Санэты
Шрифт:
Я выклікаю дзён мінулых дзеі,
Мяне пякельны агартае сум
Па ўсім, што страцілі мае надзеі.
З маіх вачэй бягуць патокі слёз
За ўсіх, аддадзеных сырой магіле.
Шукаю тых, што ўзяў дачасна лёс,
Што я любіў і што мяне любілі.
Рахунак праглядаючы даўгі,
Жахаюся над ім ад кожнай страты.
І зноў плачу, нібыта за даўгі,
За тое ўсё, за што даваў я плату.
Цябе ж згадаўшы, думаю: «Ізноў
Утраты ўсе ў табе
31
А сэрцы тых, забраны што нябытам,
Я чую ў сэрцы і ў грудзях тваіх.
Тваё аблічча дзіўнае спавіта
Святлом вачэй і водзіркамі іх.
Я горка плакаў на магільных плітах
Па тых усіх, чый дзень дачасна згас.
Цяпер яны прыйшлі ізноў, нібыта
На час кароткі пакідалі нас.
Як бы на схоў яны табою ўзяты,
Для сэрца мілыя, любімыя усе.
І кожны з іх, замілавання варты,
Майго кахання частачку нясе.
Як адлюстровак мною ўсіх любімых,
Ты нада мной пануеш разам з імі.
32
Калі навекі лягу я ў труне,
А смерць мае засыпле прахам косці,
Згадаеш ты як-небудзь пра мяне
І пачытаеш з кнігі гэтай штосьці.
Паэтаў новых, здольных прыйдзе шмат,
Званчэй іх рыфмы будуць незраўнана.
А ўсё ж тваёй я буду ўвагі варт, -
Цябе любіў сардэчна і аддана.
Скажы ўсім ім: «Калі б мой друг не згас
І за жыццём пазнаў бы ліха меней,
Не горш бы ён тварыў за многіх вас,
Не горшым быў бы ў вашым пакаленні.
Шаную вас за гучнасць вашых слоў,
Яго люблю за шчырую любоў».
33
Я неаднойчы бачыў, як світанне,
Пацалаваўшы верхавіны гор,
Шле пазлацістае сваё вітанне
Лугам зялёным, на блакіт азёр.
Я і такое бачыў, як раптоўна,
Аддаўшыся самохаць волі хмар,
Ішоў на захад уладар чароўны,
Схаваўшы сплямлены, як катам, твар.
Так і маё ўзыходзіла свяціла,
Пазалаціўшы мой шчаслівы час.
Так і маё нядоўга мне свяціла,
З ім час шчаслівага кахання згас.
Калі на небе сонца мае плямы,
Чаму ж не быць ім у зямных таксама?
34
Ты
Каб без плашча ў дарогу я пайшоў.
І ты ж дазволіла, каб хмар навала
Мяне дагнала, твой зацьміўшы схоў.
І што з таго, што дождж утаймаваны,
Табой абсушан збіты бурай твар?
Ці ж то бальзам, што звонку гоіць раны,
А ў асяродку не спыняе жар?
Твая спагада не ўтаймуе сэрца,
Ад смутку зелля мне не прынясе.
Ўсё той жа крыж пакуты застанецца,
А ў сэрцы крыўды застануцца ўсе.
Але ты плачаш. Перлы шчырых слёз
На выкуп крыўд усіх мне лёс прынёс.
35
Ты не сумуй! Усюды хібы ёсць:
На ружах дзіды, твань на дне крыніцы,
Чарвяк нікчэмны блоціць прыгажосць,
А сонца ценем месяца зацьміцца.
Ўсе памыляюцца. І я не мепш,
Даруючы табе грахі цяжкія.
Я грэшны сам, і грэшны гэты верш,
Калі не бачыць хібы ён такія.
Цябе я вінавачу на судзе
І на судзе ж цябе абараняю.
Куды любоў і ненавісць вядзе:
Я сам з сабой вайну распачынаю!
Ты абакраў мяне, цудоўны злодзей,
А я цяпер прашу цябе аб згодзе!
36
Хоць мы ўдваіх з табой дасюль былі,
Адна істота мы ў сваім каханні.
Калі дакор нам выслізне калі, -
Няхай да аднаго мяне прыстане.
Такая доля суджана для нас:
Бягуць асобна нашы каляіны.
Нас пазбаўляе асалоды час,
Крадзе ў кахання светлыя хвіліны.
Не разумею, ў чым мая віна,
Чаму любоў хаваць я мушу ў сэрцы?
І ты, каб ганьбу не пазнаць да дна,
Са мной не можаш пры людзях сустрэцца.
Хай так і будзе! Гонар чысты твой,
Як і любоў, - ён разам з тым і мой!
37
Старым бацькам уцеху сын дае,
Упэўненасць дае ў юнацкай сіле.
Так і мяне ўсе вартасці твае
На схіле дзён нібы уваскрасілі.
Твой розум ясны, слава, прыгажосць,
Здароўе, род славуты старадаўні —
Усё найлепшае, ў табе што ёсць,
Перадаецца мне з замілаваннем.
Больш не кульгавы, не самотны я,