Чтение онлайн

на главную - закладки

Жанры

Новая зямля (на белорусском языке)
Шрифт:

Iдуць на чыстую, i досыць!

Што з першых слоў адны ў другiх

Пачулi блiзкiх i сваiх,

А як падводзiлi рахункi,

То iх скраплялi пацалункi.

– Я вас люблю!
– казаў Хадыка.

I сам я - мiнскi гарамыка;

Пасябраваць хачу я з вамi,

Ядзяць вас мухi з камарамi!

I толькi вам, мае браточкi,

Каб не дажыў я гэтай ночкi,

Хачу прадаць сваю пасаду,

А сам за гандаль я засяду,

Мае вы родненькiя

братцы,

Хачу я сальнiкам заняцца.

– Браток Фядос!
– Мiхал гаворыць.

Не будзем доўга мы гуторыць:

Вось вам рука!
– Фядос даў руку,

I ў тым агульным шуму-гуку

Зачаўся торг, пайшлi бажыцца

Ў жаданнi шчырым падружыцца,

Каб потым, далей, пры спатканнi

Не мець нiякiх нараканняў.

– Дык так: тры тысячы, Фядосе!

Той пальцам шоргае па носе,

Мiнуту мыслiць, разважае.

Мiнута важная, цяжкая.

I цiха-цiха стала ў хаце.

– Няхай так будзе, пане браце!

Гукнуў Хадыка канчаткова.

Яны рукамi крэпяць слова,

Антось iм рукi разнiмае.

– Няхай жа Бог нам памагае!

– Панамi будзеце, панамi,

Ядзяць вас мухi з камарамi!

XXVII. ПА ДАРОЗЕ Ў ВIЛЬНЮ

Дарогi, вечныя дарогi!

Знаць, вам спрадвеку самi богi,

Калi красёнцы жыцця ткалi,

I вашы лёсы вызначалi,

Няма канца вам, нi супыну;

Вы жывы кожную часiну,

То задуменны, смутна строгi,

Як след захованай трывогi,

То поўны чараў спадзявання,

То страхаў цёмнага знiкання,

Калi душа свой лёс прачуе

I ноч нябыту зацянюе...

Дарогi, цёмныя дарогi!

Вы так маўклiвы, вы так строгi!

Хто вас аблiчыць? Хто вас змерыць?

Хто вашы звiвы ўсе праверыць?

Хто вашы ходы абшукае?

Бо ўсё сваю дарогу мае!

Я не зайздрошчу тым з вас, браццi,

Каго спрадвечныя закляццi

Не парушалi, не тамiлi

I цяжкiм каменем не бiлi

I для каго ўвесь гэты свет

Ёсць аднае цялежкi след,

Пытаннi толькi дабрабыту,

Дзе ўсё прыводзiцца к карыту,

I гэта ёсць адна дарога,

Апроч яе няма нiчога.

Не! духу волi плынь жывая

Такога ладу не прымае

I не прыхiлiцца нiколi

Да гэтай лiшне простай долi,

Бо свет i жыцце мнагалучны

I мнагавобразны, выключны.

Таемна схованы, цiкавы

I разнастайны iх праявы,

Дзе кожны момант хвалi новай

Нам штось гуторыць сваёй мовай

Для сэрца i для разумення;

Дзе поўна ўсё свайго значэння,

Прыгоства, чар i глыбiнi,

Дзе граюць вечныя агнi,

Дзе патаемныя

крынiцы

Звiняць, як струны заранiцы...

I толькi шкода: абмяжован

Ты, круг жыцця, i ў путы скован

Варожым поясам спавiты,

Сатканым злыднямi ў тры нiты,

З прыбiтай цёмнаю пячаццю,

Як падзалежнае закляццю.

Я знаю: скончыцца дарога,

Бо ноч нябыту, ноч-аблога

Сачыць наш час ад дня раджэння

Сляпымi зрэнкамi зацьмення,

Як дух закляцця, дух праклёну.

Ды покi круг мой не замкнёны,

Я зноў хачу зiрнуць назад

Пад тыя стрэхi родных хат,

Дзе зачалася пуцявiна,

Дзяцiнства светлая часiна...

Дарогi, вечныя дарогi!

Не вечна ж ходзяць па вас ногi!

Ды так: зрабiлi i пачатак

Тры соткi дадзены ў задатак!..

Няўжо то праўда, не вяроза?

Няўжо канец табе, пагроза,

I вечны цiск пад панскiм ботам,

I страх знайсцi канец пад плотам?

