Чтение онлайн

на главную - закладки

Жанры

Шрифт:

МОЛИТВА В СКОРБИ

Господь всея твари, Боже всемогущий, От доброты своей природной человека любящий. Призри милостивым взором днесь на беды мои И дай руку помощи, ибо есмь создание твое. Супостат душевный на меня наступает, Беззаконие человеку ложью сотворяет, Желает крови моей да и самой души, И я едва ли не утопаю в слезах своих горьких. Велика на меня буря от клеветника обрушилась, Жаждет он в тяжкие оковы вправить мою шею, Да и кожу с тела моего ободрать хочет. И я на великое милосердие твое, Господи, уповаю, Уповаю, что не предашь меня на страдания, невинного. Присно твое око пресветло видит с высоты. Всех живущих на свете сердечные секреты И бурливого моря тайные глубины. Знаю, повинен я пред тобой, но ведь наказания бывают За другие проступки, а не за такое дело, Которое меня ныне коснулось в результате великого оболгания. Господи, изволь меня из него выпутать своим всемогуществом. Я червь есмь слабый, совета не имущий. Не оставь меня отныне, Боже всемогущий. Из глубины сердца моего к тебе взываю, Боже, изволь защитить меня от клеветника злого, Упаси невинного, покарай беззаконного, Пусть слуга сатанинский не осмелится восстать на твоего. Видишь мою невинность, приди же на помощь, Со слезами молю днями и ночами, Ты, царица небесная, матерь Христова, Изволь свою помощь мне дать быть готова, Подай ее днесь, матерь, чтоб о милостях твоих Я миру говорил в течение всех моих дней. Упроси своего сына, чтоб он невинности Не давал бы страдать от злого сына беззаконности. Вы, все святые, иже пред Богом стоите, Милосердия ради за весь мир его молите. Обо мне днесь, скорбящем, извольте походатайствовать: Коль мне совета нет, что я должен делать?! Вознесите мольбы за меня Богу правому, Дабы
изволил меня избавить от напастья тяжкого,
Чтоб, от забот избавившись, мог я радостно хвалить Имя его пресвятое и вас в мире славить

TO (AENIGMA)

То со samego Boga na ziemi zrodzi, To co sie w niebie z Bogiem Bogiem ogrodzi, To co jasnemi cudy ja'snie sie wslawy, Tegowszem nie czcie Arej szale'nstwo bywy.

CANCER

Co mi ey Maria oto ay ramie y moc Co wo ney, 'ow pok'oy y okop wojen owoc.

HOMO

Czlowiek jest bombol, szklo, l'od, bajka, proch, siano, Sen, punel, glas, d'zwiek, wiatr, kwiat, nic by go kr'olem zwano.

ТО (ЗАГАДКА)

То, что самого Бога на земле рождает. То, что в небе с Богом Богом ограждается. То, что яркими чудесами ярко восславляется, Того не почитает Арий [304] , в безумство впадший.

РАК

Что мне Мария? — это опора и мощь. Что в ней? — и мир, и брани плод (т. е. слава).

304

Арий — александрийский священник (ум. в 226 г.), отвергавший важнейший христианский догмат о св. Троице, провозглашенный I вселенским собором, так как считал невозможной единосущность природы Бога-Сына и Бога-Отца; основоположник крупнейшей христианской ереси IV в.— арианства.

ЧЕЛОВЕК [305]

Человек есть пузырь, стекло, лед, небылица, прах, сено, Сон, грош, глас, звук, ветр, цветок, ничто чтоб его и королем называли.

ROZMOWA

Chlop o roli, a zolnierz o orezu prawi, zeglarz lod'zi y kozdy swe rzemieslo slawi.

SOKRATES

Wielka to jest madro's'c, Dobrze od zlego to zezna'c: Niebo nie umysl tacy odmieniaja, Kt'ory po toru za morze biegaja.

