Санэты

Шэкспір Уільям

У музыцы твая ўся асалода.

Чаму ж яе ты слухаеш з тугой?

Калі яна табе не даспадобы,

Чаму не развітаешся ты з ёй?

І хоць акорды жалем горкім поўны,

У іх сугучнасці табе дакор:

Хто без гармоніі жыве чароўнай,

Самотны той на ўвесь зямны прастор.

Ты чуў калі, як струны ў дружным ладзе

У перазвон гудзяць адна другой?

Так бацька з сынам, разам з імі маці

Шчаслівы спеў пяюць адной сям'ёй.

І

сведчаць гукі шчырыя усім:

Самотны — як і не жывы зусім.

9

Каб не пакінуць любую ўдавой,

Дагэтуль ты ні з кім не заручоны.

Калі ж бы смерць устала над табой,

Апанаваў бы светам смутак чорны.

Свет плакаў бы, як удава, па тым,

Што вобраз твой загінуў беззваротна.

Сын адлюстроўкам мог бы быць тваім,

Праз сына ты і быў бы бессмяротным.

Калі растраціць скарбы хто усе, -

Другія спажывуцца іхнім коштам,

А калі знікнуць суджана красе,

Яна ў нябыт адыдзе занівошта.

Хто сам сабе гатоў прынесці шкоду,

Таму нікога на зямлі не шкода.

10

Якая ганьба! Жыць і не любіць

Людзей спагадных і сябе самога,

Любоў да свету цэлага згубіць,

Набыўшы ў сэрца пачуццё благога!..

Уласным ворагам сваім ты стаў,

Супроць сябе самога паўстаеш ты,

І дом цудоўны, ў спадчыну што ўзяў,

Не аднаўляеш, бурыш ты дарэшты.

Змяніся ты, і я змяню настрой,

Краса каханню быць павінна домам.

Як з выгляду, будзь ветлы і душой,

Не будзь ты ворагам сабе самому.

Краса твая зусім са свету згіне,

Як не пакінеш нам яе ты ў сыне.

11

Не звянеш ты, бо закрасуеш зноў

Цераз дзяцей сваіх і з іх красою.

Сваёй ты назавеш нашчадкаў кроў,

Якую даў часінай маладою.

Ёсць мудрасць, прыгажосць у думцы той.

Без іх жа радасці і шчасця мала:

Калі б згадзіўся свет увесь з табой,

Дык праз капу гадоў жыцця б не стала.

Няхай пачвары, вырадкі усе

На свеце нашым згінуць без расплоду.

А ты, за ўсе дары тваёй красе,

Павінен шчыра дзякаваць прыроду.

Ты, як пячаць, што выразаў разьбяр,

Павінен шмат разоў вярнуць свой дар.

12

Калі

гадзіннік адбівае час нам,

А дзень вясёлы нікне ў шэры змрок,

Ці сівізну на чорных бачу пасмах,

Фіялкі кволае паніклы зрок,

Калі пабачу дрэвы пры дарозе —

Ўсе без лістоў, без засені густой,

Або пласты сухой травы на возе,

Нядаўна што была жывой травой, -

Тады цябе міжвольна я згадаю:

Тваёй красы не вечны такжа цвет.

Адно жыве, другое памірае,

А трэцяе ў жыццё цярэбіць след.

Як стане смерць па-над табой з касой, -

Змагацца з ёй пачне нашчадак твой.

13

Каб мог ты вечна быць самім сабою!

Але жывеш на свеце да пары.

Пакуль це стане смерць перад табою,

Сабе падобны вобраз ты ствары.

Краса табе аддадзена на раты,

Але і вечнай можа стаць, калі

Твой вобраз будзе новым пераняты

І будзе красаваць з ім на зямлі.

Хто дасць, каб дом цудоўны быў зруйнован

Ці сцюжай смерці, ці ліхой зімой?

Гаспадаром руплівым апільнован,

Устоіць ён перад навалай злой.

Ты бацьку меў. Дазволь другому, мілы,

Сказаць такое ж ля тваёй магілы.

14

Ніколі я не варажыў на зорках,

Хоць разумею іх спрадвечны шлях.

Не папярэджу аб часінах горкіх,

Што нам прыносяць голад, войны, жах;

Не ведаю, ці навальніца будзе,

Ці будзе неба яснае без хмар,

Ці будуць жыць шчасліва ў свеце людзі,

Ці шчаслівейшым будзе уладар, -

Але ў тваіх вачах чытаю ясна,

У гэтых зорках вечнай чысціні, -

Што праўда з хараством тады не згасне,

Калі потомкі ўдоўжаць твае дні.

Калі ж стварыць ты гэтага не ў сіле,

Краса і праўда згінуць у магіле.

15

Калі падумаю, што ўсё жывое

Красуе на зямлі кароткі міг,

Што свет — тэатр, а мы, яго героі,

Ад зор залежым на шляхах сваіх,

Калі падумаю, што людзі, як расліны,