Сабачае сэрца
Шрифт:
— Ледзь заткнуў, вялікі напор, — растлумачыў ён.
— Біць будзеце, папаша? — данёсся плаксівы Шарыкаў голас з ваннай.
— Балван, — коратка адазваўся Піліп Піліпавіч.
Зіна і Дар'я Пятроўна ў падаткнутых да калень спадніцах, з голымі нагамі і Шарыкаў са швейцарам, босыя, з закасанымі калашынамі, шлёпалі мокрымі анучамі па падлозе на кухні і выціскалі з іх брудную ваду ў вёдры і ракавіну. Забытая пліта гудзела. Вада цякла пад дзверы, проста ў пралёт, і капала ў падвал.
Барменталь прыўстаў
— Не будзе сёння прыёму. Калі ласка, адыдзіце ад дзвярэй, у нас труба лопнула…
— А калі ж прыём? — настыраўся голас з-за дзвярэй. — Мне б толькі на хвілінку…
— Не магу, — Барменталь пераступіў з пальчыкаў на пяткі, — прафесар ляжыць, і труба лопнула. Заўтра прашу. Зіна! Мілая! Адсюль выцірайце, а то на парадную лесвіцу пацячэ.
— Ануча не бярэ.
— Зараз кубкамі вычарпаем, — адазваўся Фёдар, — зараз.
Званкі чуліся адзін за адным, і Барменталь ужо ўсім ступаком стаяў у вадзе.
— Калі ж аперацыя? — не адчэпліваўся голас і спрабаваў праціснуцца ў шчыліну.
— Труба лопнула…
— Я ў галёшах зайшоў бы…
Сіняватыя постаці з'явіліся за дзвярыма.
— Нельга, прашу заўтра.
— А я запісаная.
— Заўтра. Катастрофа з водаправодам.
Фёдар ля доктаравых ног коўзаўся ў вадзе, шкроб кубкам, а падрапаны Шарык прыдумаў новы спосаб. Ён скруціў вялікую анучу ў трубу, лёг жыватом у ваду і пагнаў яе з пярэдняга пакоя назад у прыбіральню.
— Што ты, д'ябал, па ўсёй кватэры ганяеш? — злавалася Дар'я Пятроўна. — Вылівай у ракавіну.
— Ды што ў ракавіну, — лавіў рукамі каламутную ваду і агрызаўся Шарыкаў, — яна на парадную цячэ.
З калідора са скрыгатам выехаў заслончык, на ім у сініх паласатых шкарпэтках трымаў раўнавагу Піліп Піліпавіч.
— Іван Арнольдавіч, перастаньце адказваць. Ідзіце ў спальню, я вам чаравікі дам.
— Нічога, Піліп Піліпавіч, гэта дробязь.
— Абуйце галёшы.
— Ды нічога. Усё роўна ногі прамоклі.
— А, божа мой! — засмуціўся Піліп Піліпавіч.
— Да чаго ж шкодная жывёліна! — адазваўся Шарыкаў і выехаў з кухні ракам з супавай міскай у руцэ.
Барменталь зачыніў дзверы, не вытрываў і засмяяўся. Ноздры ў Піліпа Піліпавіча заварушыліся, акуляры ўспыхнулі.
— Вы пра каго гаворыце? — спытаўся ён у Шарыкава звысоку. — Дазвольце даведацца.
— Пра ката я гавару. Гэтакая свалата, — адказаў Шарыкаў, і вочы яго забегалі.
— Ведаеце, Шарыкаў, — перавёў дых Піліп Піліпавіч, — я не бачыў больш нахабнага стварэння, чым вы.
Барменталь хіхікнуў.
— Вы, — працягваў Піліп Піліпавіч, — проста нахабнік. Як вы можаце гэта гаварыць? Самі ўсё натварылі і яшчэ дазваляеце сабе… Ды не… Гэта чортведама што такое!
— Шарыкаў, скажыце мне, калі ласка, — загаварыў
— Які ж я дзікун, — панура адазваўся Шарыкаў. — Ніякі я не дзікун. Трываць яго немагчыма ў кватэры. Толькі і шукае, каб што сцібрыць. Фарш злопаў у Дар'і. Я хацеў яго правучыць.
— Самога б вас правучыць! — адазваўся Піліп Піліпавіч. — Вы паглядзіце на сваю фізіяномію ў люстра.
— Ледзь без воч не астаўся, — адазваўся Шарыкаў, памацаў вока мокрай бруднай рукой.
Калі пачарнелы ад вады паркет крыху высах, усе люстры пакрыліся вільготным налётам, перасталі званіць у дзверы, Піліп Піліпавіч у саф'янавых тапачках стаяў у прыхожай.
— Вось вам, Фёдар.
— Шчыра дзякую.
— Пераапраніцеся зараз жа. Ды вось што: выпіце ў Дар'і Пятроўны гарэлкі.
— Шчыра дзякую. — Фёдар патаптаўся, потым сказаў: — Тут яшчэ, Піліп Піліпавіч. Я прашу прабачэння, не адважваюся. Толькі я за шкло ў 7 кватэры… Грамадзянін Шарыкаў каменнямі кідаў…
— У ката? — спытаўся Піліп Піліпавіч і нахмурыўся, як воблака.
— Ды не. У гаспадара кватэры. Ён пагражае ў суд падаць.
— Д'ябал!
— Кухарку іхнюю Шарыкаў абняў, а той яго выганяць пачаў. Ну, пасварыліся.
— Богам прашу, вы мне адразу ж пра такое паведамляйце! Колькі трэба?
— Паўтара.
Піліп Піліпавіч дастаў тры паўрублі і даў Фёдару.
— Яшчэ за такога мярзотніка паўтара рублі плаціць, — пачуўся ў дзвярах глухі голас, — ды ён сам…
Піліп Піліпавіч завярнуўся, прыкусіў губу і моўчкі выпхнуў Шарыкава ў прыёмную і замкнуў яго. Шарыкаў адразу ж загрымеў кулакамі ў дзверы.
— Не смець! — хворым голасам крыкнуў Піліп Піліпавіч.
— Гэта праўда, гэтакага нахабніка я яшчэ не бачыў, — шматзначна сказаў Фёдар.
Барменталь вырас быццам з-пад зямлі.
— Піліп Піліпавіч, прашу вас, не хвалюйцеся.
Энергічны эскулап адамкнуў дзверы прыёмнай, і адтуль пачуўся яго голас:
— Вы што? У карчме, ці што?
— Гэта правільна, — дадаў рашуча Фёдар, — гэта правільна… Ды яшчэ каб аплявуху…
— Ну што вы, Фёдар, — сумна буркнуў Піліп Піліпавіч.
— Зразумейце, шкада вас…
VІІ
— Не, не і не! — настойліва загаварыў Барменталь. — Закладвайце.
— Ну што вы, дальбог, — забурчаў незадаволена Шарыкаў.
— Дзякуй, доктар, а то мне надакучыла ўжо рабіць заўвагі, — ласкава сказаў Піліп Піліпавіч.
— Усё роўна не дазволю есці, пакуль не закладзяце. Зіна, забярыце ў Шарыкава маянэз.
— Як гэта «забярыце»? — засмуціўся Шарыкаў. — Я зараз закладу.
Левай рукой ён засланіў страву ад Зіны, а правай запхнуў сурвэтку за каўнер і стаў падобны на кліента ў цырульні.