Пугачоўскі цырульнік
Шрифт:
Берлінская мазаіка мастака
28.12.2011. Прачытаў кніжку мастака Алеся Тарановіча «Берлінская мазаіка», які ўжо даўно жыве ў Нямеччыне. Мы знаёмыя з часу маёй працы ў часопісе «Беларусь», дзе я пісаў пра Алесевы карціны. З прачытанага запомнілася: «Памру і стану нямецкай зямлёю. Змяшаюся з прахам Гётэ і Дзюрэра. Не, лепш Рэмарка. Мне ён падабаецца больш».
Песні…
30.12.2011. Недзе каля паўгадзіны глядзеў, пераключаючы з канала на канал, «Песні года Беларусі» і юбілейны канцэрт Юрыя Антонава. Далёка ўсім нашым разам узятым да аднаго Антонава!
Алесь Чобат
31.12.2011. Чытаю «Дзеяслоў» № 55. Параніўся сэрцам і душой аб шчырасць Алеся Чобата, у якога ўзяў інтэрв’ю Андрэй Масквін. На пытанне: «Як жыве паэт Алесь Чобат цяпер?» — паэт адказаў: «Калі мне было 12 гадоў, бацька выбіў мне левае вока. Які ж пасля гэтага ён бацька? А цяпер я вымушаны жыць з ім пад адной страхой. Добра яшчэ, што адзін аднаго не пазабівалі. Час ад часу ён выклікае міліцыю, у якой дарэчы працуюць палякі. Калі яны прыходзяць да мяне, я ім паказваю часопіс «Наша Вера», у якім ёсць мой верш, прысвечаны Яну Паўлу ІІ. І яны спакойна сыходзяць. Я калека, а калека жыве, як атрымліваецца. Гэта толькі чалавек жыве, як умее…»
* * *
31.12.2011. У «Дзеяслове» № 55, дзе надрукавана гутарка з паэтам Алесем Чобатам, змешчаны і здымак Алеся. Пытаюся ў дзяцей: «На колькі выглядае гэты паэт?» Максім сказаў: «На гадоў 65!», а Вераніка: «Недзе пад 80!» А Чобат жа толькі на год старэйшы за мяне…
2012
* * *
1.01.2012. «Чаму ты мне да сённяшняга дня пісталет не прынёс?» — пытаецца бацька. «Нашто ён табе і дзе яго табе вазьму?» — не разумею я. «Усю ж ноч стралялі!» — кажа бацька. «У горадзе на Новы год заўсёды страляюць!» — усміхаюся і яшчэ раз віншую бацьку з Новым годам…
Бацька і зубы
2.01.2012. «Трэба ехаць да Ладыжэнкавага хлапца, каб ён мне паставіў новыя зубы. Можна і жалезныя, але хаця б два залатыя былі наперадзе для красаты!» — кажа бацька. «А дзе ён табе золата возьме?» — пытаюся. «Не ведаю, але калі захоча, дык і знойдзе!» — адказвае бацька…
Бацька і ялінка
4.01.2012. Са старым нямоглым бацькам хаджу па лесе. Шукаем ялінку, каб паставіць на Новы год. Знаходзім. Бацька замахваецца сякерай, а ялінка, страпянуўшыся, кажа: «Не сячы мяне, стары! Я для цябе выканаю любое жаданне!» Бацька доўга не думаючы, просіць: «Хачу быць маладым!» І бацька робіцца маладым, а я — хлапчуком. Праз некалькі хвілін мы з бацькам па заснежаным лесе вяртаемся дамоў, цягнучы за сабой ссечаную ялінку, якая нядаўна выканала бацькава жаданне...
Бацька і яма
5.01.2012. «Трэба тэрмінова капаць яму!» — заявіў сёння з самага ранку бацька. «Для чаго?» — цікаўлюся. «Будзем бульбу ссыпаць! На Юстынавай гары — далёка! Капай каля хаты! Калі будуць бамбіць, дык можна будзе схавацца!» — тлумачыць бацька, а я слухаю не ўсміхаючыся і абяцаю купіць яму добрую вострую рыдлёўку...
