Санатыма дуу, ааспыты…
Шрифт:
– Аанчык, ити… Туолук дьонун мин кыыым аах билэллэр эбит ээ. Кырдьык, Уля диэн куорат биир мааны кыыын ылан эрэр дииллэр. Сыбаайбаа ыырыллыбыттар. Ол хаартыскатын крн соуйдум. Кыыс, сураа, рэиттэн уоппуска ылбыт курдук, ыарахана эбитэ эрэ, билбэтим. Эдэрдэр сыбаайба кэнниттэн аны сайын соуруу клэйдии барыахтара . Истэин дуо?
– Истэбин, эбээ, – Аанчык, т да кыатаннар, хараын уута субурус гынна.
Эмээхсин кыыы кууста, кэтэиттэн сыллаата уонна:
– Эн аналы буолбатаыттан хомойума. Олоххо араас буолааччы. Биири санаа. Мин Туолуктуун… бу кэпсэтэн баран иэбин. Толкуйа суох, тураах мэйиилээх уол эбит. Биитэр мин сатаан йдбтм
– Кэлбэтин хайаабатын… Мин… мин сурук суруйуом, эбээ, эн ону тиэрдиэ буолбат дуо? – кыыс уулаах-хаардаах харахтарынан крдрд крд.
– Сэгэриэм, биэриминэ, кн сарсын да биэриэм.
Эн уоскуй, суруй уонна миэхэ аал, тиксэриэм, – Марыына оргууй намылытта, р тиргиллибит кыыы оннугар олорто.
– Ульзана, уоскуй, ити таах ээ, таах кннр… табаарыым кыыын суруга дии… Тиэрдиэхтээхпин умнубуппун… – бобулла-бобулла, кыл тгээ туох диэин бэлэмнэнэ сатыы-сатыы, Толя тлтэ биэрдэ.
– Ничего себе, эн миэхэ свадьбабар подарогы бу что-ли?! Ты итак никто, бедный студент с переулка, спасибо, что я подбираю тебя, женю на себе, а ты… – мап-мааны, куба ньаарсын ттн санатан кнд куруубанан бэрт дэлэгэйдик симэммит т маан былааччыйалаах, рдк брчскэтигэр ииннэриллибит кылгас дьэкир фаталаах кэрэчээн кыысчаан уостара толлойбут, кип-киэ харахтара ууламмыт, куолаа титирэстээбит.
– Чыычаах… – уол ааттаар тылыгар тугу да хардарбакка кыыс, кылгас фататын салгыа чэпчэкитик кттэн, тнэри хайыар, куттаан, аала сатаан санныларын ыгданатар.
Ааас аанынан барыта ииллэн турар быыылаах. Эмиэ маанытык таныбыт, туттубут-хаптыбыт хотун хаан хобулугунан тоугураан киирэн эдэрдэр сирэйдэрин-харахтарын одууласта уонна туох да буолбатаын курдук холкутук:
– Бу лгэрдээх ыксалга холку соустук быаарсы эрэ. Ыалдьыттарбыт мусталлара чугааата, – диэтэ.
– Мамочка, ты как всегда, в первую очередь твои гости! Оттон соотох кыыы судьбата мало кого интересует. Толика ты, да-да, ты сама выбирала. Все уши прожужжала: «Перспективалаах, талантливай студент, честнай гражданин, не пьет, к тому же курить вообще не умеет. Дьоно дьадаылар эрээри, порядочнайдар. Надежная стена тебе, то есть мне, с моими запросами кстати, очень кстати. Ха-ха! Господи, как я устала от вас? Ну и вот, что и предполагалось ожидать! Смотри, с кем он переписывается. Поди, собирался жениться на другой?! Чужого жениха арканить слабо мне?! В общем, я отказываюсь от него! Не пойду замуж! – ты-ты диэбит курдук лыкынас куолаа биир кэм тыкынаан, тыла тылыбыраан кыыс оото.
– Ульзана! Не время рассуждать! Я категорически против твоих истерик! Хватит! Всему есть объяснение, что случилось? – ийэтэ кыйаханна, тииин быыынан чуумпутук эрээри, кытаанахтык быыта баттаталаан, кыыын саба саарда.
Кэргэн барарыттан кини саа дьоллоох суоун курдук сарсыарданы быа сиэркилэ иннигэр урууйдана оонньообут кыыс, аны, стхтрн кытта киирсэргэ бэлэм куосканы санатан, сн аннынан крд, мэктиэтигэр кхс кытта курдьугунуурга дылы буолла. Лаахтаах уун тыырахтарыгар кыбытан хантан эрэ кумааы сыыын ойутан тааарда уонна ийэтин диэки элээртэ.
