Дубянецкі
Шрифт:
Усё абышлося добра. Прытомнасьці я ня страціў, чаго вельмі баяўся; нават не было галаўнога болю.
Адразу ж, можа, нават у тую самую вену, з якой спускалі кроў, мне загналі новую іголку, толькі ўжо не ў прадплечча, а ў кісьць рукі. Замест сцэджанай чырвонай натуральнай вадкасьці жыцьця ў мае вены пайшла бясколерная празрыстая штучная вадкасьць – рэаполіглюкін.
Кровапусканьне адбылося “ў рытме струменю”, а ўліваньне – кропелькамі ў рытме 56 кропель у мінуту. Праз дзьве з паловаю гадзіны ўся комплексная – двуадзіная – аперацыя была пасьпяхова завершаная. Я быў задаволены, што застаўся ў адносна добрым настроі, мае лекары былі задаволеныя сабою і мною.
Пасьля
13 верасьня 1985 году. Учора пад вечар ціск упаў да 120/80, а сёньня з раніцы – зноў “стабільны” – 140/90. Правёў няўдалы эксьперымент падчас сьнеданьня: у каву з малаком паклаў добрае кольца апельсіна, і атрыманы напітак давялося выліць – малако ў шклянцы “згарнулася” імгненна. Ня ведаю чаму: не павінна б згарнуцца.
Сёньня таксама паляжаў дзьве гадзіны пад кропельніцаю. Добра, што хоць можна чытаць. Прачытаў цэлую “Літгазетаўскую” старонку з матэрыяламі ў надзённай мне рубрыцы “Сучасная медыцына: рэальнасьць і прымхі” – “Жывая” вада і “мёртвая” – што за сенсацыяй?” Кожны з двух матэрыялаў рубрыкі, апрача, натуральна, загалоўкаў, маюць яшчэ і свае “рубрыкі”. Першая – “Думка журналіста”. Маецца на ўвазе аўтар артыкулу “На гребне молвы” Е. Навагрудскі. Другая – “Каментарый сьпецыяліста”. У ролі “сьпецыяліста” выступіў тут доктар медыцынскіх навук В. Ляпахін з артыкулам “Шклянка з казак”.
Абодва артыкулы аб’ядноўвае адно – “невразумительность”, як кажуць рускія. Але нічога, усё-такі хоць нейкую інфармацыю атрымаў.
Затое багатую інфармацыю пачэрпнуў пасьля, ад сваіх дарагіх наведвальнікаў – Марыі, Галі К. (сястра жонкі Марыі Дубянецкай – рэд.), Міколы.
Мяне не шакіруе “Литературная газета”, прынамсі не заўсёды і ня ўся. Там, як правіла, кожны раз можна нешта знайсьці. Але ж я адразу адкінуў яе прэч, калі ўбачыў у Колевых руках “Ніву”, нашую “замежную” беластоцкую гаротніцу, “беларускі грамадска-культурны тыднёвік” як значыцца ў “шпігелі” кожнага яе нумару.
Коля так паважна ўручыў мне цэлую падшыўку яе – з №15 (1509) за 14 красавіка па №27 (1521) за 7 ліпеня гэтага году. Ледзь ня тры месяцы! Гэтая ж газета цяпер у нас таксама забароненая. Яе таксама варта ўключыць у мой Зборнік (“Нашу ніву” і яе сучасьніц – абавязкова!). А там жа, за той мяжою, паўмільёна беларусаў. Прыкладна палова з іх кампактна і спрадвеку жывуць на Беласточчыне, дзе і выдаецца “Ніва”.
Як балюча мы адчуваем гэтую мяжу! І мы ніколі ня зьмірымся з ёю! Але што цяпер скажам Леніну, які, не пытаючы нас,
Божа, як нам гэта баліць!
Вось першы нумар з гэтай падшыўкі. Велікодны. Адна трэць “фасаднай” старонкі займае сімпатычная падробка пад дзіцячы малюнак – усьміхнёнае велікоднае яйка. Над ім віншаваньне: “Вясёлых сьвят!” Пад ім: “Лёнік”, маўляў, аўтар. Далей – вялікі ўрывак з паэмы “Новая зямля” Якуба Коласа “Вялікдзень”.
