Бастан кешкен, кµз кµрген
Шрифт:
еді. Мен ондайлара зілді-кесілді арсымын. «Е ымбаттым - кем
59
мен шешем» - дер едім. Ондайлар маан дрсе арсы да келуі
ммкін: «Балам – бауыр етім, осаым-перзенттерімні анасы, мені-
махабатым» - деуі ммкін.
Мен ондайлара, “Перзенттері нешеу?» - деген сра ояр едім
де, “ке мен шеше нешеу?”- дер едім.
осаы, махаббаты берері бар кезде ана, жо болса,
лдекімні бірдемесі дер едім. Махаббат мгілігі осал да, ата-
ананы
тптіштемей-а ойяын. Бір ана мысал жеткілікті: ыз жігітке: Егер
сен мені жасы крсе, ананы жрегін келіп бер- дегенде, ана
баласын имай, жрегін береді. Сол жректі алып, жгіріп келе
жатанда, бала лап тседі. Сол кезде ана жетіп келіп:
«Балам, бір жері ауырып алан жо па?» - дері бар емес пе?
Олай болса, махаббат мселесі белгілі кезеді ана райды.
артайаныда ол да артаяды, ескіреді. Ал ке-шешеге сен барлы
кезде де сбисі, артаймайсы, сйіктісі. артайан махаббат і
кетіп, тозан, ескірген киім сияты. Сонда да сен оны тастамай,
керегіне жаратасы, адірі ашады. Сйіткен ке- шешені
иналанын, тарыанын, ренжігенін алайша тсінбейміз?! Осыны
барлыын біліп, не білмей жре беретініміз не? Сонда ол нені
ызытайды екен?!!!
лгеннен кейінгі істелінетін жмыстарды мен ке-шешеге емес,
зіе істегендері, бсекелестік, ата-абыройа бой рушылы дер
едім.
Тірілігінде сыйламаан сыйыны, лгеннен кейінгі жасаан
рметіе жол болсын! Осыны жазып отыран мен соны ке-шешеме
жасай алдым ба?- жо, жасай алмадым. Кп жыл ткен со ана,
шамама арай, кем-шешем, бауырларыма ран оыттым. кем
лгенде, мен лі жаспын, оуа жасым да жетпеген. Шешем лгенде
аайынны олында оудамын(6-кл). абіріне топыра та сала
аланым жо.
кемні толы бет бейнесін де біле бермеймін. Жерлегенде
топыра салдым. Ал шешемні бейнесін білемін, біра дл ай жерге
жерленгенін крсететін адам болан жо. Шамасы ай жер екенін
білгенімен, азір тегістеліп кеткен.
з мірімдегі жетіспегендікті, кемшілікті басты себебі осы у
жетімдікті салдары дей беремін. Ал, ке-шешесі барлар ке-
шешені адірін біле ме екен? Білсе, не ойлайды екен?
Сз соында айтарым - ке-шешее р кез аморшы бол,
сыйла, аяла, рметте. Ол артайанда жасанша та болады; бала
трізді кпешіл де келеді. Сені жекіріп айтаны оан таятан да
атты. ке-шеше – сені жаратушы, трбиеші, дайы; керек
десе, аы алмайтын лы мен кі. Бала да, ызы да, осылан
осаы да ондай бола алмайды, оан шыдас бермейді. “ кее не
істесе, алдыа сол келеді “деген осы деп тсін!
60
21/08-1997
Адама ат оюды жауапкершілігі
детте, дниеге сби келгенде, оан ат ойылады. Енді сол
ойылатын атты алдын ала жан-жаты ойлаан жн. Ат оюда белгілі
бір болан уаиаа бойланысты да койылады. Молдаа салса, аты-
жні жо, кітапа арай мтылып, маынасы тсініксіз, шет ел
тіліндегі бір сзбен (детте арабша) оя салады. Енді біреулер з
рпатарына йастыра оюа тырысады, не белгілі бір туір мір
срген белгілі адамдарды атын жаыртып ойып жатады. Сонда
алай болса да, лкен жауапкершілікті керек ететін сиякты. Ол сби
се келе есеймей ме, кейін оны атын сыпайылап айтанда алай
болып шыады, оны да арастыру керек.
Бізді елде айып деген бір кісі баса рудан (арасары) еді, бізді
елге кйеу. рдастары оны “рметтеп“, “айеке, айеке!“ дей
беретін, жуалайтын еді. Ал, айып болса, осы мені рметтемей
– а, зімні атымды тура айтыдаршы деп тінеді. рдастары
трып: “ Онда сізді атыызды згертейік. Бір мал сойыыз, ішімдігі
болсын!“ – деп келіседі. Мал сойылады. Бкіл рдасы жиылады.
Сонымен, “ Бгіннен бастап сені аты азаты белгілі батыры
Аманкелдімен аттас болсын!”- деп, баталасады. Оан айып та
келіседі, мз-майрам болысады. йден шыып бара жатанда, біреуі
жаа ойылан атын сыпайылап аланда, айып:"Ойбай! Мына
аты рысын! Брыны атыммен-а атай берідер!"- деген екен.
Сол сияты бір мектепте істейтін Есіркен, Мшірап дегендер болды.
Екеуі де коммунист. Алашысы партия йымыны хатшысы еді. Сол
мектепті жастау бір стазы Мшіраппен бір нрсеге келіспей
алады.Тіпті дауа айналады. Сонда ол:”Мшеке, мынауыды
Есекее айтсам, жадайыыз алай болады? ”- демесі бар ма.
Аманбай, асырбай есімділерге де сыпайылап айту иын – а
сияты. Болан тарихи жадай болан со, есіізде болсын деп
жазып отырмын.
Інімні келіншегі лды болып, жегеміз атын оюды маан
аратан екен. Баранымда ол: «Ай, бала, мына баламызды атын
сен ойып бер!» дегенінде: «Атын Абзал ойыдар» - дедім. Жегем
бл сзді маынасын жете тсінбей, назыранды. Мен олай айтып,
блай айтып тсіндірген болдым. Сонымен, солай аталды да. Ол
балама аты тты болсын деп, бір ла атадым. Осыны естіген бір
жеешемні ызы босанан екен, нрестесі ыз екен. Соан ат оюды
бір апта бойы маан аратан екен. Бан тарихи жадайа
сйкестендіріп, атын «Зияда» ойыдар дедім. Оан мал атааным
жо. Ат намады ма, бірдее аталмаан со ба, атты ойан жо.