Токол
Шрифт:
– Катын жандуу болду да балам, жаман эркек катын кул болот дегендей эркектей болсо боло? – деди каарый.
– Апа, жаы эле турдум, кардым ачканынан эле…
– Аны аялыа айт, хан менен бектин аялындай тшк чейин жата бербей эрте турсун, минтип жрс сени курутат го? – деди силкине.
– Апа, жаы эле та атты го?
– Катыныа болушпай ишиди кыл, мен буга билбегенин билдирип йртйн, – Турдукан келинин акшыя караганда жрг болк этти Жамийланын, муундары кайрадан калтырай баштады.
– Жамийла, сага эмне
– Кое бер, лмк беле, эмнеге мынча йрлс? – Апасынын заардуу карашы Тураттын ачуусун келтирди:
– Мени деги з трд беле же багып алды беле, эмнеге мынчалык гй энедей кыласы апа?
– Сага жакшылык каалаганымдан ушинтип жатам, – деди да Турдукан чыгып кетти.
– Жамиш, жр йг кирип эс алчы.
– Жок Турат, мен иш кылайын, – Жамийла эс ала суу жутуп анан жрк тушун басты, – Жргм бир кызыктай болуп жатат.
– Эс ал дедим го? – Турат келинчегин йд кздй жетеледи.
– Апам урушат.
– Урушпайт, мен сага чайды киргизип берем, – деп блмсн киргизип жаткырып кайра чыкты, Сагынбек эбак жумушуна кетип калган, кзг мал-жан каттоо жрп жатканда тыным алышчу эмес, Турат чай менен нан ктрп з блмсн кирип кеткенде Турдукан ого бетер жини келип артынан барып каалганын сыртынан тышап калды.
– Турат, сен эч жакка кетпейсиби?
– Сейит йлнгн жатыптыр, эрте келип чакырып кетти.
– Сен кетсе корком Турат.
– Коркпо, барып кайра эле келем.
– Мен йм кете берейинчи…
– Эмнеге?
– Сен мен чн кыйналды го?
– Антип ойлобо, мен сени менен баш кошконума бактылуу болуп жрм билсе, апам акыры баш ийет, ага таарынбай эле кой, – деп Турат кпк жанында отурду, Жамийла уктап кетти, ал кз илинсе эле чоочуп ыргып кетип жатты, Турат ал тынч уктап калганда акырын сыртка чыгып баратып: “Эмне кылсам экен, Жамийланы апам батырбайт го, эптеп эле блнп кетсем окшойт, атамдар али жаш, здр жашай беришет”, – деп ойлонуп атасына кеешмек болуп Сейиттин йн кздй жнд. Анын кеткенин кргн Турдукан: “Сени бул йдн качып кеткидей кылайын”, – деп адам эмес эле жырткыч сымал трг келип дагы келин-уулунун блмсн кирип барды:
– Тур, кандай тоготпогон немеси, бул кейпи менен жакшылык деле кылбайсы го? – деп мемиреп уктап кеткен келиндин тшгн катуу булкуп тартып алды, – Эмнени кыйратып койду ыя?
– Апа!
– Апа дебей кал, мен сага апа эмесмин!
– Кечириизчи апа, азыр турам.
– Тур, иш кыл кирлерди чогултуп койдум, эртерээк жууп жай! – деп чыгып бара жатып кайра кайрылды, – Эсиде болсун, бул йд калам деп ойлобо!
– Макул, азыр эле кете берейин…
– Эмне, сен мени ушинтип коркутку келеби? – Акшыя караганда андан корккон келин жер карап колдорун ушалап калды, – Турганын кара шмрйп, дегеле адам жийиркенерлик, ушу сага арбалган баламдын баш-шы жок да, тур эшикке чык! – деди да чыгып кетип бара жатканда курбусу Салкын кирип келе жаткан.
– Эмнеге
– Тексиз жерден келин алса крт элем.
– Эмне болду, келиние ачууланып алгансыбы?
– Келин эмес эле кетпес кезик болду го, жанагы баланын гана кл да, – Турдукан кабк кашын тырыштыра карады, – Кир йг.
– Кирдим ай, з ачууланып жатса кете берейин.
– Отур эми, чай-пай ич.
– Макул, зм дагы зериккенимден сага келдим эле, – Салкын веранданын секисине чыгып отура кетти, ошол убакта жйрт басып бршкн Жамийла чыкты:
– Келииз.
– Келдим айланайын, келин келген жерине кнгнч кп бар, кайненелердин кеп-сзн бир кулагыдан чыгарып кой садага, силерге ата-эне жамандык кааламак беле.
– Ий-и, – деп ашканага чыгып бара жатканда:
– Слдрбй чай алып кел! – деди Турдукан, – Дегеле ушуга ичим чыкпай койду, – САлкынга карады, – Пешенебизди карабайсыбы жалгыз балама зм каалаган кызды алып берем деп жрп тилегиме жетпедим, жанагы апасы менен кантип бир дасторконго отурам ай?
– Ээ курбум, баары тп кетет, трп-тшп берсе небере ширин болуп калат, ошондо крм, Жамийлага тргн жериден айланайын деп калбаса эле болду, – деп Салкын клп калды.
– Трс баласын энесине бактырсын!
– Кой Турдукан, анчалык кетпе, ооздон жаылган турбайт деген, буттан жаылса дагы оозудан жаылба, – деп курбусунун сзн жактырбады Салкын.
– Койчу ай, ушунун тууган баласын итке салып берем, – деп айтып озун жыйгыча Жамийла чай ктрп кирди, ал укса дагы укмаксан болуп унчукпай стл стн баарын жайгаштырып чыгып кетти.
– Кудайды караса боло, кз карегидей жалгыз бала з каалап алган колуктусун кп эле анте бербе, – деди Салкын Жамийла чыгып кеткенден кийин.
– Жалгыз балама зм алып берет болчумун.
– Ошентсе дагы балдарды тшнш керек, – деп Салкын бир чыны чай ичип ордунан турду, – Мен кетейин.
– Отурбайсыбы?
– Жо-ок барайынчы, – Салкын чыгып келе жатканда Жамийла кир жууп жатып кл айнып, кз карагылап, кулагы тунуп отурган, алар ээрчише чыгып келе жатып анын отурган жеринен чалкасынын жыгылганын крп жетип барды Салкын, – Ой келин, сага эмне болду айланайын? – Башын ктргнд анын оозунан кбк агып калыптыр, ал ачка турган бойдон болчу:
– Ой ал жн эле сыр крстп жаткан го? – деп Турдукан кенебей туруп калды.
– Ботом, сен дагы адамсы го, колдорун карачы, тырышып калыптыр.
– Тим кой, з эс алат, жн эле коркуткусу келип жатса керек, – деп дагы деле ийибеди Турдукан.
– Ай Турдукан, лп калса сен жооптуу болосу, тур молдо чакыр, – деп Салкын айтканда гана кетти, ал йг келген Салкындын кзнч атайын жасап жатат деп ойлогон эле, эк сйлшп отургуча тш болгонун байкабай калган эле.
– Эмне деп жатасы, эмнеге лмк эле? – деп келип, келининин трн крп чындап коркуп кетти, – Эмне доктур чакырайынбы?