305

Стихотворение построено по риторическому принципу асиндетона, состоящему в том, что поэт накапливает множество различных слов, каковые в итоге сводятся к одному значению (-quod X—tot Y). До Симеона аналогичный прием встречаем у польского поэта Даниэля Наборовского (1573—1640) в стихотворении «Краткость жизни» (см.: Poezje. Warszawa, 1961. S. 158).

PR TKOS'C NA ZLE

Trudno groble wysypa'c rzekom, kt'ore biega Bystrym pedem, plynace do morza gorzkiego. R'ownie trudno ukr'oci'c zlego nie juz pro'zba Od zawod'ow bezecnych y praw srogich pro'zba. Kto zatrzyma z wynioslej wieze padnacego, Ten zadzierzy ped dolny na zle biegacego. Pretkie sa nogi sarnie, bystre y jelenie, Ale chyzsze zlo'snika na zle go pelnienie: Je'sli nie zdaza dzielem, tam wola nagrodzi'c W jednym punktie on my'sla y ta moze szkodzi'c.

PIESZCZOTA DZIATEK

Malpa ucieszne y zmy'slne zwierzatko, Zbytnie kochajac, zadlabi malpiatko. Tak, zbytnie pieszczac mile, swoje dziatki O 'smier'c przywodza nieuwazne matki!

РАЗГОВОР

Крестьянин о земле, а солдат об оружии говорить норовит, Моряк же — о лодке; и каждый свое ремесло славит.

СОКРАТ [306]

Великая это мудрость, Добро от зла отличать: «Небо — не разум те переменяют, Которые по пути за море ходят».

ГОТОВНОСТЬ КО ЗЛУ

Трудно плотинами преграждать реки, которые бегут Быстром течением, стремясь к горькому морю. Равно трудно удержать злого не только просьбою От препираний подлых, но и угрозою строгих законов. Кто поймает с высокой башни падающего, Тот задержит и стремление ко злу бегущего. Скоры ноги у серны, быстры и олени, Но быстрее злодея к злу устремления. Если не успеет где злодеянием, там стремится возместить Мгновенно мыслью,— и той может вредить.

306

Сократ (460—399 гг. до н. э.) — основатель философской школы в Афинах, учитель Платона, казненный по обвинению в «преступлениях» против государства и официальной религии. В древности дельфийскому оракулу приписывались слова, что на свете «всех мужей Сократ превыше мудростью».

ЛАСКАНИЕ ДЕТЕЙ

Обезьяна — потешный и смышленый зверек, Чрезмерно лаская, задавила своего детеныша. Так чрезмерными нежностями милых своих деток К смерти приводят неосторожные матери.

NA'SLADOWANIE

Zeuxis na 'cwiecie walarz znamienity Od Agrygentow niegdy's byl uzyty, Byl wymalowal contrfekt Junony, Godny boginiej, a nie naganiony. Pie'c wybral panie'n prze'slicznego lica, Z kt'orych zbierala wz'or jego zrzenica: Co sie wiec w kt'orej 'slicznego mu zdalo, To na tablicy pedzlem sie pisalo. Takim sposobem obraz wyksztaltowal, Kt'oremu wszystek 'swiat sie zedziwowal. Czlowiek chrescia'nski obraz 'swietej cnoty Ma stawi'c Bogu z prze'slicznej roboty. Na durzy swojej wiec za prototypem, Na ksztalt ktorego ma by'c jego ectypon. Niech mu Maria ozdobe 'sliczno'sci Duchownej y skarb duszewnej piekno'sci; W niej sie to samej wszystko zgromadzilo, Bo na wsze inne 'swiete rozdzielilo. Nie trzeba wielu 'swiatlych gwiard jasno'sci, Gdzie zloty Phaebus sypie swe 'swiatlo'sci. Nie trzeba cystern, gdzie wody zyjace Pr'og omywaja, rzekami plynace. Bez szkody Egypt, lub d'zdze nie bywaja,— Do's'c wod Nilowych, bo tez d'zdze staja. Nie do wielu drzew, gdzie owoc'ow malo Skwapliwie biezyt, lecz gdzie do's'c stalo, By tez na jednym. Y lepsza ta rola, Kt'ora nad dziesie'c jedyna wydola. Mamyz my w prawdzie bez liczby na niebie, Kt'orzy nam przyklad cn'ot podaja w siebie. Z tych dobrze zbiera'c wzora pobozno'sci, Tak pszczola zbiera z kwiecia swe sladko'sci, Lecz jest zdr'ow caly bezdenna fontanna, Morze cnot wszelkich, przenaczystsza Panna. W tej jednej wszystkie wizerunki mamy, Jej sie podoba'c, Bogu podobamy.