Няўжо то праўда, а не сненне

I мара йдзе ў ажыццяўленне?

Цяпер няма назад адходу!

Скiдай з дарогi перашкоду,

Нi перад чым не запыняйся

I з гэтай спадчынай сквiтайся,

Што асталося ад бацькоў

Зямелькi некалькi шматкоў,

I толькi трэба йсцi станоўка,

Адно хай думае галоўка:

Як абярнуцца тут лаўчэй,

Каб справу выканаць хутчэй,

А першым дзелам справа пiльна

Паехаць трэба ў банк у Вiльню

Навесцi спраўкi, сёе-тое

Цi разрашэнне там якое.

Аб гэтым шмат тут гаварылi

I ехаць дзядзьку прысудзiлi.

Убраўся дзядзька, як у свята;

Сказаць - не вельмi зухавата;

Пiльчак быў простага суконца

I той весь вырыжаў ад сонца;

Кашуля зрэбна, але бела,

А шапка козырам сядзела,

Хоць i зналася добра з горам;

А боты вымазаў ён здорам;

А на кiёчку за плячамi

Вiсела торба з кутасамi;

У торбе хлеб, кавалак сала,

З кiшэнi люлька пазiрала

Таварыш верны i нязменны

I з тытуном капшук раменны.

Незухавата, але гладка

На iм ляжала ўся апратка.

Вось дзядзька ўжо Маргi мiнае

I ў даль з задумай паглядае;

Iдзе, на жыта погляд кiне,

На нiвах сэрцам адпачыне,

Iдзе далей, iзноў сцiгае,

Дарога гэта - немалая!..

I думаў дзядзька, каб танней як,

Хоць бы за трыццаць пяць капеек

А чым танней, тым лепш, вядома,

Далей ад'ехацца ад дому.

У дзядзькi ў Стоўбцах быў дружака,

Вакзальны стораж, Донiс Драка;

Поделиться:
Популярные книги

Измена. Право на любовь

Арская Арина
1. Измены
Любовные романы:
современные любовные романы
5.00
рейтинг книги
Измена. Право на любовь

Запечатанный во тьме. Том 1. Тысячи лет кача

NikL
1. Хроники Арнея
Фантастика:
уся
эпическая фантастика
фэнтези
5.00
рейтинг книги
Запечатанный во тьме. Том 1. Тысячи лет кача

Неудержимый. Книга XXVI

Боярский Андрей
26. Неудержимый
Фантастика:
фэнтези
попаданцы
5.00
рейтинг книги
Неудержимый. Книга XXVI

Инкарнатор

Прокофьев Роман Юрьевич
1. Стеллар
Фантастика:
боевая фантастика
рпг
7.30
рейтинг книги
Инкарнатор

Я – Орк. Том 5

Лисицин Евгений
5. Я — Орк
Фантастика:
попаданцы
аниме
5.00
рейтинг книги
Я – Орк. Том 5

Темный Лекарь 8

Токсик Саша
8. Темный Лекарь
Фантастика:
попаданцы
аниме
фэнтези
5.00
рейтинг книги
Темный Лекарь 8

Седьмой Рубеж

Бор Жорж
1. 5000 лет темноты
Фантастика:
фэнтези
попаданцы
5.00
рейтинг книги
Седьмой Рубеж

Сын Тишайшего 5

Яманов Александр
5. Царь Федя
Фантастика:
попаданцы
альтернативная история
фэнтези
7.50
рейтинг книги
Сын Тишайшего 5

Тринадцатый VII

NikL
7. Видящий смерть
Фантастика:
фэнтези
попаданцы
аниме
5.00
рейтинг книги
Тринадцатый VII

Скрываясь в тени

Мазуров Дмитрий
2. Теневой путь
Фантастика:
боевая фантастика
7.84
рейтинг книги
Скрываясь в тени

Войны Наследников

Тарс Элиан
9. Десять Принцев Российской Империи
Фантастика:
городское фэнтези
попаданцы
аниме
5.00
рейтинг книги
Войны Наследников

На границе империй. Том 10. Часть 5

INDIGO
23. Фортуна дама переменчивая
Фантастика:
космическая фантастика
попаданцы
5.00
рейтинг книги
На границе империй. Том 10. Часть 5

Сирийский рубеж 3

Дорин Михаил
7. Рубеж
Фантастика:
попаданцы
альтернативная история
5.00
рейтинг книги
Сирийский рубеж 3

Диверсант

Вайс Александр
2. Фронтир
Фантастика:
боевая фантастика
космическая фантастика
5.00
рейтинг книги
Диверсант