Бастан кешкен, кµз кµрген
Шрифт:
зияны келетін де ешнрсе жо. айта тртіптілік, парасаттылы,
271
бейбітшілік, досты, адам баласына ияната бармау жолдары
уаыздалады. Бала тілі шыа бастааннан ана дептілікті йретсе.
Бала башаа баранда да жріп – тру, бір-бірімен сйлесуінде де
(амандасу, кешірім срай білу, оштасу т.б.) парасаттылы жолы
дадыа келтірілсе.
Мектепке келгеннен кейінгі кезде де пн есебінде саба
ткізілсе, ол кем дегенде аптасына 1-2 саат болса. Сонымен
бізді ескі мдени мраларымыз араб алфавитімен архивтерде
жатыр. Келешекте соны зерттеушілер де осы жастар. азірден
бастап сол алфавитті мегере бастаан жн. Мамандар табылып
жатса, араб тілін де, оуын да жастар тез-а мегеріп кете алады.
Жоары оу орындарында араб тілі факультеттері бар. Соан тсіп
оимын деушілер осы бастап бейімделсе, нр стіне нр болар еді-
ау!
Жоары оу орындарында эстетика, педагогика, психология
деген сабатар жргізіледі. Осыан арнайы пн ретінде
парасаттылы келіп осылса.
Сана, саналылы деген сз бар. Бл адама тн
адамгершілікті басты мселесі. Біз осыны жоалтып барамыз,
айрылып барамыз. Бны жоалту деген адама те ауыр нрсе, яни
хайуана айналу болып шыады.
Ойланатын уаыт жетті. Бл мселені созбалаа, сз
бйдалыа салуа болмайды. Егеменді ел болды. Халыдаы
аза деген атыды сатаы елсе, жастарды парасаттылыа
трбиеле. Таы бір ойым – ертеректе трлі мір тлкегіне тсіп, бкіл
жер шарына ата-бабалары ауып кетіп, сол елдерде дниеге келген
андас бауырларымыз ата-баба жеріне келгісі келіп транда,
солара бар жадайды жасап, келтіру, орналастыруды ойластыру
керек. Олар бізді андастарымыз, бауырларымыз. «Отанына
оралан-глге, оралмаан-клге айналады» деген сз бар. Елімізде
толып жатан келімсектерден блар кп арты, блар - зіміз. Блар
ата жртты адірін алыста жріп асауда, саынуда. Олар з
ішімізде жріп, ана тілін білмейтіндердеп, баса дінге ауушылардан
арты.
Келгендерін баурымыза тартайы, жатсынбалы, икемдейік.
Олара сол трбие ажет-а. аза деген атымыза таба болып
басылатындай аза ыздарын кшеге шыып, ар-намысып саудаа
салды. Бл не деген Масара! Аштан ліп жатап адам жо. Бан
тез тыйылым салу керек!
Таы бір смдыты басы-жер жеке меншікке сатылуы. Атам
заманнан жерді екінші анамыз санады. Сол жерді топыраынан
жаралып, соан айта осыламыз. Адам баласы тарихындаы
соысты, ан тгісті брі сол жер шін болан. Енді жерді жеке
меншікке сатуымыза жол болсын!!! Сатылан нрсені кім алса, иесі
сол болып шыады. Сатыла-сатыла келіп, жер ашасы мол, алтыны,
азынасы барды иелігіне айналады. Саудада оны ай халы екені
272
ескерілмейді.
баса лт кілдері кем бе?! Ал, соларды дені жеріді, аза жерін
алды делік. Енді сені отаны айда?! Осыан ар-ожданы жете ме?!
лде алашы космодром бізде, космосты игерудеміз. Космостан
олайлы жай тапты. Кшпелі аза емес пе едік деп, космоса
шпашысы ба?! Байып алып, Ресей президенті Горбачев
сиятанын, шет елден дайындап ойан жайлы жайы бар ма?!
Ойлан! Сондай елге барса да, бкіл алан мірі жалтатау да
болар.
Тоысан ойлар.
«кені е лкен
сыйлыы - депті
трбиесі»
«Ата – ана адірін
білмеген
Халы адірін біле алмас»
(маал)
«.....Ислам діні кез – келген ата – анаа мынандай ш міндет
жктейді. Біріншісі – балаа жасы ат ою. Екіншісі – дінні депті
трбиесн сііру. шіншісі – трбиелі отбасымен да болып, баланы
айттырып йлендіру.»
«....Балады 5 – 7 жаса дейін патшадай сыйла, 10 – 15 ке
дейін лша жмса да, 15 – 17 жасынан аылыа аыл осар дос,
жолдасыдай сыйла» деген ибратты сздеріндегі рпаына
алдыран аманаты, сиеті тегін емес.
...«Трбиені айтіп жасартамыз дегенде, улие Л.Толстой
былай деген екен: лемде болып жатан злымдытарды себебін
іздеумен кннен кнге тередеген стіне тередей беремін. уелдегі
бан кінлі – залым адамдар деп ойладым. Сосын ате алыптасан
оамды рылым, сосын исы рылан оам, олдау крсетіп
отыран зорлы – зомбылытар, сосын сол зорлы зомбылытара
атысып, ырылып жатан адамдар, сосын сол адамдарды
дінсіздігінен деп есептедім».
(Аманбек Нрабылов, Шымкент агратехник. Колледж жоары
категориялы стазы).
Осы мазмндас гімелерді мен мны оымас брын
жазанмын. Мынау да сондай екен, біра мен газеттен зіндісін сзбе
– сз аударып отырмын.
Айтарым – абайла, балам, абайла! Алдыда талай асу ырлар
бар. Сол ырларда сенен де брын мір сргендерді іздері жатыр,
соны ой тотатып, санаа сііре біл!
273
Отана ят – стыдно Родине.
Міне, лы Отан соысыны аяталанына 58 жыл да толды. Ал
лы Отанды жаудан орауа алаш н тастаанына 62 жылды
толуына да кп алан жо. Сол отанды орауа шаыран, сол
Отанны басшысы болан И.В. Сталинні даусын радиодан алаш
есіткенні бірі едім. 19 жасты алаш сатысына ая басан мендегі
Отан шін деген намыс лі кнге дейін басылмаан сияты.
Отан деп анша жан жер жастанды – аза болды, аншасы
мгедек болды, мгедектік дрежеге жасы жетті.