Сарман алты та?ба кітабы
Шрифт:
Дат пен оны сарбаздары шін тн ешандай келесіздіктерімен мазалаан жо, ал Батыраа келер болса, сби оны кп жылап мазаламады, тек бірнеше рет тнде жылап оны оятты, рбір оянан сайын, ол бірден олын ылышына созды, трып баланы лдейлей айта йытата, айналаа бір кз жгірте айта жатты, біра та ата кішкене суытып, оны бойы тоды, зі тоса да, стіндегі киімін шешіп, баланы орады.
Сарбаздар кнні алаш сулесі тсе, аттарына онды, біра жауынгерлер Датты таппады, себебі олардан алшатау йытаанны кесірінен оны ешкім байаан жо, тек арадан кішкене
Ояна салысымен сауытын киіп, зінен бірнеше адам жерде жайылан жылысына мінді де, сарбаздарына арай шапты. Олара жаындап:
– ашынны ешандай ізі байалмай ма? – деп срады сауытын ыайлай.
– И, оны алы шпте, Батыс ормана арай кеткені крініп тр, алайда оны арасы крінбейді, – деп жауап атты сарбаздарды бірі.
– Мейлі, брібір біз оны ола тсіреміз, жазы далада ол тордаы тышан сияты, мені ойымша біз лі оны кретіндей оан жаындаан жопыз, соымнан ерідер, кешегідей жан-жаа жайыла жреміз, солай оны табу оайа соады, – деп барлыы бірнеше шаырыма жайыла, Батыс ормана баыт стады.
Оларды тнімен жайылып, тыныан жылылары алдыа арай атыла шапты, біра су ішпегеніне бір кндей боландытан, жануарлар барынша жылдам шабуа шамалары келмеді.
Кн толытай ккжиектен ктерілген жо, алайда арадан аз уаыт тіп, сарбаздар Батыраны жатан орнына жаындады. Олар дді-сайлы айматы шетіне жетті, осы аймата зенні жанында Батыра тнеді, Дат созылып аан зенге арап:
– Оны біз осы аймата табатын сиятымыз, анау зенді крдідер ме? Соны маайында тнеуі ммкін, сондытан бойын жасылап арадар! Ештеені кзден таса ылмадар! Тнде от жауы да ажап емес, соан орай кез келген із тапсадар маан хабар берідер, – деп бйры берді.
Баланы шаына алып, Батыра тыныш йыда жатан кезде, арсыластары оны іздеп, алапта торуылдады, оны шаршаандыы соншалыты, ояну керектігін тсінсе де, оянуа асыан жо.
Осы стте Дат пен оны сарбаздары оан жаындааны соншалыты, егер ол сайда жатпаанда, лдеашан оны тауып алар еді. Батыраны осынау ттті йысынан жер дірілдете шапан жылыларды дыбысы оятты.
– Жо-жо, жо-жо-жо, аыма, неге сонша йытап алансы! – деп зін рса, аырын сайдан дге арай ешкім крмес шін жоралап шыты, сол стте оан жздеген сарбаз крінді, оны зре ты алмай, – жетпегені осы еді, жарайсы Батыра, таы да йытауы керек еді! – деп ол зін жазырды.
Орнынан атып тра, шаталатай атына жгірді, опалдыыны кесірінен ол баланы басып кетуге ша алды. Баланы жылдам асынып, зеннен бос торсыына су толтырды. Жылысын асыа ерттеп, оан жайасып, жан-жаына кз жгірте, арсыластарына крінбейтіндей; сытылып кете алатын ыайлы баытты іздеді. Алдында созыла жатан сай соына арай екіге блінді, атын амшылап барынша атты шауып сайды екіге блінген жеріне келді, о жатаысы бірден жазы далаа апарды, сол жатаысын тадап барынша сайда жруге тырысанымен, кішкене шапаннан кейін Батыра дге шыты. Енді ол арсыластарына айын крінді, біра оны шыа салысымен ешкім байамаан сияты, лі ешкім оны артынан уан жо, алайда бл заа созылмады: бірер сттен кейін, оны Датты сарбаздары байады да:
– Мынау сол, кне дабыл бер! Жылдам! – деп оларды бірі жолдасына айайлады, сарбаз мйізді рледі, мйізден шыан дыбыс жазы даладаы барлыына естіліп, назарлары сонда ауды.