ПОДРАЖАНИЕ

Зевксид [307] — художник в мире знаменитый — Агригентами [308] некогда был приглашен, Чтоб написать портрет Юноны [309] , Достойный богини и безупречный. Пять выбрал дев с прекрасным ликом, Из которых глаз его составлял образец: Итак, что в какой из них представлялось ему красивым, То на доске кистью писалось. Таким способом сотворил он образ, Которому весь мир изумлялся. Человек-христианин образ святой добродетели Должен создать Богу прекрасным трудом, По прототипу своей души, В форме которого должен быть образ нерукотворный. Пусть ему от Марии будет украшение миловидности Духовной и сокровище душевной красоты. В ней самой все сосредоточено, Что и на всех прочих святых поделилось. Не нужно многих светлых звезд сияние, Где златой Феб рассыпает свои лучи. Не нужно цистерн, где воды живые Порог омывают, реками текущие. Нет вреда Египту, хоть и дождя там не бывает: Достаток вод Нила дождь ему заменяет. Не ко многим древам, на которых плодов мало, Торопливо бегут, но туда, где их достаточно Пусть даже на одном. И лучше та пашня, Которая одна больше десяти родит. Имеем же мы поистине без числа на небе тех, Кто нам пример добродетелей подает собою. С них хорошо составлять образец набожности, Так пчела собирает с цветов свои сладости. Но есть целомудрия бездонный фонтан, Море добродетелей всяких — пречистая Дева. В ней одной все изображения имеем, Ей подражая, Богу уподобляемся.

307

Зевксид — родом из Гераклеи (южная Италия), знаменитый греческий живописец второй половины V в. до н. э.

308

Агригент, или Акрагант — древнегреческий город на южном побережье Сицилии, основанный ок. 582 г. до н. э.

309

Юнона — (древнерим.

миф.) богиня брака и материнства.