“Ого! Жывуць жа людзі”, – думаю з захапленьнем. У нас уся гэтая старонка паляцела б у цэнзарскі кош з лямантам: “Што за яйка! Што за сьвята! Што за ўрывак выбралі ў Коласа! Наскрозь рэлігія! Не маглі знайсьці нешта нейтральнае!”
Пра Вялікдзень яшчэ нямала ёсьць на іншых старонках. Вось у рубрыцы “з народнай абраднасьці” сімпатычны мне “іхні” паэт і журналіст Міхась Шаховіч даў добрую карэспандэнцыю, якую так і назваў “Вялікдзень”. Побач, на адну чацьвёртую старонкі, – сучасная народная разьба па дрэву “Ісус Хрыстос уязджае ў Іерусалім”.
У газеце маецца дадатак для дзяцей “Зорка”. Які празрысты намёк на бацькоў газеты і іх шэфаў! У ім таксама акцэнт зроблены на гэтым цудоўным хрысьціянскім сьвяце. На першай старонцы “дадатку” – рэдакцыя шчыра зычыць сваім маленькім чытачам “вясёлых і здаровых сьвятаў і шмат-шмат каляровых пісанак і маляванак”. Пажаданьне гэтае зьмешчанае пад вялікім яйкам, з нанесенымі на ім контурамі кветак, арнаменту і слова “Зорка”. Дзецям прапануецца “прыгожа расфарбаваць гэтае велікоднае яйка”.
На другой, апошняй дзіцячай старонцы таксама, ледзь не на чвэрць яе, – цудоўны россып прыгожых контураў пісанак-маляванак (Дзякуй мастаку газеты за іх!), бярозавых пупышак і лісьцікаў. І зноў запрашэньне да “самастойнай” творчасьці: “Размалюй карцінку каляровымі алоўкамі”.
Мне часта шкада тых хлопцаў, якія робяць гэтую газету і наогул беларускую справу ў Польшчы. З некаторымі я знаёмы асабіста. Большасьці, мабыць, ня ведаю. Але ж ведаю, што ім вельмі цяжка: кадраў мала, база слабая, “гаспадары!” – палякі, мякка кажучы, не заахвочваюць іх “do jakiejs odrebnej dzialalnosci”.
Але ж я часта і… зайздрошчу гэтым бедалагам! Сьмешна нават сказаць: у Польшчы, дзе крута гаспадараць генералы і палкоўнікі, палітычных свабодаў непараўнальна больш, чым у гэтым (устрымаюся ад эмацыянальных тэрмінаў, што расьпіраюць маю галаву і сэрца) ЭСЭСЭСЭРы!
Ды за такі нумар, скажам “нашай” “Звязды”, “Советской Белоруссии”, “ЛіМа” рэдактара падвялі б пад інфаркт, а ўвесь выпуск – пад нож. Гэта, калі правароніў цэнзар на “папярэднім кантролі”. А калі цэнзар “на месцы”, “бдит”, дык далей яго стала такія матэрыялы і не пайшлі б. Не, крыху я не дакладны: не пайшлі б у нумар, да чытача, затое пайшлі б у ЦЭКа – туды, дзе катуюць і расьпінаюць журналістаў і выдаўцоў, да Савелія Паўлава (яго кандыдатура пастаўленая ўжо на прыём у члены Саюзу пісьменьнікаў!).
Так мяне захапіла (і ўсхвалявала!) велікодная тэма ў “Ніве”, што ледзь не забыў, з чаго я хацеў рабіць яе агляд.
Значыць, балючая тэма разьяднаньня народу.
Уся трэцяя старонка “заўчасна” знаёмага ўжо нам нумару, апрача адной, правай, калонкі, прысьвечаная Вялікаму сыну беларускага народу Сымону Рак-Міхайлоўскаму. Якраз прыпалі сотыя яго ўгодкі. Зьмешчаны добры артыкул добрага пісьменьніка-патрыёта Сакрата Яновіча, а таксама фотапартрэт Выдатнага Чалавека (1924 г.) і фатаграфія сучаснай вуліцы ў вёсцы Максімаўка, дзе Ён нарадзіўся.