Сакрэт Тунгускага метэарыта, Прыгоды шасцікласніка Максіма
Шрифт:
— Ты што? Каўнер адарвеш! Тады на мяне накінуўся Ігар.
— Дзесяць трусоў некаму аддаў і яшчэ піхаецца. Трэба правучыць яго.
Так я нечакана трапіў у бяду. Без віны вінаваты. Трэба неяк ратавацца, бо яшчэ надаюць кухталёў і прабачэння не папросяць. Я ўзмаліўся:
— Чаго вы на мяне накінуліся? Я і сам добра не ведаю, дзе яны падзеліся. Можа, у горад іх павезлі, а можа, і да нашага ветэрынара, да калгаснага.
— Што ты пляцеш? — закрычаў Дзяніс. — Хто іх павёз? Да якога ветэрынара?
Каб лепей
— Мікалай Аляксандравіч паехаў у сельсавет, — сказаў Косця, калі я закончыў.— Нейкае пасяджэнне ў сельсавеце. Я сустрэў Мікалая Аляксандравіча, калі ішоў на ферму. Пахваліўся яму, што па канюшыну паедзем. А Мікалай Аляксандравіч мне сказаў, што і ён з намі па канюшыну паехаў бы, але пасяджэнне ў яго.
— Тут быў злодзей! — усклікнула Рая. — А можа, не адзін. Трусоў укралі!..
— Укралі,— паўтарыў за ёю Ігар. — Мы гадавалі, а нехта з'есць. Гэта Максім вінаваты.
— Чаму Максім вінаваты? — здзівіўся я. — Ты яшчэ скажы, што і я трусоў разам з злодзеем з'ем.
— Не спрачайся, Максім, — прамовіў Дзяніс. — Чаму ты раней не сказаў, што трусоў няма? Мы выклікалі б міліцыю. Сабака хутка злодзея знайшоў бы, да самай ягонай хаты прывёў бы. А цяпер сабака злодзея не знойдзе. Даўно затапталі сляды. Вунь колькі людзей прайшло па дарозе.
«І праўда, я вінаваты аказаўся, — думаю. — Пабаяўся, што будуць з мяне смяяцца. Зноў шыварат-навыварат выйшла…»
Панурыўшыся, усе маўчалі. Маўчаў і я. Зусім не хацелася гаварыць. Усё роўна словамі не паможаш, толькі болей душу расцвеліш. Так стараліся, так стараліся: і «Казачны дамок» будавалі, і трусоў кармілі, і цяпер во везлі канюшыну… Усё дарэмна…
— Што будзем рабіць? — нарэшце парушыла маўчанне Рая.
— Трэба ў сельсавет пазваніць. Мікалаю Аляксандравічу, — сказаў Дзяніс. — Мікалай Аляксандравіч нешта прыдумае.
— Мікалай Аляксандравіч абавязкова нешта прыдумае, — падхапіла Рая. — Хлопчыкі, хадзем у школу.
Мы талакой пабеглі ў школу. Там ужо вучняў не было. Наша тэхнічка цётка Надзя мыла падлогу на калідоры.
— Супакою вам няма, — сустрэла яна нас. — Усё ходзіце, ходзіце… Зноў пясок насіць?
Наперад выступіла Рая.
— Цётка Надзя, мы хочам у сельсавет пазваніць. Мікалаю Аляксандравічу. Дазвольце.
— Ідзіце ў настаўніцкую, — дазволіла цётка Надзя. — Усё роўна не адчэпіцеся.
У настаўніцкай Ігар таўхануў Косцю ў бок:
— Звані. Ты звеннявы.
— Я нумара тэлефона не ведаю.
— Даведнік на стале ляжыць, — падказала Рая. Косця ўзяў са стала даведнік. Нам здавалася, што ён гартае яго надта доўга. Нарэшце ён падняў трубку, набраў нумар тэлефона.
«Пі-і-і, пі-і-і…» — пачуліся з трубкі доўгія гудкі.
Усе напружылі слых.
— Алё,
— Паклічце Мікалая Аляксандравіча, — выдыхнуў у трубку Косця.
— Скажы, што са школы просяць, — зашаптала Рая.
— Са школы просяць, — сказаў Косця.
— Зараз паклічу, — данеслася з трубкі.
Стаім мы, баімся паварухнуцца. Надта доўга няма Мікалая Аляксандравіча. Хоць бы хутчэй яго паклікалі… Знішчыць злодзей нашых трусоў. Тады ўсё прапала.
— Алё, хто звоніць да мяне? — нарэшце чуем знаёмы голас Мікалая Аляксандравіча.
— Мікалай Аляксандравіч, гэта я, Косця Цітоў. А са мною Дзяніс, Рая, Ігар і Максім. Бяда ў нас. Хтосьці трусоў пакраў. З «Казачнага дамка». Нам ніводнага не пакінуў. Мікалай Аляксандравіч, вы чуеце?
— Чую. Каля школы мяне пачакайце. Я хутка прыеду.
Мы выйшлі на двор, спыніліся.
— І чаму ты, Максім, адразу не сказаў, што трусы з «Казачнага дамка» прапалі? — зноў пачаў Ігар.
Што я мог адказаць?
— Чаму… Чаму… Каб знаў, дзе павалішся, саломкі падаслаў бы.
Трапіцца і сляпой курыцы зярнятка знайсці
Мы, мабыць, пасварыліся б. Бо Ігар ніяк не мог супакоіцца, гэтак расчамукаўся: «чаму?» ды «чаму?». Хацеў я, як гаворыцца, добра агрызнуцца, але неспадзявана на школьны двор уляцеў Андрэй Скварцоў.
— На балоце зайцаў ловяць! — загалёкаў ён.
Мы моўчкі пазіраем на Андрэя. Што з ім? Адкуль ён выскачыў? Што яму прыснілася? А Андрэй не спыняецца, крычыць:
— Зайцаў за вёскаю ловяць! Малыя ловяць, дашкольнікі! Пабеглі! І мы наловім!
Андрэй махнуў рукой, крутнуўся і пабег зайцаў лавіць.
— Усё ясна! — раптоўна крыкнуў Косця. — Ясна!.. Нам аж не па сабе стала. Што гэта з ім?
— Няўжо вы не здагадваецеся? — роспачна ўсклікнуў Косця. — Там, на балоце, нашы трусы бегаюць.
Ніхто іх не краў. Нейкая разява дзверы не зачыніла, а яны ўцяклі, на балота пабеглі. За мною!..
Косця хацеў бегчы на вуліцу, але я прапанаваў:
— Давайце на возе паедзем. Канём хутчэй.
Мы паселі на воз. Я ўзяў у рукі лейцы, размахнуўся і Гноміку па спіне — сцёб!
— Но! Но-о, Гномік, паехалі!..
Паглядзелі б вы, як бег наш Гномік! Толькі пыл за возам курэў, ды куры з кудахтаннем да плота ляцелі. Андрэя Скварцова мы яшчэ ў вёсцы абагналі.
Яшчэ здалёку мы заўважылі, што на балоце, парослым хмызам, сноўдаюцца малыя — ловяць нашых трусоў. Некаторым з іх ужо пашанцавала: яны сядзелі, трымаючы трусоў на каленях, разглядалі іх, гладзілі. Убачыўшы нас, калі мы пад'ехалі, яны са сваёй здабычай пабеглі ў вёску. Мы кінуліся за імі. Я дагнаў нейкага мурзатага малога. Я яго і не крануў, а ён упаў на зямлю, прыціснуў да сябе труса і закрычаў: