Nauka Holenderskiego przez Literatur?: Analiza i T?umaczenie 'Max Havelaar' z Klasyki Niderlandzkiej
Шрифт:
Van cyns of schatting of bondgenootschap is hier geen spraak. (Nie ma mowy o podatkach, daninach ani sojuszach; cyns of schatting of bondgenootschap – podatki, daniny ani sojusze, geen spraak – nie ma mowy).
De Javaan is nederlandsch onderdaan. (Jawajczyk jest holenderskim poddanym; Javaan – Jawajczyk, nederlandsch onderdaan – holenderski poddany).
De Koning van Nederland is zyn koning. (Krol Holandii jest jego krolem; Koning van Nederland – krol Holandii, zyn koning – jego krol).
De afstammelingen zyner vorige vorsten en heeren zyn nederlandsche beambten. (Potomkowie jego dawnych ksiazat i panow sa holenderskimi urzednikami; afstammelingen zyner vorige vorsten en heeren – potomkowie jego dawnych ksiazat i panow, nederlandsche beambten – holenderscy urzednicy).
Ze worden aangesteld, verplaatst, bevorderd, door den Gouverneur-generaal die in-naam van den Koning regeert. (Sa mianowani, przenoszeni, awansowani przez gubernatora generalnego, ktory rzadzi w imieniu krola; aangesteld – mianowani, verplaatst – przenoszeni, bevorderd – awansowani, Gouverneur-generaal – gubernator generalny, in-naam van den Koning regeert – rzadzi w imieniu krola).
De misdadiger wordt veroordeeld en gevonnist naar een wet die van 's Gravenhage is uitgegaan. (Przestepca jest osadzany i skazywany zgodnie z prawem, ktore pochodzi z Hagi; misdadiger – przestepca, veroordeeld en gevonnist – osadzany i skazywany, wet die van 's Gravenhage is uitgegaan – prawo, ktore pochodzi z Hagi).
De belasting die de Javaan opbrengt, vloeit in de schatkist van Nederland. (Podatek, ktory placi Jawajczyk, trafia do skarbca Holandii; belasting die de Javaan opbrengt – podatek, ktory placi Jawajczyk, schatkist van Nederland – skarbiec Holandii).
Van dit gedeelte slechts der nederlandsche bezittingen, dat alzoo inderdaad deel uitmaakt van het Koningryk der Nederlanden, zal in deze bladen hoofdzakelyk sprake zyn. (Z tej czesci tylko holenderskich posiadlosci, ktora faktycznie stanowi czesc Krolestwa Niderlandow, bedzie glownie mowa na tych stronach; nederlandsche bezittingen – holenderskie posiadlosci, deel uitmaakt van het Koningryk der Nederlanden – stanowi czesc Krolestwa Niderlandow, zal in deze bladen hoofdzakelyk sprake zyn – bedzie glownie mowa na tych stronach).
Den Gouverneur-generaal staat een Raad ter-zyde, die echter op zyn besluiten geen beslissenden invloed heeft. (Gubernator generalny ma Rade u swojego boku, ktora jednak nie ma decydujacego wplywu na jego decyzje; Gouverneur-generaal – gubernator generalny, staat een Raad ter-zyde – ma Rade u swojego boku, geen beslissenden invloed heeft – nie ma decydujacego wplywu).
Te Batavia zyn de onderscheidene bestuurstakken verdeeld in ‘departementen’ aan welker hoofd Direkteuren geplaatst zyn, die den schakel uitmaken tusschen het opperbestuur van den Gouverneur-generaal en de Residenten in de provincien. (W Batavii rozne dzialy administracyjne sa podzielone na 'departamenty', na czele ktorych stoja Dyrektorzy, ktorzy stanowia ogniwo miedzy zarzadem Gubernatora Generalnego a Rezydentami w prowincjach; Batavia – Batavia, onderscheidene bestuurstakken – rozne dzialy administracyjne, ‘departementen’ – 'departamenty', welker hoofd Direkteuren – na czele ktorych Dyrektorzy, de Residenten in de provincien – Rezydenci w prowincjach).
