Сарман алты та?ба кітабы
Шрифт:
– Мені жайыма алдыр, сарбаздарды баста, мына смырайларды ала сыртына жіберуші болма, – деп ыырси сйледі де, кеудесіндегі оты тбінен сындырып, айта орнынантрды .
– Олар бізді жанымызды алу шін келіп тр, крсетейік бізді жанымызды алу олара анша тратынын, берілмедер! – деп ли сарбаздарын рухтандырды.
Тарсылдаан аландар, бір-біріне шиылдай соылан ылыштар жне айайлаан дауыстар ала апасыны алдында соы бір саат бойы естілді. Ерланны сарбаздарыны саны азая бастады, ал арсыластары дды бітпейтіндей крінді, оны стіне аяасты айдан келгені белгіз, мыа жуы сарбаз
– Ерланды лтіруші болмадар, оны шаруасын зім тындырамын! – деп Дат жарааттанан иыын стай, сарбаздарыны арасынан апаа арай жаындап: – Тотадар! – деп айайлады.
Мыдаан сарбаз екі жатан Ерлан мен оны он шаты адамын оршады, олар ентіге дем алып аятарында ре тр, ал тілініп кесілген жарааттарыны ауырсынанын, дене ызуынан арасын да сезген жо, арсыластары тотаанымен, олара сада отарын баыттады, Дат сарбаздарыны арасынан сытыла шыып:
– Осы жерде берілгендері жн болар, – деді ол.
– Одан да лген арты, – деп жауап атты Ерлан ызаа толы даусымен. – Сен не деген аяныштысы, тек сарбаздарыны клекесінде тыылып жретін орасы, олармен бірге бір сапта трып шайаспайсы… мен саан айтар ештеем жо,– деп Ерлан олындаы семсерін екі олдап ысып стап, жауларына арай баыттады. Оны тілім-тілім болан олынан ан мен тер араласа тамды, ал оны жзіне шашыраан аннан бетіні ашы жері алмаан. – Сендер сияты жаужрек жауынгерлермен бір сапта трып шайасан мен шін лкен мртебе, – деді ол жанындаы сарбаздарына:
– Мен шін сен сияты батыр жауынгермен бір сапта лу мртебе! – деді ли.
– Ала! – деп олар айайлап, Дата арай ылыштарын сермеп жгіргені сол еді, жан-жатан атылан сада отары оларды ктіп алды, Ерлан иыынан, сан тсынан жне о жа абырасынан жараат алып жерге отырды, ли мен баса сарбаздар жарааттарынан сол жерде кз жмды. Ерлан денесіне адалан сада отарын сыдырып орнынан трды, алдында тран сарбаздар оны айта атпаа оталды, біра Дат олара садатарын тсіруді бйырып, Ерлана арай аырын жрді.
Ерлан рбір сттен есін жоалтты; дем алуы баран сайын иындап, кзі арауытты, оан Датты келе жатаны блдырлаан клеке болып ана крінді, шамасы алмаан со олындаы семсерін жерге тіреп, тізерлеп отырды. Ерлан крген тсі енді інде айталанды: айналасында сарбаздарды жансыз денелері, ал арсы алдында оны оршаан жздеген арсыласы блыыр клеке болып крінді.
Оны жанына Дат келіп тура алдына отырып, жарааттанан олын Ерланны желкесіне ойып:
– Мен саан айттым ой барлыы дрыс кезде тота деп, ал енді міне, сенде ештее алмады, сен барлыынан айырылды, тіпті зіні мірінен де! Сені шаруады тындыраннан кейін мен сені баланы соынан барып, оны ола тсіремін, ал бл нені білідіреді – бл сені істеген барлы іс-рекеті боса кетті деген сз: отбасынан, абыройынан жне бар байлыынан айрылды, – деді де, белбауында тран кішкентай анжарын алып, оны Ерланны кеудесіне сып алды.
