Тутэйшыя
Шрифт:
З'ява VII
Гануля, Мікіта, Дама, Спраўнік.
Г а н у л я. (ломячы рукі). Што тут рабіць? Што тут рабіць?
М і к і т а. Меджду протчым, мамаша, не круцецеся без толку па хаце, а лепей глядзеце ў вакно, ці не йдуць ужо.
Г а н у л я (гледзячы ў вакно). Нікога не відаць, толькі мамзэль Наста панеслася, як вецер.
М і к і т а (перастауляючы то туды, то
Г а н у л я. Ідуць, ідуць! Не! Міма прайшлі.
М і к і т а. Папрабуйце праз другое вакно, меджду протчым, мамаша.
Г а н у л я (гледзячы ў другое вакно). Ідуць, ідуць, мой сынок, ідуць!
М і к і т а. Можа, йзноў міма, меджду протчым.
Г а н у л я. Не, здаецца. Пачакай. (Прыглядаецца на браму.) А мамачкі ж мае. Завярнуліся сюды да нас. (Пакінуўшы вакно.) Куды ж тут цяпер падзецца?!
М і к і т а. Вось неспадзяваная неспадзеўка! Оей! Оей! Меджду протчым, мамаша, не ламеце рук, а бярэцеся хутчэй за работу. Адварачывайце назад абразы, а я пакупкі буду парадкаваць.
Гануля адварачвае абразы. Мікіта хапае то за кошык, то за рэвальверы, не ведаючы, што куды падзець. Стук у дзверы.
М і к і т а. Оёй! Оёй! Ужо ломяцца. Меджду протчым, мадам-сіньёра і вашародзіе, сядзеце або стойце спакойна: вы мае госці і вам волас з галавы не спадзе.
Мацнейшы стук у дзверы.
М і к і т а. Оей! Оей! Куды тут што падзець? (Совае рэвальверы асадкамі ў адну і другую руку Даме.) Меджду протчым, мадам-сіньёра, патрымайце пісталеты. Я растыцкаю куды-небудзь пляшкі. (Хапаецца зноў за бутэлькі, Трэск ламаных дзвярэй.) Меджду протчым, мамаша, кіньце абразы і прыце хутчэй па портфэлі, што летась схавалі.
Гануля выбягае і пасля па аднаму зносіць партфелі. Мікіта хапае ў Дамы рэвальверы ў абедзве рукі за рулькі, секунду-другую бегае па хаце, пасля меціцца бегчы з настаўленымі рэвальверамі ў дзверы, але ўваходзяць і спатыкаюцца з ім на парозе: Начальнік патруля, Двух патрульных, Грамадзянін, у якога выразана кусок барады, і Спічыні.
З'ява VIII
Тыя ж, Начальнік патруля, Двух патрульных, Грамадзянін, Спічыні.
Н а ч а л ь н і к п а т р у л я. (спаткаўшы на парозе Мікіту з выстаўленымі рэвальверамі). Стаць! Hi з месца! Рукі ўверх!
Мікіта, адступіўшы колькі крокаў назад, выцягвае ўверх рукі.
Н а ч а л ь н і к п а т р у л я. Гэта што ў вас у руках?
М і к і т а. (то апускаючы, то падымаючы па чарзе рукі і згодна з гэтым паварачваючы то управа, то ўлева галавой). Гэта… Гэта… ваша чырвонае благародзіе…
Н а ч а л ь н і к п а т р у л я. Качарэжкі! Ну, палажэце іх на стол. (Мікіта кладзе. Начальнік, прыгледзеўшыся да Мікіты.) Але мы, здаецца, з вамі знаёмы?
М і к і т а. (падазрона узіраючыся на Начальніка). Калі вашай чырвонай міласці падабаецца, то мы знаёмы; самдзеле знаёмы. Я надта рад з гэткага, меджду протчым, першага знаёмства.
Н а ч а л ь н і к. Помніце, як летась вялі мяне ў палон, а я ад вас спрытна ўцёк.
М і к і т а. А як жа, помню, меджду протчым, помню! Хто ад каго не ўцякае? I вы, ваша таварыскае родзіе, уцяклі, меджду протчым.
Н а ч а л ь н і к. Ваша фамілія?
М і к і т а. Колежскі рэгістратар Нікіці Зносілов, меджду протчым.
Н а ч а л ь н і к. Скажэце мне: вы ўчора грабілі кватэ-ру грамадзяніна Боршчыка на Архірэйскім завулку?
М і к і т а. Нічога падобнага, мусье таварыш. Я не грабіў,— мяне, меджду протчым, грабілі — фрэнчык формельны, боты жоўценькія знялі…
Н а ч а л ь н і к. Не загаварывайце зубоў, а кажэце праўду.
М і к і т а. Праўду кажу, ваша чырвонасць, — далі-пан, я не грабіў, меджду протчым.
С п і ч ы н і. Пазвольце вам, гражданін рэгістратар, не паверыць: я сам, стоячы на скверы, каля вадакачкі, бачыў, як вы з іншымі цягалі рухомую маемасць з ква-тэры таварыша Боршчыка.
М і к і т а. Э! так бы і сказалІ, гэр Спічыні, што я цягаў. Але я не грабіў. Усяго таго было, што я па загаду свайго, меджду протчым, начальніка насіў гэтыя рэчы яму ў гасцініцу «Парыж».
С п і ч ы н і. Паложым, гэта таксама грабёж.
Н а ч а л ь н і к. I што далей было?
М і к і т а. Нічога. Там у нумары, куды я зносіў рэчы, сядзелі нейкія маладыя, меджду протчым, мусьі ў форме і нейкія маладыя, меджду протчым, мамзэлі без формы ды выпівалі пазнанскі лікер.
Н а ч а л ь н і к. I вы тых рэчаў к сабе ў хату не цягалі?
М і к і т а. Ані падвязачкі не прыцягнуў! Ага! Маю нават сведку. Мамзэль Наста была у тэй самай кампа ніі, дзе выпівалі, і бачыла, што я начальнікавы рэчы ўсе там екладаў.
Н а ч а л ь н і к. Мы ўсё-такі маленькія агледзіны зро-бім вашых рэчаў, каб часам памылкова не запуталіся між імі і чужыя. (Робяцъ зболыиага рэвізію. Начальник знаходзіць кошык з бутэлькамі.) А гэта не награбленая гарэлка?
М і к і т а. (набок). Оеей! Осей! зусім прапаў і з кос-тачкамі нават. (Да Начальника.) Гэта… гэта не гарэлка, а, меджду протчым, лікер пазнанскі, ваша тавары-скасць. На гандаль купіў, на свабодны гандаль, меджду протчым.
Н а ч а л ь н і к. Добры гандаль! (Падымаючы вядро з патакай.) А гэты мёд таксама на гандаль?
М і к і т а. Гэта не мёд, меджду протчым, і не на гандаль, а патака, якую сам з мамашай буду есці.
Н а ч а л ь н і к. Награбленая?
М і к і т а. Меджду протчым… меджду протчым, так сабе ўзятая з агульнадаступных грамадзянскіх складаў, зусім так сабе.
Н а ч а л ь н і к. Добрае так сабе… Вашы дакумэнты!
М і к і т а. Якія — старыя ці новыя? старыя во дзе — у гэтых портфэльчыках. (Паказвае на прынесеныя к та-му часу Гануляй партфелі.)