DESPERATIA KR'OLA SZWEDZKIEGO

1
Nadzieja wiec zyjemy, w nadziei nadzieja Zaczynamy wsze sprawy, acz sie tez niedzieja, Wedlug zamysl'ow naszych, nadziejej krolowa Fortuna do odmiane a najwieksza glowa. Pobladzily, acz z nadziei swojej zawiedziony. Od fortuny narzeka kroi dzi's opuszczony. Monarch'ow w pomoc wola, narzeka na slugi: «Czemu nie przybywacie, kiedy czas tak dlugi. Bawia sie widzac pana w niebiespiecznej toni, Kedy go orzel bialy do twej toniej goni? Kedy's jest Witemberka, przeslawny hetmanie, Przybad'z?» — «Jako kiedy jestem wie'zniem, panie!»
2
«A Chersztejen Benedykt, kiedy sie on bawi?» — «W Zamo'sciu z Witemberkiem wesp'ol siedzi, prawie, Od Jana Kazimierza zeslany w te strone, Aby po polsku umial, je'sli chce korone. Polska rzadzi'c vicerex, alie moje zdanie, Niepragniema cudzego, pod'zmy nazad, panie!»
3
«Gdzie nasz madry Eszkot, niech ten nam poradzi!» — «Ach za szyje mie, panie, juz polak prowadzi! P'oki zdrowia y moja rada tobie byla, P'oki naszej fortuny nadzieja sluzyla».
4
«Niech ze przyczie nasz Wieger i Leon Haupt miody!» — «Szuka w Litwie korzy'sci przyszli'scie do szkody. Zamojski nas prowadzi do swojej fortecy, Niespodziewaj z nas, panie, juz uslugi wiecej».
5
«A Kenix Mark z ludem swym, dokad on tez zmierza?» — «Wpedzonym od Wisly od Jana Kazimierza, Kr'ola polskiego, wojska opilem zle wody, Juz z rybami mnie tylko przydzie w ciemne wody».
6
«A gdzie general Waldek z Wallenrodem starym?]» «Pod Prostkami, kiedym mial utarczka z tatary, Pruskie wszytko ucieklo, moje za's wycieto, Radziwila rannego i inym z onym wzieto. W dzikie pola juz mie bisurmanin zaprawadzil, Bodaj piekla nie uszedl, kt'ory wojene radzil!»
7
«A ty, xiaze koniuszy, zacny Radziwile, Kt'orego ja powazal y traktowal mile, Po'spiesz, po'spiesz, a po'spiesz jak najprzedziej do mnie!» — «Abo's nie dal jeszcze zna'c o sobie y o mnie? —
8
Izrael tw'oj kochany pod Prostkami wziety, A jam kilkakro'c szabla tatarska zaciety. Opatszy z konia, o zywot Gonsiewskiego prosil. B'og mie skaral, zem reke na kr'ola podnosil».
9
«A kedzyz sa wielmozni bracia Anglikowie?» — «Jaden siedzi u tatar, drugi wziol po glowie».— «Niech ze przydzie Boktranek z pulkami swojemi!» — «Juz nas szabla tatarska oddala dzi's ziemi!»
10
«Kiedyz xiaze Angielskie, pytam sie o tobie,— Wszak z laski bozej zyjesz, masz wszytkie przy sobie. Spiesz sie do nas jak najprzedzej, niedosypaj nocy, Czekamy jako najprzedzej od ciebie pomocy» — «Obiegli mnie w Chojniczu polacy poteznie, Ile mi sil stawalo, branilem sie meznie, I gdym sie juz nie spodzial wsparcia z zadnej strony, Aobleczeniem srogim beda przycie'sniony. Przysiegam przeciwko im wiecej nie wojowa'c, Jezeli chcial moj zywot z utraty salwowa'c. Bogu niech bedzie chwala zem wybrnal z tej toni, Nigdy juz na polaka nie dobede broni!»
11
«General Vitex — w Krakowie, tam zamok obronny!» — «O, j uz mie wyrugowal marszalek koronny!» — «Przyd'z ze tu, jenerale, z pulkami twojemi!» — «Jedni pouciekali, drudzy leza w ziemi: Przez niedziel o'sm potezne bedac oblazony Przy glodzie powietrzem od boga nawiedzony. Zem zdrowie mie uni'osl, Bogu daja dzieki, Nie podniose na kr'ola polskiego juz reki».
12
«W Toruniu co sie dzieje?» — «Tam nasza osada. Trupem nas polozyla miasta tego zdrada. Tajemna z wojskiem polskim zmowe uczynili, zadnemu nie folgujac na glowe nas zbili».
13
«Kenix Mark z wojskiem swym ten nas posilkuje!» — «Pr'ozna, kr'olu, nadzieja — w Mindzy refiduje. Gda'nszczanie mie po morzu Baltyckim przejeli, Tam mie z wojskiem z armaty y z amunicyjej wzieli. Szkatule z sekretami wstawiono do wody, Kt'ora morskie wynio'sli na brzeg niepogody. A tu juz dostala gda'nszczanom ta w rece».— «Jakoby ostrym mieczem przerazil me serce. Kiedy mie za przybyciem Jana Kazimierza Praefientia kr'olu we rece spoi owa zmierza: Listy moje sekretne w oczach razwijaja, Wszytkie naszy praktyki na 'swiat wyjawiaja!»
14
«A graf Magnus niech z Inflant wojska swoje ruszy!» — «Moskal co nie wypedzil mnie samemu z duszy: Ryge przez cale lato mocno infektowal, Inne fortecy pobral, Inflanty splondrowal».