– Ыыы, – деген ыырсыан дауысы шыып, ол тырмыса Датты олынан стап, оны лаына жаындады, – сені олынан ештее келмейді… айналаа
Дат оны жансыз денесін алдыа итеріп латты: ол Ерланны жзіне араан кезде, оны клімдеп аза тапанын крді, бл кріністі кріп, Дат жее трса да, зін жеіліс тапан адам сияты сезінді, айналасына араан стте, арсыластарына араанда алты есе кп шыын боланын тсінді. Ол жерге отырып, кішкене алымын басты.
– Енді біз баланы айтару керекпіз, оны айда кеткенін кім біледі? – деді ол, сол стте апа стінен:
– Шайас барысында біреу Батыс ормана арай ашты, – деді жауынгер.
– Батыс орман! – деп Дат айталады, – сенімдісі бе?
– И!
– Оны біз ормана кірмей жатып ола тсіруіміз керек, егер онда кіретін болса, баланы тірілей алуымыз екі талай, – деп Дат орнынан трып, олындаы ан болан пышаты, жанындаы сарбазды стіне сртті де, ынабына айта салды.
– Маан мінерге жылы алып келідер! – деп бйры берді, сол стте алдындаы сарбаз жылысынан атып тсті де, Дата сынды. Ол жылыа отырып алан со сарбаздарына: – Жылдам аттарыа оныдар, мнымен бізді жмысымыз біткен жо, – деп мерт болан жауынгерлерді стімен жріп тіп аладан шыты, ал оны артынан сарбаздары жердегі жансыз денелерді бір шетке жинап, олар да аланы босатты.
Бл уаытта Батыра біраз жерге зап кеткен еді, біра Батыс ормана жету екі кндік уаытты алады.
ШІНШІ БЛІМ. БАТЫС ОРМАН
Батыра алды-артына арамастан шаба берді, оны бойын торуылдаан рей санасын бір стке тыныш алдыран жо, селкілдей шапан ат Батыраны кеудесіндегі баланы оятып, ол шырылдап жылай бастады.
– Не болды, балаай, орып жатсы ба? орыпа, барлыы дрыс болады, барлыы дрыс болады.
Ол д-саймен шаба ормана арай беттей берді, ал артында алан лкен ала кзден таса болып, Брат тауыны тбесі ана аздап байалды. Оны тынысы тарылып, лем астан-кесте боландай кй кешті, кеше ана тыныш мірі бгін аласапыран кйге тсті – е жаын досынан айрылып, енді денесінде табасы бар сбимен, лемдегі е ауіпті ормана ашуда, тіпті табаны не екенін де білмейді. Одан рі не болады? Не істейді? Орманнан тірі шыам ба деген ой оны іштей жеді, дл осы стте Батыр зін бкіл лем оан арсы шыып, араы тнекте жалыз, ешандай жарысыз аландай сезінді. Бес саат тотаусыз шапаннан кейін Батыраны аты шаршап, шамасын жоалта бастады, ол атты аырын жоралатып жргізе суытты. Айналасы жап-жасыл кілем жауан, дді-сайлы дала ана, бірде-бір жануар немесе с крінер емес.
– Сені аздап тынытыру керек, – деп мрныны астынан сйлеп, тотады да, аттан тсті, ал сби аттан тскеннен кейін айта жылай бастады. – арны ашан болар, біра мен саан ештее бере алмаймын, балаай, – деп ол белбауындаы су есіне тсіп. – Ммкін су берсем, кішкене болса сені жбатар, – деді де, сбиді аузына аырын тамшылатып су йды, бала тынышталандай болды.
Батыраны за жолдан шаршап, ат стінде кп отырандытан денесі ауырды, оны салмаы зіне бірнеше есе ауыр болып кеткендей сезілді, оны стіне киген сауыты да озалуа біршама иынды туызды, терлеп, тері атып, дала жылы болса да, соан жел оны жауратты.