Санатыма дуу, ааспыты…
Шрифт:
– Бииги туохпутугар ымсыыран мааны кыыс санаатын эйиэхэ уурдаай, баар, кырдьык таптаабыта буолаарай? Сыыаннаах буоллаххытына… – ийэтэ сабаалыырын уол сблээбэтээ.
– Ийээ, бииги икки ардыбытыгар туох да сыыан суоа эбээт. Туохха эрэ тбэстим, сс сааныылаах буола-буола…
Инньэ гынан, кыыы крсн сирэй кэпсэтэргэ сананан Толя биир киээ Заналаахха тиийбитэ. Чыбыгырыы ыллаабыт кыыс оото, киирэн иэр уолга моонньугар иилистэ тээт, туох да буолбатаын курдук иирдьэ дэллэриппитэ.
– Мамочка, папочка, а вот и он, мой жених Толя! – диэбитигэр саалаа телевизор кр олорор мааны дьон туран кэлбиттэрэ.
Тардына соус дорооболооотторун кытта, Зана аны уолу бэйэтин хоугар дэллэриппитэ. Кип-киэ, сып-сырдык хос ортотугар снэ
– Зана, мин киилии кэпсэтээри кэллим. Мин эйигин кэргэн ылыах буолбатаым, оннук кэпсэтии суоа…
– Тыый, Толя, тугун бэрдэй, оттон «чыычаах» дии-дии ким миигин уураабытай-сыллаабытай, сс «таптыыбын» диэбитэй?! – Зана харахтара кэээбиттэрэ, икки уоа тэллэйэн, ытаары мэрбэнээбитэ.
– Суох, ол эйигин эппэтэх буолуохтаахпын…
– Эн уонна мин эрэ баарбыт ол тн, Толя! Атын ким да суоа буолбат дуо? Неужели эн миигинниин утуйбуккун мэлдьэээри гынаын?!
– Суох, мэлдьэспэппин эрээри… мин утуйбатах буолуохтаахпын… – уол булкулла сыспыта, сатала суох кэпсэтии тахсан эрэрин сэрэйбитэ.
– Заночка, доченька, тебе вредно нервничать, – диэбитинэн, туох да тосуура да, ыйытыыта да суох Розалия Аманатовна мичээрдээбитинэн субу устан киирбитэ. Сиэдэрэй сибэкки ойуулаах маан солко халаата тэлээрбитинэн кыыыгар тиийбитэ. Кбс-кн кыргыылаах кылгас баттаа илии дойду кырасаабыссатын санатарын бэркэ билинэр быыылаах, онуоха сп тбээрдик туттан-хаптан кыыын имигэстик кууан ылбыта:
– Толя, будь мужчиной, потерпи маленькие капризы своей невесты. Она ведь в «марьяжном интересе», – диэбитэ уонна эмиэ кубус-кураанаынан мичээрдээн ылбыта. – Хотя, ты уже доказал, что ты настоящий мужчина и уже преуспел в интимном плане… что весьма похвально. Зана, Толяа этти дуо, что ресторан заказан?
– Суо-ох, кини миигин таптаабат, маама! – Зана «чыычаах» ытыы олорбута.
– Толя, я буду конкретна. сктн Зана аата алдьаннаына, кэргэнэ суох тртнэ, тебе не видать ни учебы, ни карьеры, ни жизни. Повсюду наши связи, ни одна душа тебя не подпустит хоть к какой-то работе. лэтэ суох хайдах кии буолуоуй, тоойуом? Раз ситуацию решила ваша юная кровь, придется породниться с вами и воспитывать своих внуков. йдт? – Розалия Аманатовна, тимир-тамыр этээт, уол диэки кытаанахтык крбтэ.
Итиннэ туох йдммт баарый? Акаары да буолан абыранар ээ. Арааа, ол тн, Ульзана барахсанныын утуйа оонньоон, олоун тиэрэ эргиппит соотох кини, бэйэтэ. Кэргэн ылар туунан хаан да оройдоппот бэйэтэ, дьэ, тбэстээ.
Аанчык, оо, Аанчык, эрэйдээхпин даа… Чахчы атаастаммыт, хата, Аанчык буолла. Олус сэмэй, килбик, ыраас санаалаах, чараас дууалаах кыыс эбээт.
Хайдах бу балаыанньатын киниэхэ этиэй?! Толя Аанчыкка убаммыта оччото, кинилиин куруук чэпчэки, холку буолааччы. Олус таптыыбын диэин, эмиэ да омуннаах, уохтаах буолбатахха дылы… Кннр, нааа истиник санаар буолан, бэйэ-бэйэлэригэр рэнэн хаалбыт курдуктар. Аанчык хаан да кинини туохха да ктрээбэт, мттбэт. Уол бардаына барар, кэллэинэ кэлэр. Кулуупка бардым диэтэинэ, биирдэ буойсубутун, сыттаах кэллэинэ, сблээбэтэин биллэрбэтэх Аанчык эмиэ да Толя бэйэтин ийэтин санатара. Кинини курдаттыы таайарын, крт да тута йдрн билэр буолан, ардыгар Толя онуоха эрэнэн, ситэри эппэккэ, кыратык тумнан, албыннаан, быстах сырыыта да ханна барыай. Онтуката ити Ульзанаа улдьаарарга тиэртээ…
Хайыах баайыный? Куорат сиргэ кыахтаахпын дэнэр кииэхэ сибээс барыны быаарар буолбута сонун . стйбт дьон, аймахтаспатах абалаахтар, эппиттэрин толорторо рэммиттэр, санааларын хоту салаллыбатахха, арааска да тиийиэхтэрэ. Оччоо? Ааты алдьаппыт, мааны кыыы «моуоктаабыт» акаарыны ким харыстыай? Дьи иигэр, ааыстахха, хата кинини муокастаатахтара эбээт… Ону ол дииллэрэ биллибэт. рэин ситэри
– йдн-р, – чочумча буолаат, санаатыгар аралдьыйан олорон, саа аллайбытын уол йдбкк да хаалла.