* * *
5.01.2012. Нядаўна снілася рыба. А калі мне сніцца рыба — гэта на хваробу. Баяўся прыхварэць, і на табе — прыхварэў. А мне хварэць нельга! Трэба ж бацьку глядзець...
Бацька
5.01.2012. «Яму выкапаў?» — пытаецца бацька. «Выкапаў!» — сур’ёзна адказваю я. «Ну тады глядзі не ўваліся ў яму!» — папярэджвае бацька...
Святло ў хаце...
5.01.2012. (Прыснілася). Іду басанож па снежным цаліку. Марозу не адчуваю. Далёка наперадзе свеціцца акно ў белай, як гурба, хаце. Падыходжу да акна. Стукаю. І святло ў чужой хаце гасне...
* * *
6.01.2012. Зіма як хвароба. І трэба зіму перазімаваць, як хваробу перахварэць...
* * *
6.01.2012. Хварэю. Мне холадна. Сяджу каля камп’ютара, як каля тлеючага вогнішча, і капаюся ў інтэрнэце, як у попеле...
* * *
6.01.2012. Сарока, як злепленая са снегу і чорнай зямлі, праляцела каля майго акна...
Бацька і спявачка
7.01.2012. «Сёння не спаў! Нейкая баба па радыё ўсю ноч спявала. Відаць, была ў партызанах і там яе мужыка забілі!» — расказвае бацька пра мінулую ноч. «Трэба было радыё выключыць! І адкуль ты ведаеш, што яна была ў партызанах?» — пытаюся. «Так жаласліва спяваюць толькі тыя, што былі ў партызанах!» — адказвае бацька...
* * *
7.01.2012. Адведаць мяне хворага і павіншаваць з Калядамі прыходзіў Алесь Квяткоўскі. Пілі толькі гарбату. Гаварылі пра літаратуру і мастацтва. На маё пытанне: «Як табе мастак Губараў» — Алесь адказаў: «Кіно...»
* * *
7.01.2012. На вуліцы светла, як у Храме...
Напалеон
7.01.2012. (Прыснілася). Трэці месяц, як у вёсцы пустуе родная хата. Прыязджаю. Навокал усё замецена. Заходжу ў хату і бачу на канапе Напалеона, які ляжыць ухутаны ў маміны хусткі і накрыты бацькавым кажухом. Пытаюся: «Што тут робіш?» Напалеон кажа: «Грэюся. Масква ж згарэла...»
У чорным...
7.01.2012. Іду да бацькі. Цямнее. На вуліцы марозна. Час ад часу сустракаю людзей у чорным. Вяртаюся дамоў. Цёмна. Зноў сустракаю людзей у чорным. Прыходжу дадому. Гляджу на сябе і бачу, што я таксама ў чорным...
Ніхто
7.01.2012. (Прыснілася). Могілкі. Тут пахаваны немцы, якія загінулі ў 1916 годзе. Да мяне падыходзіць жанчына. Пытаецца: «Хто яны для вас: ворагі ці свае?» — «Ніхто...» — адказваю я, і жанчына знікае, як мроіва...
* * *
7.01.2012. «У нашу яму хто-небудзь уваліўся?» — пытаецца бацька. «Пакуль што ніхто...» — адказваю. «А ты туды бульбы насып!» — раіць бацька...
* * *
8.01.2012. Замардаваны прастудай і сабачым жыццём, гляджу на поўню, але выць яшчэ не хочацца...
* * *
8.01.2012. Упала знічка, а я не паспеў прашаптаць жаданне...
* * *
8.01.2012. «Усё праходзіць і гэта пройдзе...» — думаю, няспешна ідучы (баюся паслізнуцца і паваліцца) да нямоглага бацькі на кватэру...