Дат пен барлы сарбаздар жер дірілдетті, мйізді
– Саан тынышты бермедім-ау, оны стіне арны бден ашан болар, тек су не болар дейсі, шыдай тр, балаай, мен саан мыналардан ашып тыланнан кейін, бірдее тауып берермін, – деді. Оны соынан мыдаан тя уды, Дат сарбаздарына:
– Барлыы бірден умадар, екіге блініп, жарты осында алып жылыларыды суарыдар! йтпесе біз заа бармаймыз… – деп ол бйры берді, оны сарбаздарыны жартысы алып, алан блігі Батыраны ізіне тсті.
Олар Батырадан алып бара жатандарын тсінгенімен, тотап шл ысан жылыларын суаруа асыан жо, керісінше оларды амшылай тсті, сайа тсіп зен суын кешіп те, дге ктеріліп, жазы далаа шыты. Жылылар су ішпегендіктен, олар баяу озалды – дды лдері рыандай.
Арадана аз уаыт тіп, Батыра олардан біраз алыстап кетті, оны алдында тек жазы дала, ал даланы соында лкен аашты діі крінді.
– арыс атыр! Оны таыда кзден таса ылып алды, мыналар бден шлдеген, брібір біз оан мына жылылармен жетуіміз екі талай, – деп Дат шабысын бседетті.
Сарбаздар тотап, арта брылды, бірер сттен кейін жылыларды суарып келген сарбаздарды тобымен кезігіп, Дат бір сарбазды жылысын алды.
Батыра алты саат бойы тотаусыз жоратады, осы уаыт бойы ол артына жалтатай айта-айта арап, уыншыларды жотыына кз жеткізіп отырды, оларды алып кеткенін тсініп, оны кілі орнына тсті, алайда Батыра оларды оайлыа алмайтынын тсінді. Оны рейі басылып, сабасына тскенімен, ол зін мазасыз сезінді. Батыра Батыс ормана жаындай тсті, жылыны за рі тотаусыз озалыстан кейін демалыса зру болды. Ол тотап, оны тынытырды, осы стті пайдалана зі де демалды. Оны енді орманнан тек бір кндік жол блді деуге болады.
Кн тас тбеден ауып, саат тскі екілер шамасы еді, айналада еш згеріс жо – жазы дала жне алып орманны жаындааны болмаса. Аспан ашы, бірде-бір блт жо, бір саат созылан демалыстан кейін ол айта жолды жаластырды.
– Аз алды, тлпарым, аз алды, шыда, досым! – деп Батыра жылыны мойнынан сипап, барынша жылдамдыты біралыпты стауа тырысты.
Осылай ол таы бес саат тотаусыз жол жрді. Кн ясына беттей, айнала араылата бастады. Батыра за жолдан шаршап, денесіні ауырсынаны сонша, ол зін дды он шаты адамны тепкісінде аландай сезінді, арны ашып, ойлануды зі оны шаршатты.
Кн бата айнала салындап, шегірткелерді шырылы естілді. Жылы атты шаршааннан жатып алды. Батыра артынан ілескен ауіпті ойлап, анша шаршаса да йытай алан жо.
– Оларды келе жатаны аны, мені ола тсірмей, олар тынышталмас, мені мнда отыран р стім олар шін лкен ммкіндік, сондытан жолды жаластыруым керек, не болса да берілмеу керек, – деп мрныны астынан сйлей, орнынан инала тра, айта жолды жаластыруа жиналды, сбиді оятып алмас шін ол барынша абайлап кеудесіне байлады, сби бірнеше рет селк етіп, кзін жартылай ашты да, айта жмды. Ол заттарын алып, жылыны жанына барды: – Ш-ш, жануар, кне орнынан тр, – деп оны нотасынан тартты, алайда шаршаан жануарды орнынан трысы жо, ре денесін ктеріп, аятарына трды.