Хто смяецца апошнім
Шрифт:
Цёця Каця. А як гэта — шпарка?
Гарлахвацкі. А так, каб аж вецер свістаў ля вушэй. Працаваць трэба заўзята. Вось як я, напрыклад, — адпачыць хвіліну часу няма.
Цёця Каця (убок). Спрацаваўся, бедны! (Гарлахвацкаму.) Ну, учора ж вы, мусіць, адпачылі крыху?
Гарлахвацкі. Адкуль вы ведаеце?
Цёця Каця. Я бачыла, як вы з жонкай за горад ехалі на машыне.
Гарлахвацкі. Жонка сілай
Цёця Каця. Мне здавалася раней, што ваша жонка чарнявая, адно ж яна бландынка.
Гарлахвацкі (збянтэжана). Бландынка? Як бландынка?
Цёця Каця. Ну, бландынка, я ж бачыла ўчора.
Гарлахвацкі. А можа, і праўда — бландынка. Значыць, яна гэтае самае (круціць рукой каля валасоў) пабландынілася, а я і не заўважыў. (Рагоча.) Так улёг у работу, што нават не заўважыў, калі жонка валасы пафарбавала. Аж смешна! (Рагоча.)
Цёця Каця. Сапраўды, смешна. Вы думалі, чорныя, а яны светлыя, як у нашай Зіначкі. (Рагочуць абое, разумеючы адзін другога.)
Гарлахвацкі. Вы толькі не кажыце нікому, што я валасы жончыны пераблытаў, а то смяяцца будуць.
Цёця Каця. А мне што? Блытайце сабе.
Гарлахвацкі (супакоіўшыся). Па-мойму, цёця Каця, вы лішнюю плошчу падмятаеце… звыш нормы.
Цёця Каця. Няхай бы памералі, можа і лішняя.
Гарлахвацкі. I не мераючы відаць. Напішыце маленькую заяўку, а я налажу рэзалюцыю, каб вам прыбавілі зарплаты.
Цёця Каця. Дзякую… Я за сакрэты грошай не бяру.
Гарлахвацкі. Вось як! (Мацае ў кішэнях.) А папяросы забыўся. Як жа я працаваць буду?.. Цёця Каця, вось вам грошы, прынясіце мне два пачкі папярос.
Цёця Каця. Добра. (Бярэ грошы і выходзіць.)
Гарлахвацкі (прычэсваецца перад люстэркам). Ну і шэльма баба! Так адсекла!
Уваходзіць чалавек у форме НКВД.
Чалавек у форме. Скажыце, як мне пабачыць Валодзю Пракаповіча?
Гарлахвацкі. Валодзю Пракаповіча? А хто ён такі?
Чалавек у форме. Мой брат. Перадайце яму, калі ласка, што брат з раёна прыехаў — няхай ён сюды выйдзе.
Гарлахвацкі. У нас такога няма.
Чалавек у форме. Чакайце! Гэта ж інстытут біялогіі?
Гарлахвацкі. Вы памыліліся: гэта інстытут геалогіі, а інстытут біялогіі знаходзіцца на Шырокай вуліцы. Нумар дома я вам не магу сказаць. (У адных дзвярах паказваецца галава Зёлкіна.)
Чалавек
Зёлкін (падыходзіць да Гарлахвацкага). Чаго ён прыходзіў?
Гарлахвацкі (як бы нехаця). Цікавяцца некаторымі асобамі.
Зёлкін. Кім, калі не сакрэт?
Гарлахвацкі. Не толькі сакрэт, а дзяржаўная тайна. (Ідзе ў свой кабінет.)
Зёлкін (адзін). За каго ж гэта бяруцца?.. Называлася Шырокая вуліца… Хто ж там жыве з нашых? (Наморшчыўшы лоб, стараецца прыпомніць, потым дастае з кішэні блакнот і паспешна гартае.) Аляксандр Пятровіч Чарнавус — Шырокая, 2З. Вось табе і выдатны вучоны! Даскакаўся, галубок! Шкада толькі, што гэта здарылася не перад маім дакладам. (Да цёці Каці, што ўвайшла з папяросамі.) Цёця Каця, чулі навіну?
Цёця Каця. Не, не чула. А што такое?
Зёлкін. Няможна казаць.
Цёця Каця. Я нікому не скажу.
Зёлкін (агледзеўшыся кругом, шэпча). Нашага Чарнавуса… (Далей шэпча нешта ў самае вуха.) Прыходзілі нядаўна.
Цёця Каця (здзіўлена). Што вы кажаце!
Зёлкін. Маўчок. Пра гэта ведаю толькі я ды яшчэ адзін чалавек.
Цёця Каця. А-я-яй! Хто ж бы гэта мог падумаць. Гэткі, здаецца, чалавек! Проста аж не верыцца. (Ідзе з папяросамі ў кабінет дырэктара.)
Зёлкін (адзін, бярэ тэлефонную трубку). Пеця… ты яшчэ нічога не чуў пра нашага Чарнавуса? Амба… Яшчэ не, але сёння ці заўтра напэўна… Ага, пыталіся адраса. Гэта пакуль што паміж намі… бывай… (Набірае другі нумар.) Саша, гэта ты? Скажу табе навіну… Наш Чарнавус пляснуўся. Не, ён яшчэ на рабоце, але ўжо ўсё роўна, як і там. Каб не ведаў, дык бы не гаварыў. (Вешае трубку. Прыадчыняе адны дзверы, што выходзяць у калідор.) Зіна! Выйдзі сюды на хвіліну. (Выходзіць Зіна.) Ты гэта дзе была ўчора з Гарлахвацкім?
Зіна. Ты ж ведаеш дзе.
Зёлкін. Я-то ведаю… На машыне раскатвалася…
Зіна. Хто табе казаў?
Зёлкін. Той, хто бачыў.
Зіна. Глупства! Бабскія плёткі!
Зёлкін. Зінка, помні! Калі што якое, дык я цябе задушу вось гэтымі сваімі рукамі. Я зараз пайду да Гарлахвацкага і зраблю скандал. (Накіроўваецца да дзвярэй.)
Зіна. Пайдзі, пайдзі, ён табе ўстроіць, што і з работы паляціш.