15
«A graf Puntus, Leon Hault?» — «Ci pomiarli oba, Niezliczone wojska pozarla choroba».
16
«Akiedyz jest graf Fertum, kawaler waleczny?» — «Ten kwiatowa! juz wojne, przyjal pok'oj wieczny. Od moskala na Narcu zostal urozony, Ktorego car odoslal bez glowy do zony».
17
«Syn Gnart!» — «Ten szedl pod Birze, ile zdowych bylo, Tych w Radziwiliszkach polskie wojske zbilo. Na kilka set tatarom piechoty wycieto, Oficer'ow niemalo z oberszterem wzieto».
18
«Niech Pall lud zwiedze, a niech do nas stanie!» — «Oblezonym z Birz wyni's'c juz nie moga, panie!»
19
«Niech wielmozny ten Herlant graf, szwager moj mily, Swoje dzi's nam na pomoc niechaj wyszle sily!» — «Kr'olu szwedski! ze mna sie juz stalo podiable, Rozdzielil w drobnie sztuki cialo mie przez szable. Wielkopolanin tyra'nski okrutnie me zabil Twoja to jest przyczyna, ty's mi tu wyrabil. Chciwo's'c w nas nasza, prawde przyzna'c musze, Kr'olem polskim nie bedziesz, a jam pozbyl dusza».
20
«О xiazieciu Wejmarskim spyta'c sie tez godzi, Kiedy jest szcze'sliwie mu zali'c sie powadzi».— «Jabym sie rad na pomoc kr'olu pu'scil w droge Rekoma juz nie moga, ani tez sta'c moge!»
21
«Przydzie, grafie fon Senhazan, bywale's nam chetny, A posil nas swym wojskiem jako pan majetny».— «Jabym rad, zacny kr'olu, dopomogl dzi's tobie, Ale leze zawarty juz w podziemnym grobie».
22
«Przybad'z, xiaze Sen Krojn, a daj swoje zdanie, Co nam pocza'c?» — «Do Pomor uciekajmy, panie!»
23
«Kurfirszcie Brandenburski y z swemi prusami, Jako's poczal do ko'nca, stawaj oraz z nami».— «Ja dobrego juz ko'nca tej wojny nie tusze, Malo's'c co dopomoge, a sam zgina'c musza!
24
zalujac tej Ligi, zem przemowal kiedy I sam nic nie wskarale's nas nabawil biedy, I sam nic nie wskarale's nas nabawil biedy, Zlem uczynil, zem polakow lekce sobie wazyl. Gonsiewski, wpaszy w Prusy, wojska me porazil. Armaten mi odebral, tatar'ow za's chata Ogniem i mieczem karal Prusy moje, za ta, Rzekami plynela kr'ow w pa'nstwie moim czlecza, zem na kr'ola polskiego dobyl mego miecza».— «Przez listy swe pochlebne tu'scie nas zwabili, Niedotrzymawszy slowa, wojska'scie me zbili. Bym wojna, z kr'olem zaczal, sami'scie radzili, Zdradzili'scie wprz'od pana i mnie tez zdrarzili. Litewskie Xiastwo poda'c tez oblegowal. Janusz Radziwil jakorz stalo nam holdowal Z cala zmudzia, kt'ora nas za pana przyjela, Potym sie zbuntowawszy ludzie mie wyciela. Nie do's'c na tym ze sami sa z Holdu sie wybili, Ale jeszcze maskala na kark nam wsadzili, Dwuch pa'nstw chcialem by'c kr'olem y Litwo by'c miala, Moja lecz mi fortuna tego niesprzyjala. Wazylem na armate, wojsku swemu placil, Chcialem naby'c cudzego, ale swoje stracil. Inflanty maskal spalil, tatarzyn Pomorska, Znaczna widze nad soba dzisia kara boska. Zachcialem z kr'olem polskim dostapi'c pokoju, Stracilem wszytkie wojskie, niemam nie do boju. Przymi, kr'olu, za moj grzech pro'zbe ma w nagrodzie, Lubo we wstydze prosza, zyjma z soba w zgodzie. Wszak wet ze wet oddano juz mi y sowito, Arcyxiazat y graf'ow y wojska wybito. Do pa'nswa mego oczu pokaza'c nie moga,— Kr'olu polski, twoje wojska zastapili droge. Wypu's'c przynamniej z ducza, do's'c takiej nagany Miedzy wszytkiemi pewnie juz niewyde stany. Sam grzch wyznawam na sie y zem dzi's pobladzil, Czego grzech, kr'olu polski, gdymsie sam osandzil!»
25
«Dla takowego go'sciu wie'c takowe gody. Kiedy cie przuciesnione w ten czas szuka'c zgody. Juz nie czas, kr'olu szwedski,— dekret bozy z nieba; Splondrowale's mi pa'nstwo, zaplaci'c ci trzeba».
26
«Teraz widze wszytkiego jestem pouszczony, Posilk'ow nie spodziewam wiekszych z zadnej strony. Kancler Hersztejn umarl, Radziejowski szalieje,— Ostatni dzi's nam w tobie, potaszu, nadzieje. Pom'oz mi, Krune Muelu, pom'ozcie, lap'owie, Pom'ozcie, czesi, у wy, waleczni finowie. Pomoz, potezny turku, у ty, tatarzynie, Przybad'z od Rokocego na pomoc, wiegrzynie. Juz mie 'swiat opu'scil, dopom'oz sam Boze, A je'sli y ty nie chciesz, niech czart dopomoze!»
Поделиться:
Популярные книги