Дьахтар тргэн лгэрдик суруллубуту рднэн-аннынан срэлэттэ уонна:
– Ну и что? Бу тугуй? Манна кии айманара туох баарый? – ыйытардыы кыыын диэки
– Мин… эмиэ инньэ диибин ээ, Розалия Аманатовна, ити… мин табаарыспар доор кыыа ыыппыт суругун тиэрдибэккэ сылдьабын. Ону Улечка булан ылан миэхэ ктрр… – Толя сирэйэ-хараа турдар да, ымыр да гыммакка, рсэ соус кыбытан биэрдэ.
– Я тебе не Улечка! О, сколько можно, а? Дурак! Меня зовут Ульзана-а… аа-аа… – аны кыыстара кыра оолуу маккыраччы ытаата.
– Зана! Слышишь, успокойся! Иначе я вынуждена буду действительно прекратить этот базар! – ийэтэ куолаын рдэттэ.
Кыыс аыннарыахтыы сысыйбытынан киниэхэ кэлэн саба тстэ да, бу сырыыга тоо эрэ оннук айылаах ис киирбэхтик буолбакка, кнтрк соустук таыста быыылаах. Онтуттан абарбыттыы кыыс иээс-куоас охсуллаамахтаата. Дьахтар да оотугар олус уулла-тохто ымманыйбата. Кттэ буолан эрэр уолга уордайбыт крэ ханан да суох, кыыын кэмэлдьититтэн хайа сах сылайбыттыы тутунна уонна нэиилэ тардына соус:
– Доченька, ну, хватит. Все невесты перед свадьбой находят повод, чтобы поплакаться. Толя завтра же отнесет это письмо по адресу. Это вас не касается же? Ну, все, успокойся, моя хорошая, – т да итиччэлээх сылаас тыллары (кини буолан сатаан эрдээ) бэрт хаыстык, тымныы соустук эттэр, дьахтар санаатын ситтэ, тылын ылыннарда.
Уля, Ульзана, Зана диэн араастаан эриллэр-этиллэр таптал ааттардаах кыыс оото р буолбата, сибилигин аймаммытын мэлдьэспитинэн клм аллайда. Ытыы-ытылла охсон, бэйэтэ да тркттэн киэ харахтарын чалбах курдугунан крн, суунан-тараанан диэбит курдук, ыраастана оуста. Инньэ гыммытыгар тупсаай кырааскалаах кэрэчээн харахтара сс тупсубукка дылы буолбуттар. Тааын кннрд, баттаын сахсатынна, ккэгэр моонньун хокук гыннаран фататын кэннин диэки эстэ, рдк тстэрин эргин аатыгар эрэ онон-манан тэбэннэ, синньигэс биилин имэриннэ. Аны, омуна бэрт ээ, икки илиитинэн сараар бэйэлээх былаачыйатын тэллэин рйэхтик хомуна тарта, рдк хобулуктаах, чупчугур тумустаах мааны тпплэтигэр чэпчэкитик дугунан, бэрт тэбэнэттээхтик р ыстана тстэ, бэтиэхэлээх бэйэлээхтик ырым-тырым кр-кр, Толикка баран срнн. Уол бу да сырыыга маннык туттууттан-хаптыыттан тоо эрэ соуйбата, оргууй аай кыыы биилиттэн харбаан ылан иннигэр туруорда уонна:
– Ульзана, эн миигин кырдьык таптыыгын дуо? – диэн ыйытта.
– Если честно, сама даже не знаю… – кыыс чгэйкээн бэйэлээх сэбэрэтэ сырдыы тстэ, эмиэ ннээх баайытык харахтарын, кыламаннарынан оонньоон, сабыччы кр-кр, р тэрбэтэн таааран, уос-тиис оостон, моонньун куоанатан, кллэ-салла. – Но нет, не дождешься, дорогой, я тебя никуда не отпущу! Вот! Син биир таптыыр буолан сблэннэим дии, или ты не просил моей руки, а?
– Просил?! Руки?! – уол соуйбута буолла дааны, сонно кистэннэ, устунан сонньуйда.
Ити икки ардыгар:
– Чэйи эрэ, эдэрдэр, ханнаытый? Массыына бэлэм. Оттон эиги барарга бэлэмит дуо? – диэбитинэн кураанах бакаал тутуурдаах аамсыйбыт кии ккччйэн киирэн кэллэ.
– Ух ты, моя ласточка, ну-ка, повернись к папе! Ульзана, ты краше всех, впрочем как всегда, – Томмот Савельевич нааа астыммыт кии быыытынан, икки илиитин саратан, кыыын кэлэн сыллаата-уураата.
Бэрт сыыдам туттунуулаах-хаптыныылаах кии суонугар букатын мээйдэппэт. Имигэс-имигэстик эргичинии охсор, тыастаах соустук аылыырын быыыгар балачча эбиллибит мооо илибирээн ылар. Ктт уол диэки бу кии хараын кырыытынан да крбт. Толя эмиэ аа кылына буолан эрэр тойонтон эйэргэиини кэтэспэтэ, саата суох кыыстаах аа ммкэйдээллэрин крн эрэ турда…