Хрыстос прызямліўся ў Гародні. Евангелле ад Іуды
Шрифт:
— Я пайду за табою непрыкметна, — яна накінула на галаву капюшон. — Проста таму, што не магу іначай. Пайду да канца. Усё адно якога. Магчыма, ты памрэш, бяззбройны, бяскрылы. Я не ведаю, як памагчы табе. Але і пакінуць не магу.
І, канчаткова схаваўшы твар, скокнула з каня, кінулася назад.
— Куды ты?! — у раптоўным адчаі закрычаў ён.
Ён хацеў спыніць каня, павярнуць, кінуцца. Але плылі і плылі гурмы, ціснулі, цягнулі за сабою. Конь не мог плысці супраць іх. Неадвольна аддаляўся капюшон, яго закрывалі
— Стой! Дзеля Бога, стой!
Але плынь тысячаў несла яго, адцірала. Вось ужо з цяжкасцю можна было адрозніць яе капюшон сярод дзесяткаў такіх самых. Вось ужо блытаеш яго з імі, з іншымі.
Усе.
І так яна знікла з вачэй Юрася.
У тую перадапошнюю ноч яны сталі станам вакол самотнай хаты. Звычайна Хрыстос адмаўляўся займаць жытло, спаў ля вогнішча, разам з усімі, а тут чамусьці згадзіўся.
…Вакол хаты палала мора агнёў. І па гэтым моры плыло да хаты дзесяць цёмных ценяў, апосталы.
— Не падабаецца мне гэта, — бегаў вачыма Пятро. — Мужыччо гэта. Смажаным пахне. Трэба, хлопцы, вастрыць лыжы.
— А Іуда зноў апошнія грошы бабам раздаў, што мужоў сюды прывялі, — трагічная маска Баўтрамея ўздрыгвала, голас рыпеў. — А нам бы яны — ого! — пакуль старым не зоймемся.
— Ты… гэна… не забыў? — спытаў у Тадэя Піліп.
— Н-не-е, — усміхнулася галава ў місе. — Забяру цябе. Ты будзеш на галаве дошкі ламаць. Я — фокусы паказваць.
— А нам з табою, Ладысь, хіба пад мост з кісцянём, — крэкнуў Якуб. — На двухногіх асятроў.
Худы, на дзяўчыну падобны, Ян усміхнуўся прыадкрытым, бы ў юрода, ротам:
— Не злу наследуй, брат мой, але дабру.
Пятро плюнуў:
— Зло, гэта калі ў мяне ўкрадуць або жонку ўвядуць, а калі я ў каго — гэта дабро. Дарэмна мы сварыліся з вамі тады на возеры. Што, возьмеце мяне ды Андрэя з вамі? А то тут, бач, лёгкае жыццё канчаецца, ды можна і кепскае страціць.
— Добра, — сказаў Якуб.
Яны зайшлі ў кінутую хату амаль адначасова з Раввуні і Багданам, што падышлі з другога боку. На голым стале гарэла самотная свечка. Братчык сядзеў на покуці, паклаўшы галаву на далоні.
Узняў яе. І без таго ненатуральна вялікія вочы нібыта яшчэ павялічыліся.
— Вось што, — сказаў Пятро. — Там, у яры, якраз трынаццаць коней.
— Чыіхсьці коней, — удакладніў цыганаваты Сымон Кананіт.
— Знікнем, — сказаў Пятро. — Кінем гэта.
— Ну вось, — сказаў Хрыстос. — Пятро — гэта камень. Паспрабуй ствары нешта на гэтым камені.
Тумаш здымаў са свечкі пальцамі нагар. Цені скакалі на абліччы, па заліхвацкіх вусах, па вуснах аматара выпіць і закусіць.
— Я не пайду, — сказаў Тумаш. І растлумачыў не вельмі разумна: — Вы тут усе хамы, а ў мяне — гонар.
Мацей зірнуў на мора агнёў за акном і сцепануўся:
— Ну, мы дык
— Ты ж непісьменны! — залямантаваў Раввуні.
— Малаважна. А я евангеліст. Мы вось з Іаанам яго раздзелім, падчысцім, дзе небяспечна, і добра. А Іудзе евангелля нельга. Не заведзена.
Раввуні паказаў яму шыш.
У Іаана Алфеева часта і незалежна ад яго мяняўся настрой. Вось і тут яму раптам шкада стала Хрыста.
— А я б з табою, Божа, пайшоў. Толькі каб без зброі гэтай. Мы б з табою ўдаліліся ад свету ды духоўныя віршы пісалі.
— Не хавайся ў вежу з слановай косці, — сказаў Хрыстос. — Хутчэй знойдуць.
Усім было няёмка. І, відаць, каб перарваць гэтую няёмкасць, усе пачалі выказваць свае незадавальненні, кепскія прароцтвы на будучае. Узнялася гамана, пасля галас. Мацей лез да Іуды і крычаў нешта малазразумелае бязглузда-страсным голасам. Той лямантаваў у адказ. Сварыліся і гарлалі астатнія.
Ад падзей сённяшняга дня і гэтага крыку Братчык ледзь не вар'яцеў. Устаў над сталом:
— Маўчыце!
Затросся ад удару кулаком стол. І тады Фама, у захапленні, што можна паказаць сябе, з бразганнем вытаргнуў меч і секануў ім па сталешніцы. Стол разваліўся напалам. Стала ціха і цёмна. Раввуні нашарыў свечку, выбіў крэсівам іскру, запаліў.
Апосталы, сціснуўшыся, глядзелі на Хрыста.
— Вось што, — сказаў ён. — Я гэта не дзеля сябе. Патрэбныя вы мне дужа. Я гэта для вас, святыя душы. Шкодзілі — замольвайце грахі. Хто пойдзе адсюль — аддам мужыкам. Вось як.
— Вось як, — сказаў Тумаш.
— Вось як, — паўтарыў Раввуні.
Апосталы вінавата, як пабітыя, пераглянуліся.
— Ды што, — сказаў Сымон. — І мне карціцца ў Гародню ўвайсці. Паглядзець, як там, коні там якія. Я ўжо быў і адвучыўся…
— Дый праўда, — сказаў Пятро. — Кінуць на парозе…
— Гэта… Грэх.
— Хто крок зробіць — таго я мячом, — сказаў Фама.
— Таго я мячом, — рашуча сказаў Раввуні.
— Добра, — за ўсіх сказаў Андрэй.
— Мы ў ісціне хочам хадзіць, — падтакнуў Ян. — Ты нам вер.
— Паспрабую. У апошні раз. — І Хрыстос убачыў твар Фамы, нейкі сабраны, дзіўны твар. — Ты чаго, Тумаш?
— Абрыдлі мне гэтыя паганцы. Вось паклічу ўсю сваю веру, і палова іх з хаты знікне. Хай ля агню ходзяць.
— Валі, — сказаў Хрыстос.
Фама прыжмурыўся, сціснуў кулакі. Твар з нібы незнарок надзьмутымі шчокамі стаў яшчэ чырванейшы…
…Ляснулі дзверы. У хату зайшоў сівавусы:
— Паслы з Гародні. Басяцкі.
Фама моцна аддзьмуў паветра і залыпаў вачыма. Пасля плюнуў: