Готская Испания
Шрифт:
139 LVis., IV, 2, 6 Ch.: Quotiens qui moritur, si avum paternum aut maternum relinquat, tam ad avum paternum quam ad avum maternum hereditas mortui universa pertineat... Et hec quidem equitas portionis de illis rebus erit, que mortuus conquisisse cognoscitur.
140 H. Brunner. Beitrage zur Geschichte des germanischen Wartrechts. Abhandlungen zur Rechtsgeschichte Bd II, Weimar 1931, SS. 222-223; К. Zеumеr. Op. cit., N. A., Bd. XXVI, SS. 140-141.
141 LVis., IV, 5, 1 Ch.: ...ideo, abrogata legis illius sententia, qua pater vel mater aut avus sive avia in extraneam personam facultatem suam conferre, si voluissent, potestatem haberent, vel etiam de dote sua facere mulier quod elegisset in arbitrio suo consisteret; LVis., IV, 5, 2 Ch.: Quia mulieres, quibus dudum concessum fuerat de suis dotibus iudicare quod voluissent..
142 CEur., 319.
143 LVis., V, 2, 4.
144
145 G. de Lacoste. Essai sur les mejoras ou avantages legitimaires dans le droit espagnol ancien et moderne. Paris, 1910, pp. 29- 35, 48, 70. К такому же мнению пришли А. Шульце и Э. Брук: см. А. Sсhultzе. Augustin und der Seelteil des germanischen Erbrechts. Leipzig 1928 SS. 10-11; Е. Е. Вruсk. Kirchenvater und soziales Erbrecht, 1956, SS. 152-153.
146 LRVis., Р. S. IV, 5, 6 I; LRVis., CTh., II, 19, 2 I: filiis... ut de inofficioso matris testamento proponant, id est si quarta debitae portionis suae filio dimissa non fuerit. В Бревиарий Алариха включены были также положения римского права, направленные против дарственных выдач, которые делались завещателем еще при жизни для того, чтобы уменьшить размеры обязательной доли, предоставляемой ближайшим наследникам. См. LRVis., CTh.. VIII, 5, 1; LRVis., Gr., VIII, 2.
147 Fragm. Gaud., IX.
148 LVis., V, 2, 5: Maritus si uxori sue aliquid donaverit, et ipsa post obitum mariti sui in nullo scelere adulterii fuerit conversata sed in pudicitia permanserit, aut certe si ad alium maritum honesta coniunctione pervenerit, de rebus sibi a marito donatis possidendi et post obitum suum, si filios non habuerit, relinquendi cui voluerit habeat potestatem.
149 LVis., V, 2, 4.
150 LVis., IV, 2, 15. Вообще же доход, полученный мужем или женой, делился между супругами поровну. LVis., IV, 2, 16 R. К. Цеймер предполагает, что в основе этого закона Реккесвннта лежит закон Эйриха. К. Zeumеr. Ор. cit., N. Д., Bd. XXVI, S. 122.
151 LVis., V, 2, 4; V, 2, 5. Cp. LVis., III, 1, 5 Ch.
152 LVis., IV, 5, 1 Ch.: Sane si filios sive nepotes habentes ecclesiis vel libertis aut quibus elegerint de facultate sua largiendi volumtatem habuerint, de quintam tantum partem iudicandi potestas illis indubitata manebit.
153 Ibid.: ...Exheredare autem filios aut nepotes licet pro levi culpa inlicitum iam dictis parentibus erit, flagellandi tamen et corripiendi eos, quamdiu sunt in familia constituti, tam avo quam avie, seu patri quam matri potestas manebit.
154 Ibid.
155 G. de Lacoste. Ор. cit., p. 99.
156 LVis. IV, 5, 2: ...decernimus, ut de dote sua mulier, habens filios aut nepotes, seu causa mercedis ecclesiis vel libertis conferre, sive cuicumque volnerit, non amplius quam de quarta parte potestatem habebit.
