Левы рэйс
Шрифт:
Гурскі абмяк, спалохана зірнуў на лейтэнанта:
— Я ўсё скажу, толькі не паведамляйце майму гаспадару.
— Дзе грошы? — нецярпліва ўскінуўся Шарай.
— Якія грошы? Не-не в-ведаю, — пачаў заікацца Гурскі,— я да сваяка ездзіў, вепрука калолі.
— Цьфу ты, — не стрымаўся Шарай, — не хапала нам яшчэ свежаніны, самагонка ўжо ёсць. А твайму гаспадару, — націснуў ён на апошняе слова, — скажу, каб прыструніў цябе. — І да Корзуна: — Аддай яго Лапкову.
— Таварыш падпалкоўнік, дазвольце два-тры пытанні.
— Не
— Каго вы падвозілі? Толькі шчыра, бо мы ўмеем правяраць.
— Во сакрэт! — Гурскі рашыў, што горш яму ўжо не будзе. — Праневіча са шваграм. Папрасіліся, чаму не падвезці?
— Якога гэта Праневіча?
— Ды ў нас летась працаваў. Электрыкам. Лайдакаваты, за што і выгналі. А так чалавек нішто, кампанейскі.
— А швагра?
— Бугеда? Комсеніцкі. Цяльпук. Абы чарку.
— Вы ў іх начавалі?
— Чаго? Я ж казаў, у мяне там сваяк. У яго і начаваў. У Праневіча выпілі, у сваяка. Як мне было ехаць, я дысцыпліну ведаю.
Наўрад ці хлусіў ён цяпер. Але нешта ў яго словах, чым далей, тым болей, трывожыла Корзуна.
— Вашы пасажыры на той жа вуліцы жывуць, што і сваяк?
— Дзе ж яшчэ, там адзін пасёлак. Цераз дзве хаты.
— Сваякоў дом — другі ад школы?
— Не трэці,— Гурскі памуляўся і папрасіўся: — То я пайду, гаспадар будзе гневацца.
— Апраўдаемся. — Вырысоўвалася нейкая, пакуль што невыразная, карціна. Здавалася, яшчэ два-тры штрыхі — і яна ажыве, набудзе рэальны сэнс. — А гэта ж на тваёй машыне па грошы прыязджалі! — вырвалася ў Корзуна.
— Выдумляеце! — абурыўся Гурскі.— «Газік» у сватавым двары ўсю ноч прастаяў.
— У сватавым? — перапытаў Корзун і раптам уявіў сабе комсеніцкую вуліцу — школу, хаты таго дзеда, Сямёнавага сваяка, Бугедаву. І тады бліснуў штрых, якога не хапала ў створанай Корзунам карціне. — У двары, так, вядома, у двары, — загаварыў ён. — Нават з ключамі, так?
Гурскі апусціў галаву:
— Не сядзем у лужыну? — усумніўся Шарай, выслухаўшы Корзуна. — Абвінавачанне сур'ёзнае, тут мы не маем права на памылку. Як яны маглі ўзяць машыну?
— Галоўнае — на вуліцу выкаціць. Далей схіл аж да шашы з даманавіцкага боку, машына сама паехала. Толькі як назад вярталіся, каля школы вымушаны былі ўключыць рухавік.
Шарай доўга маўчаў, абдумваючы Корзунаву здагадку. Потым параіў:
— Высветлі, хто такія Праневіч і Бугеда, звяжыся з Савачкіным, ён павінен ведаць былога электрыка.
VII
Гаспадары, было падобна, нядаўна павячэралі. На стале яшчэ стаялі недапітыя бутэлькі з віном і гарэлкай, міскі з недаедзенай варанай бульбай і салёнымі гуркамі. Убачыўшы на парозе чужых людзей — апранутых у цывільную вопратку Корзуна, Савачкіна і малодшага лейтэнанта Падабеда, гаспадыня замітусілася.
— Праходзьце, праходзьце, —
З бакоўкі паказаўся медзведзяваты гаспадар і закасалапіў ля стала, п'янавата ўсклікваючы:
— Госцейкі, госцейкі!
За два гады службы ў міліцыі Корзун навучыўся імгненна ацэньваць становішча. У гэтай хаце ўсё выглядала быццам натуральна: і падпіты гаспадар, якому ўсё роўна, каго частаваць, абы яшчэ выпіць, і падобная на гасціннасць мітусня гаспадыні. А Корзун адчуў за ўсім гэтым напружанасць, у яго ёкнула сэрца — у хаце не хапала, прынамсі, двух чалавек, якія зусім нядаўна сядзелі за сталом. Куды яны маглі падзецца?
— Ад'язная? — Корзун падміргнуў гаспадару.
— Ага, на дарожку, як нашы бацькі казалі,— гаспадар гаварыў, гаварыў і цверазеў на вачах. Нешта даходзіла і да яго.
— Ды сядзь ты, Бугеда! — Савачкін падвёў гаспадара да табурэткі.
Корзун нахіліўся да Бугеды і шапнуў на вуха:
— Дзе грошы?
Бугеда адхіснуўся і плюхнуўся на табурэтку. Буйныя кроплі поту, як раса, выступілі на ягоным ілбе.
— Мы з міліцыі,— удакладніў Корзун.
Бугеда непаслухмянай рукой пачаў зашпільваць гузік на расхрыстаным каўняры сарочкі. Потым ірвануўся, закрычаў:
— Няма! Няма! Шукайце!
— Не бралі мы, — кінулася да мужа гаспадыня. Яны не пыталіся, якія грошы. Корзун быў гатовы паверыць, што грошай тут няма, але гэтак жа ён быў упэўнены, што Бугеды ведаюць пра іх.
— Дзе Праневіч?
— Паехалі, з жонкай. Завербаваўся — і паехалі…— Гаспадар, здавалася, узрадаваўся перамене тэмы. Ён п'яна плёў: — Даўно, даўно, — а вочы глядзелі цвяроза і насцярожана.
— Не мані! — строга абарваў яго Савачкін. — Ён нядаўна тут сядзеў.
— Ага-ага, — загаварыла жанчына. — Праўда, паехалі. У іх сваёй хаты няма, у нас жылі. Дык завербаваліся.
«Гэтага яшчэ не хапала, — падумаў Корзун, — як бы не збеглі». Гаспадыні ён сказаў:
— Мужа забяром с сабой. А пра грошы падумайце. Калі ў вас — будзе горш.
Жанчына заплакала.
— Мы іх зможам пераняць, — у машыне сказаў Савачкін, — быў толькі адзін аўтобус на райцэнтр. Хвілін сорак назад.
Бугеду завезлі ў райаддзел міліцыі, і Корзун адразу кінуўся званіць упаўнаважанаму аддзела па выкарыстанню працоўных рэсурсаў, каб даведацца, куды і калі меўся выехаць Праневіч.
— У нас меней за паўгадзіны, — занепакоіўся ён, перагаварыўшы па тэлефоне.
Да чыгуначнай станцыі ад аддзела міліцыі было кіламетры тры. Дарога ляжала цераз гарадок. Толькі што скончыўся працоўны дзень, і на вуліцах было шмат людзей. У райцэнтрах мала хто прытрымліваецца правілаў вулічнага руху — кожны звычайна выбірае карацейшы шлях. Шафёр раз-пораз сігналіў, тармазіў, і Корзуну здавалася, што іх машына ледзь паўзе. Але не прайшло і пяці хвілін, як яны апынуліся на невялікай прыстанцыйнай плошчы.