэнна незразумелая, аднак. Адданая Гервазы. У яе, я ведаю, прыхільнасць да акультных навук. Носіць амулеты і скарабеяў і заяўляе, што яна — пераўвасабленне егіпецкай царыцы… Далей, Рут — прыёмная дачка. У іх няма сваіх дзяцей. Вельмі прывабная дзяўчына ў сучасным стылі. Вось і ўся сям'я. Апрача, вядома, Х'юга Трэнта. Гэта пляменнік Гервазы. Памела Шэвені-Гарэ выйшла замуж за Рэгі Трэнта, і Х'юга быў іх адзінае дзіця. Ён сірата. Х'юга не можа атрымаць у спадчыну тытул, вядома, але я думаю, што яму пяройдзе ўрэшце большасць грошай Гервазы. Прыгожы хлопец; служыць у коннай гвардыі.
Пуаро задумліва паківаў галавой. Потым спытаўся:
— Сэра Гервазы засмучае, напэўна, што ў яго няма сына, каб той прыняў яго імя?
— Думаю, вельмі моцна засмучае.
— Імя роду — ён апантаны гэтым?
— Але.
Містэр Сэтазвэйт хвіліну-дзве маўчаў, дужа заінтрыгаваны. Нарэшце ён адважыўся:
— Вы бачыце важную прычыну, каб паехаць у Гэмбара Клоўз?
Пуаро адмоўна паволі паківаў галавой.
— Не, — сказаў ён. — З таго, што мне вядома,
2
Эркюль Пуаро сядзеў у куце вагона першага класа. Цягнік хутка ішоў па ангельскай сельскай мясцовасці.
Задумліва дастаў ён з кішэні акуратна складзеную тэлеграму, разгарнуў яе і прачытаў зноў: «Выязджайце ў чатыры трыццаць з Пэнкраса загадайце кандуктару спыніць экспрэс у Ўмпэлі. Шэвені-Гарэ».
Ён згарнуў тэлеграму і паклаў яе назад у кішэню. Кандуктар быў надзвычай паслужлівы. Джэнтльмен едзе ў Гэмбара Клоўз? О, так, для гасцей сэра Гервазы Шэвені-Гарэ цягнік заўсёды спыняецца каля Ўімпэлі. «Асаблівая прывілея, сэр, я думаю».
Пасля гэтага кандуктар двойчы заходзіў у вагон, першы раз — запэўніць падарожніка, што ўсё будзе зроблена, каб спыніць для яго цягнік, другі — каб аб'явіць, што цягнік позніцца на дзесяць хвілін.
Цягнік павінен быў прыбыць у 7.50, але было дакладна дзве хвіліны дзевятай, калі Эркюль Пуаро сышоў на платформу маленькай станцыі і ўсунуў у руку клапатліваму кандуктару чаканыя паўкроны.
Свіснуў паравоз, і паўночны экспрэс рушыў далей.
Да Пуаро падышоў высокі шафёр у цёмна-зялёнай уніформе.
— Містэр Пуаро? У Гэмбара Клоўз?
Ён падняў акуратненькі сакваяж дэтэктыва і павёў Пуаро са станцыі да вялікага ролс-ройса. Шафёр патрымаў дзверцы, пакуль Пуаро залез у машыну, потым накрыў яму калені шыкоўным пледам з футра, і яны паехалі.
Праехаўшы хвілін дзесяць па прасёлках, па палявых дарожках, аўтамабіль павярнуў да шырокай брамы з двума вялізнымі каменнымі грыфонамі па баках.
Праз парк яны праехалі да дома. Дзверы дома былі адчыненыя, імпазантных прапорцый дварэцкі паказаўся на лесвіцы параднага ўвахода.
— Містэр Пуаро? Сюды, сэр.
Дварэцкі павёў яго па зале і, прайшоўшы да сярэдзіны, адчыніў насцеж дзверы справа.
— Містэр Эркюль Пуаро, — абвясціў ён.
У пакоі было некалькі чалавек у вячэрніх касцюмах, і Пуаро сваім пільным зрокам адразу ўбачыў, што яго не чакалі. Вочы ўсіх сутных застылі з непадробным здзіўленнем.
Потым высокая сіваватая жанчына няўпэўнена падышла да яго.
Пуаро схіліўся над яе рукой.
— Прашу прабачэння, мадам, — сказаў ён. — Баюся, што цягнік спазніўся.
— Нічога, нічога, — разгублена сказала лэдзі Шэвені-Гарэ. Яе вочы ўсё яшчэ пазіралі на яго няўцямна. — Нічога, нічога, містэр… э-э… я трохі недачула…
— Эркюль Пуаро.
Ён вымавіў сваё імя гучна і выразна.
Недзе за сабой Пуаро пачуў раптоўны рэзкі ўздых.
І тут жа ён усвядоміў, што, бясспрэчна, гаспадара ў гэтым пакоі няма. Ён ветліва сказаў:
— Вы ведалі, што я прыязджаю, мадам?
— О, ведала… — Словы яе прагучалі непераканаўча. — Я думаю… Я маю на ўвазе… Я мяркую… Але я гэткая непрактычная, містэр Пуаро. Я ўсё забываю… — У яе голасе чулася меланхалічная задаволенасць гэтым фактам. — Мне шмат пра што гавораць. Мне здаецца, я запамінаю ўсё, але яно толькі праходзіць праз мой розум і знікае! Як быццам ніколі і не было!