– Чэ, бэрт. Айдаан бттэ. Барыта дьэкэ. Толя, дьоун кытта сарсын киээ кэлээри, ктэбит, – Розалия Аманатовна эргичис гынна, солконон суугунаан тахсан барда.
– Ульзана, тоо миэхэ кэргэн тахсыаххын баараыный? – Толя уларыйан хаалбыт куолаынан ыйытта.
– Как это тоо? – кыыс мэндээриччи крд. Хайыы-йэ уоскуйбут быыынан итинник туруору ыйытыыттан соуйбут крнэннэ. – Оттон… хотя бы, чтобы выехать за пределы? Допустим, в Лондон хочу… онно кэргэнэ суох кыргыттарга виза биэрбэттэр буолбат дуо? А мне нужна языковая стажировка, хотя бы… на год, на два и более…
«Тууй-сиэ, дьэ, чахчы да акаары быыылаах» диэн уол кэлэйдэ дааны…
Ыал буолуу араастаах. Онон Толя туугар бур-бур буруо тааарар бэрээдэк бэйэтэ салаллыбыта. Биир эрэ ситэ йдммт курдуга, бэйэ дьылатыгар бэйэ орооспото хайдах эбитэй? Быата, бу балаыанньаа бэринэн кэбиспит уол барытыгар дьонунан салай-тарыыга сблээн испитэ. Ол иин ити Ульзана дьонунуун урууластылар, силистээх-мутуктаах сибээскэ силим курдук сыыннылар быыылаах. Кылаабынайа, ким да кими да чыычылаабат. Таптал уота кинини таарыйбат. Баар, Зананы дээ р салаан ааара буолуо да…
Уол срэин тгээр ханна эрэ ыраах Аанчык баар. Ону санаатаына, тэ ыарыылаахтык хам тутарын иин хара кнэн ахтыбат буола сатыыр. Кыыс иннигэр буруйдаах, чахчы албын эрэли иитиэхтээн, тулаайах эрэйдээи туаммыт сидьи эн диэтэхтэринэ, сблэиэх кэринээх.
Баар-баарыма, Зана куруук кини аттыгар. Ол бэйэлээин биирдэ эмэ халты крд да, мааны кыыс кэтээр Аанчык крс мсснэ кстн ааар. Иннигэр турар куорат хартыыната кыыстан букатын атын. Холку бэйэлээх, номоон сирэйдээх, уурбут-туппут курдук тааалаах, олус нарын туттуулаах. Ол сып-сылааынан илгийэр мэтириэт уаабат, элэкис гынан ааар. Тапталым диэин, Аанчык киниэхэ нааа чугас доору, бэйэ киитин санатар. Эбэтэр итинник буолуохтааа эбитэ дуу…
Толя куттас кии быыылаах. Тоо эрэ ирэ-хоро «оортообут дьыалаларын» киилии дьаайбата. Олортон саамай хомолтолооо – Аанчыкка бэйэтэ бара сылдьан кэпсэппэтээ. Дьулайбыта оччо. Кинилиин арахсар санаата суох, атыа аралдьыйбакка сылдьан Зананы ойох ылабын диэн хайдах быаарыахтаах этэй? Баарынан кэпсиэн… бастаан кыбыстыбыта. Аанчыгы «кмм, чыычааым» дии сылдьан атын кыыстыын хоонньостум дииригэр хайдах да кыаа тиийиэ суох курдуга. Ол иин иийбитэ, туох буолан ииэн кэм крдр диэн найыламмыта. Эппитэ да буоллар, ким итээйиэй, барыта да наар аанньа буолбута буолбаат? Ол иин Марыына баабыска кинини ирдээн кэлэ сылдьыбытыгар да туолкалааы тугу да булан быаарбатаа. Онтон ити бээээ эмээхсин Аанчык суругун биэрбитэ. Уолу буруйдуур, хомуруйар биир да тыл суоа. Олоххун ооун, мин туспар долгуйума, барыта этээ буолуо диэн, ким эрэ кикпитин курдук, олус холкутук сбэлээн, сблэспитин биллэрэрдии, судургутук суруйбут этэ. Ханан да аат да, араспаанньа да суох, ким кимиэхэ тугу туаайбыта, суругу ыыппыта йдммт. Ол да иин, крдрн туран дуолу туттарарга, сымыйалыырга бэрт трт буолбута. Аанчыкка айдаан тахсыан сэрэйбит курдук сэрэхтээх суругу ыыппытыгар махтана санаабытыттан бэйэтэ да бэркиээбитэ, «дьаабыланан, аны туос сымыйаччы буоларым итээс эбит» диэн иигэр бэйэтин бэйэтэ мттбтэ.