Super narz?dzie dla psychologa – metaforyczne karty asocjacyjne
Шрифт:
To wla'snie tym kartom mozesz zada'c dowolne pytania i uzyska'c odpowiedzi. Dlatego najcze'sciej pracuja, wyjmujac karty zakryte, chociaz czasami uzywaja kart otwartych, najcze'sciej, gdy trzeba opisa'c, co's, co osoba 'swiadomie rozumie. Na przyklad sytuacja, w kt'orej sie znalazla. Problem, z kt'orym pracuje talia „OH” lub cel, do kt'orego chce doj's'c.
Istnieje wiele opcji technik wykorzystujacych te karty, podstawowa zasada jest zadawanie pyta'n, na kt'ore odpowiedzi pomoga rozwiaza'c pro'sbe klienta.
Oczywi'scie nie bede w stanie opisa'c wszystkich mozliwych technik tutaj, ale dam podstawowa zasade dzialania, a nastepnie Twoja wyobra'znia pomoze im znale'z'c zastosowanie.
Zaczniemy od tego, ze udzielaja odpowiedzi na wszelkie pytania. Dlatego zaczynamy od pro'sby klienta. Taka formula jest odpowiednia dla kazdego celu:
Z talii uniwersalnej wybierz karte otwarta opisujaca twoja sytuacje w danym momencie, kt'ora obecnie rozwazasz.
Opisz ja. Co jest na obrazie? Co to dla ciebie znaczy? Jakie uczucia wywoluje? Czy zawsze tak bylo?
Teraz z tej samej talii wybierz otwarta karte symbolizujaca twoje zycie, gdy problem zostanie rozwiazany? To jest cel, do kt'orego chcialby's doj's'c.
Nastepnie dosta'n 3—5 kart zakrytych odpowiadajacych na pytanie: „Jakie kroki musze zrobi'c, w najblizszej przyszlo'sci, aby osiagna'c cel?”
To podstawowa zasada dzialania. Co mamy? Co chcemy otrzyma'c? Jak przej's'c od tego, co masz, do tego, czego chcesz. Tak samo zawsze dobrze jest zadawa'c pytania na temat lek'ow: „Co powstrzymuje mnie na tej drodze?”, „Czego nie przyznaje sie przed soba, ale uniemozliwia mi to osiagniecie tego, czego chce?” O tym, co mogloby pom'oc: „Co moze mi pom'oc w wykonaniu dzialania w kierunku osiagniecia celu?”
Aby uzyska'c wieksza motywacje w takich technikach, dobrze jest doda'c karte z talii zasob'ow na zako'nczenie z pytaniem: „Jak sie poczuje, kiedy to osiagne?”
Oznacza to, ze ta formula bedzie odpowiednia dla prawie kazdego zapytania. Na przyklad zwr'ocila sie osoba, kt'ora chcialaby zarabia'c wiecej.
Prosimy ja, aby wybrala karte otwarta swojej sytuacji teraz i tej upragnionej. Nastepnie karte zakryta z odpowiedzia na pytanie: „Co uniemozliwia zarabianie pieniedzy?” i jeszcze jedno: „Co by pomoglo?”. Jeszcze trzy karty, jakie kroki musze podja'c w drodze do celu.
Karty wybrane na otwartej przestrzeni ukladamy w pewnej odleglo'sci od siebie, aby zmie'scily sie miedzy nimi, te, kt'ore otrzymujemy p'o'zniej.
Istnieja talie, w kt'orych opr'ocz obraz'ow sa r'owniez pewne slowa, aby doda'c inny rodzaj metafory, aby lepiej zrozumie'c odpowied'z, kt'ora przyszla z karty. Dzialanie takich kart odbywa sie w taki sam spos'ob, jak zwykle, z ta r'oznica, ze po opisie tego, co wida'c na karcie, dodaje sie tekst i opisuje sie karte w kontek'scie slowa, kt'ore do niej dodano.
Na przyklad dziewczyna opisuje karte, w kt'orej jej dzieci'nstwo jest odzwierciedlone, jako mile wspomnienia z nowego roku i wyciaga karte ze slowem „nieporozumienie” i musi znale'z'c zwiazek z tym slowem i tym, co opisala wcze'sniej. Wspomina, ze nigdy nie rozumiala, jak 'Swiety Mikolaj ma czas, aby odwiedzi'c wszystkie dzieci w ciagu jednej nocy.
Moga by'c uzywane jako uniwersalne. Bardzo czesto sa uzywane w pracy z grupa, w kt'orej musisz komponowa'c pewne historie. Kiedy kazda karta jest cze'scia historii, kt'ora wszyscy wymy'slaja w kolei.
W podobny spos'ob mozesz gra'c w taka gre w grupie. Cala talia jest r'owno podzielona miedzy uczestnik'ow i dalej. Gracz, kt'orego jest kolej, kladzie karte fabularna i nazywa przedstawiony na niej problem, a kto's inny musi „pokona'c” ja, wyja'sniajac, w jaki spos'ob mozna rozwiaza'c problem. Karte uwaza sie za pokonana, gdy zostanie znalezione rozwiazanie problemu. Kazdy gracz oferuje wlasne rozwiazanie tego problemu, dop'oki gracz nie zdecyduje sie na rozwiazanie, kt'ore mu sie podoba.
Talie fabularne, podobnie jak uniwersalne, dobrze nadaja sie do opisywania stan'ow emocjonalnych. Kiedy wybrane zostana trzy karty zakryte z odpowiedzia na pytanie: „Jakie uczucia, kt'orych czesto do'swiadczam?” Trzy karty: „Jakie uczucia, kt'orych rzadko do'swiadczam?” I trzy karty: „Jakie uczucia, kt'orych nigdy nie odczuwam?”
W ten spos'ob otrzymujemy pewien obraz stanu emocjonalnego klienta.
A potem juz tymi samymi kartami uniwersalnymi wszystko, co nalezy dostosowa'c w tych emocjach, opracowujemy zgodnie z powyzszym wzorem. „Co przeszkadza, co pomaga, jakie sa trzy kroki?”
Sa to talie, w kt'orych kazdy obraz jest radosny i mily. Oznacza to, ze niesie ze soba tylko pozytywne emocje. Dlatego, je'sli dana osoba nagle widzi negatywno's'c na tych kartach, wskazuje to na powage jego negatywnego stanu psychicznego.
Przyklady talii: „'Zr'odlo” Autor: Yu Demidova, „Morena” Autor: Moritz Egetmeyer, „Ona” Autor: Camilla Kruger i inni.
Gl'ownym zadaniem tych kart jest dawanie zasob'ow i podnoszenie nastroju.
Dlatego uzywamy tych kart przede wszystkim podczas pracy z negatywnymi emocjami, jako miejsca, z kt'orego mozna uciec w celu ustabilizowania stanu. Na poczatku nadchodzacej zlozonej pracy prosimy klienta o wybranie jednej karty z talii zasob'ow, kt'ora mu sie najbardziej podoba. Nastepnie prosimy o opisanie tej karty, aby jego pozytywne emocje wzrosly i utrwalily sie z nia. Nastepnie bedziemy pracowa'c z gl'ownym zadaniem i zawsze bedziemy wiedzie'c, ze je'sli klient zostanie przytloczony negatywnymi emocjami, mozesz da'c mu te karte ponownie i porozmawiamy o tym, co na niej widzi, a to przywr'oci go do bardziej stabilnego stanu emocjonalnego.