Законы Рода. Том 8

Flow Ascold
8. Граф Берестьев
Фантастика:
юмористическое фэнтези
аниме
фэнтези
5.00
рейтинг книги
Законы Рода. Том 8

Око воды. Том 2

Зелинская Ляна
6. Чёрная королева
Любовные романы:
любовно-фантастические романы
5.57
рейтинг книги
Око воды. Том 2

Повелитель механического легиона. Том VI

Лисицин Евгений
6. Повелитель механического легиона
Фантастика:
технофэнтези
аниме
фэнтези
5.00
рейтинг книги
Повелитель механического легиона. Том VI

Жена на пробу, или Хозяйка проклятого замка

Васина Илана
Фантастика:
попаданцы
фэнтези
5.00
рейтинг книги
Жена на пробу, или Хозяйка проклятого замка

Зомби

Парсиев Дмитрий
1. История одного эволюционера
Фантастика:
рпг
постапокалипсис
5.00
рейтинг книги
Зомби

Час Презрения

Сапковский Анджей
4. Ведьмак
Фантастика:
фэнтези
9.29
рейтинг книги
Час Презрения

Прорвемся, опера!

Киров Никита
1. Опер
Фантастика:
попаданцы
альтернативная история
5.00
рейтинг книги
Прорвемся, опера!

Измена. Верни мне мою жизнь

Томченко Анна
Любовные романы:
современные любовные романы
5.00
рейтинг книги
Измена. Верни мне мою жизнь

Гридень. Начало

Гуров Валерий Александрович
Фантастика:
попаданцы
альтернативная история
5.00
рейтинг книги
Гридень. Начало

Секретарша генерального

Зайцева Мария
Любовные романы:
современные любовные романы
эро литература
короткие любовные романы
8.46
рейтинг книги
Секретарша генерального

Идеальный мир для Лекаря 21

Сапфир Олег
21. Лекарь
Фантастика:
фэнтези
юмористическое фэнтези
аниме
5.00
рейтинг книги
Идеальный мир для Лекаря 21

Связанные Долгом

Рейли Кора
2. Рожденные в крови
Любовные романы:
современные любовные романы
остросюжетные любовные романы
эро литература
4.60
рейтинг книги
Связанные Долгом

Кодекс Крови. Книга I

Борзых М.
1. РОС: Кодекс Крови
Фантастика:
фэнтези
попаданцы
аниме
5.00
рейтинг книги
Кодекс Крови. Книга I

Комбинация

Ланцов Михаил Алексеевич
2. Сын Петра
Фантастика:
попаданцы
альтернативная история
5.00
рейтинг книги
Комбинация