By behandeling evenwel der zaken van politieken aard, wenden zich deze beambten rechtstreeks tot den Gouverneur-generaal. (Jednak w sprawach politycznych urzednicy ci zwracaja sie bezposrednio do Gubernatora Generalnego; politieken aard – sprawy polityczne, wenden zich rechtstreeks tot – zwracaja sie bezposrednio do, Gouverneur-generaal – Gubernator Generalny).
De benaming Resident is herkomstig uit den tyd toen Nederland nog slechts middellyk als leenheer de bevolking beheerschte, en zich aan de hoven der nog regeerende Vorsten door Residenten liet vertegenwoordigen. (Nazwa Rezydent pochodzi z czasow, gdy Holandia kontrolowala ludnosc jedynie posrednio jako senior feudalny i reprezentowala sie na dworach jeszcze panujacych Ksiazat przez Rezydentow; benaming Resident – nazwa Rezydent, herkomstig uit den tyd – pochodzi z czasow, Nederland – Holandia, middellyk als leenheer – posrednio jako senior feudalny, de bevolking beheerschte – kontrolowala ludnosc, regeerende Vorsten – panujacy Ksiazeta, Residenten – Rezydenci).
Die Vorsten bestaan niet meer, en de residenten zyn, als gewestelyke Gouverneurs of Praefecten, bestuurders van landschappen geworden. (Ci Ksiazeta juz nie istnieja, a rezydenci stali sie, jako gubernatorzy prowincji lub prefekci, zarzadcami regionow; Vorsten bestaan niet meer – Ksiazeta juz nie istnieja, residenten – rezydenci, gewestelyke Gouverneurs of Praefecten – gubernatorzy prowincji lub prefekci, bestuurders van landschappen geworden – stali sie zarzadcami regionow).
Hun werkkring is veranderd, doch de naam is gebleven. (Ich zakres obowiazkow sie zmienil, ale nazwa pozostala; werkkring is veranderd – zakres obowiazkow sie zmienil, de naam is gebleven – nazwa pozostala).
Het zyn deze residenten, die eigenlyk het nederlandsch gezag tegenover de javaansche bevolking vertegenwoordigen. (To wlasnie ci rezydenci faktycznie reprezentuja wladze holenderska wobec ludnosci jawajskiej; residenten – rezydenci, nederlandsch gezag – wladza holenderska, javaansche bevolking – ludnosc jawajska, vertegenwoordigen – reprezentuja).
Het volk kent noch den Gouverneur-generaal, noch de Raden van Indie, noch de Direkteuren te Batavia. (Ludnosc nie zna ani Gubernatora Generalnego, ani Rad Indii, ani Dyrektorow w Batavii; het volk – ludnosc, noch den Gouverneur-generaal – ani Gubernatora Generalnego, Raden van Indie – Rady Indii, Direkteuren te Batavia – Dyrektorzy w Batavii).
Het kent slechts den Resident, en de beambten die onder hem het besturen. (Zna tylko Rezydenta i urzednikow, ktorzy pod jego kierownictwem zarzadzaja; kent slechts den Resident – zna tylko Rezydenta, beambten die onder hem het besturen – urzednicy, ktorzy pod jego kierownictwem zarzadzaja).
Een dusdanige residentie – er zyn er, die byna een millioen zielen bevatten – is verdeeld in drie, vier of vyf afdeelingen of regentschappen, aan welker hoofd Adsistent-Residenten geplaatst zyn. (Taka rezydencja – sa takie, ktore licza prawie milion dusz – jest podzielona na trzy, cztery lub piec oddzialow lub regencji, na czele ktorych stoja Asystenci Rezydenta; dusdanige residentie – taka rezydencja, byna een millioen zielen bevatten – licza prawie milion dusz, verdeeld in drie, vier of vyf afdeelingen of regentschappen – podzielona na trzy, cztery lub piec oddzialow lub regencji, aan welker hoofd Adsistent-Residenten geplaatst zyn – na czele ktorych stoja Asystenci Rezydenta).