157 LVis., V, 2, 4.
158 LVis., III, 1, 5 Ch.: ...non amplius in puelle vel mulieris nomine dotis titulo conferat vel conscribat, rebus omnibus intromissis, quam quod adpretiatum rationabiliter mille solidorum valere summam constiterit, adque insuper X pueros, X puellas et caballos XX sit illi conscribendi dandique concessa libertas.
159 LVis., III, 1, 5 Ch.
160 LVis., III, 1, 5 Erv.
161 Form. Wis., 20: Ecce decem imprimis pueros totidemque puellas tradimus atque decem virorum corpora equorum, pari mulos numero; damus inter cactera et arma ordinis ut Getici est et morgingeba vetusti.
162 LVis., III, 1, 5 Ch.
163 Ibid.: ...non oportebit unius tepiditate multis ad futurum damna nutriri. Обычное право вестготов, по-видимому, предусматривало, что домочадцы и ближайшие родственницы должны давать согласие на отчуждение движимого имущества. Такое положение, как отметил Инохоса, характерно для фуэрос периода реконкисты. См. Е. Нinоjоsа. Das germanische Element im spanischen Recht, S. 14.
164 См. ниже, гл. III, V, VIII.
165 LRVis., CTh., II, 20, 1; LRVis., Gr., VIII. 2.
166 LVis., IV, 5, 1 Erv.
ГЛАВА III
1 Е. Th. Gaupp. Ор. cit.
2 F. Dаhn. Die Konige der Germanen, Bd. VI.
3 A. Halban. Ор. cit,
4 М. Torres у R. Prieto Bances. Instituciones economicas, sociales у politico-administrativas de la peninsula Hispanica durante los siglos V, VI у VII.
5 Заслуживает внимания также ряд работ, посвященных различным сторонам общественной жизни готской Испании, в частности, роли германского права в этом государстве (Е. Нinоjоsа. Ор. cit.; Th. Melicher. Ор. cit), коммендации и прекарию (С. Sanchez-Аlbornoz. Las Behetrias: La encomendacion en Asturias, Leon у Castilla. Idem. El "stipendium", hispano-godo у los origenes del beneficio praefeudal. Buenos Aires, 1947; Ch. Verlinden. Lesclavage dans lEurope medievale, t. 1. Peninsule iberique-France, Brugge, 1955).
6 В. Альтамира-и-Кревеа. История Испании, т. I, стр. 72.
7 F. Dаhn. Ор. cit, Bd. VI, SS. 157-158.
8 М. Тоrrеs у R. Prietо Bances.Op, cit, pp. 189-190.
9 См. ниже: "Библиография цитированных источников и литературы".
10 L. Sсhmidt. Geschichte der deutschen Stamme bis zum Ausgang der Volkerwanderung, I, Abth, Berlin, 1910, SS. 222-280; "Historia de Espana", dirig. por R. Menendez Pidal, t. III, р. 55; А. Ваllesteros у Beretta. Historia de Espana, t. I, р. 898; W. Reinhаrt. La tradicion visigoda en el nacimiento de Castilla. "Estudios dedicados a Menendez Pidal", t. I. Madrid, 1950, р. 537; L. de Vаldeavellano. Historia de Espana, р. 320.
11 К. Zеi?. Die Grabfunde aus dem spanischen Westgotenreich. Berlin und Leipzig, 1934, S. 136, Anm. 2; Р. de Раlоl Sаlеllas. Fibulas у broches de cinturon de epoca visigoda en Cataluna. AEA, t. XXIII, Madrid, 1950, pp. 73-98.
12 См. В. Ф. Шишмарев. Очерки по истории языков Испании. М--Л., 1941, стр. 71-73; Е. Gаmillsсhеg. Romania Germanica, Bd. I. Berlin und Leipzig, 1934, SS. 357-358. Однако в некоторых районах, например, в Старой Кастилии, плотность готского населения была выше, чем в остальных частях страны (см. W. Reinhаrt. Uber die Territorialitat der westgotischen Gesetzbucher. ZSSR, Germ. Abth., Bd. 68, 1951, SS. 350-352).