Ведзьма (на белорусском языке)
Шрифт:
Гэтым разам Макару й сапраўды добра думалася, i думаў ён пра Дануту. Думаў доўга - хвiлiн дзесяць, потым думкi сталi блытацца, аддаляцца, i ля самага вуха пачулася трывожнае буханьне. Ён расплюшчыў вочы, матлянуў рукамi, думаючы, што патрапiў у труну, а калi буханьне паўтарылася, вохнуў i незадаволена запытаў:
– Ну чаго ты?
– Людзi прыйшлi, аб'яву прынесьлi. Пытаюцца - хто там так страшна храпiць?
– растлумачыў адказны сакратар, i рэдактар, салодка пазяхнуўшы, вылез са схову.
... Тэлефон зазаванiў а пятай гадзiне. Да таго часу ён ужо стамiўся хвалявацца, i кашуля ўжо ня прэла ад цыганскага
– Ну дык я вас чакаю, - гукнула Данута Францкавяк, i тэлефонныя глыбiнi напоўнiлiся вясёлымi жаночымi галасамi. Данута была не адна, i гэтыя галасы вiдаць, ейных сябровак - вярнулi ў душу пачуцьцё няўцямнай трывогi.
"А можа гэта пастка? Можа, зь яго хочуць пасьмяяцца?" Ахоплены беспрычыннай трывогай, ён выйшаў з рэдакцыi i няпэўным крокам рушыў у невядомасьць. Макар iшоў i быў амаль упэўнены: вось зараз, тут, у бузiньнiку, павiнна надарыцца штосьцi страшнае.
У бузiньнiку, аднак, нiчога такога не надарылася. Ён вылез з кустоў, пералез праз жардзянiк i вось там, на бурачных лехах, сэрца ягонае абарвалася i закацiлася на самы дол жывата. У разоры, прыхаваны да самага ашыйнiку чырвоным бацьвiньнем, сядзеў вiславухi злодзей i шчэрыў iклы.
Сабака быў невялiкi - звычайны дварняк, якiх шмат бегае па завугольлi. Аднак пра лютасьць гэтай кудлы казалi страшныя рэчы, таму Макар, ня зводзячы вачэй з кудлатай галавы, даў заднi ход: рушыў да кустоў дробным крокам. Але хiтрыкi такiя не прайшлi. Кудлаты злодзей страсянуў вушамi, яшчэ больш вышчарыўся i папераджальна гыркнуў.
– Божухна, дык што ж гэта робiцца?
– плаксiва выдыхнуў Макар i нечакана для сябе самога плюхнуўся на каленi. Плюхнуўся, а потым згадаў бацькавы аповед пра хлопца, якi ўратаваўся ў першую пасьляваенную зiму ад ваўка, якi пераняў небараку ў чыстым полi. Усталопiўшыся на ваўчару, хлопец гадзiну цi дзьве стаяў, зьнiякавелы, а потым, стаўшы вокрач, забрахаў па-сабачы. Гэта яго i ўратавала. Пачуўшы брэх, ваўчара таксама зьнiякавеў i, падкурчыўшы хвост, зьнiк зь вiдавоку.
Макар глынуў паветра i забрахаў з такiм iмпэтам, што не пазнаў уласнага голасу. У дадатак ён яшчэ i заскавытаў, прапоўз вокраччу па баразьне, i сабака, пабачыўшы такiя жахi, зьбянтэжана крутнуў галавой, прыцiснуў вушы i зьвёў да пераносься ўмэнт палагаднелыя вочкi.
Перавядзем разам з героем аповеду дых, абаб'ем разам зь iм калашыны i згадаем тую пару, калi нашымi немаладымi ўжо душамi авалодала запозьненае, а таму хваравiтае i ўсёпаглынальнае каханьне. Згадаем пару, калi недзе пад сэрцам нараджалiся новыя надзеi, ценька гучалi новыя песьнi, калi жар каханьня казытаў пяткi й нам увесь час карцела некуды бегчы. I хаця жар той быў усяго толькi бэнгальскiм агнём, мiтусьлiвым фаервэркам у цемрыве шэрых будняў, душа ляцела на прывiдны агонь, не раўнуючы, як начны матылёк на палахлiвае полымi васкоўкi.
Вось i наш герой, напоўнiўшы навакольле шапаценьнем бурачнага лiсьця, ляцеў на згубны агонь, недзе пад сэрцам ягоным нараджалiся тамлiва-трапяткiя надзеi i гучалi... не, ня песьнi, а словы кагадзе прачытанай нататкi. Словы ўбiлiся ў памяць, з кожным крокам гучаньне iх мацнела, убiралася ў сiлу, а калi наш герой упiхнуў галаву ў пралом пахiлага плоту i азiрнуўся, з вуснаў ягоных сарвалася малiтоўная скорагаворка: - Да самай ночы гараць
На трэцi павер узьбег на адным дыханьнi, пужлiвай чапляй прайшоўся па дывановым ходнiку i толькi на канцы калiдора дазволiў сабе аддыхацца. Кашлянуў, крануўся пальцамi дзьвярной ручкi ды так i застыў у непаразуменьнi: там, за дзьвярыма, чуўся жаночы сьмех, прыглушана дзынкнулi шклянкi, i нехта, праўдападобна загадчыца райана Сьцефурак, прамовiла:
– Абавязкова завiтай у Лiвадзiйскi палац. Гэта цуд нейкi!
Кароткую хвiлю за дзьвярыма панавала цiша, потым Сьцефурак гучна крэкнула, суцiшна мацюкнулася, замармытала штосьцi, выразна прамовiўшы словы "шчасьлiва адпачыць", i празь iмгненьне паўстала перад Макарам.
– Данута Станiславаўна! Да вас наведнiк, - выгукнула загадчыца райана i, кiнуўшы празь плячо няўцямную фразу: - Пазванi, як даедзеш, - высьлiзнула з габiнэту.
Данута была не адна - у габiнэце, закiнуўшы нага на нагу, сядзела сакратарка Марына i яшчэ адна кабета, прозьвiшча якой Макар ня ведаў. На стале грувасьцiлася пляшка шампану, блiскалi чатыры келiхi й ляжала каробка чакалядных цукерак.
– А-а... журналiсты!
– сьпеўна i зь лёгкай гiронiяй у голасе азвалася Данута Станiславаўна, i Макару ад тае гiронii стала не па сабе.
Ён спынiўся ля бар'ера, спалохана зiрнуў на бутэльку.
– Заходзьце, Макар Iванавiч, ужо бег гiронii прамовiла гаспадыня габiнэту, мелькам паправiўшы прычоску.
– Гэта мы тут, дурныя бабы, гулянку арганiзавалi. Водпуск абмываем. Заўтра ў Крым еду.
Яшчэ колькi iмгненьняў Макар муляўся ля бар'ера, а потым, пад цiкаўнымi позiркамi Дануччыных сябровак, прайшоў на нягнуткiх нагах да крэсла, сеў i, ратуючыся ад жаночых вачэй, склаў далонi на тым месцы, дзе схадзiлася ў адно калашыньне парусiнавых штаноў.
Данута падхапiла недапiтую бутэльку, спраўна, не раўнуючы, як кельнэр, разьлiла рэшту шампану па келiхах.
– Я вам у свой налiла. Не пагрэбуеце?
Макар глынуў пiтва i закашляўся, дробнымi пырскамi пакрыўшы парусiнавыя нагавiцы.
– Ну што вы, Макар Iванавiч. Супакойцеся, нiкога ня бойцеся, - прамовiла, цi, лепей сказаць, прасьпявала Данута Станiславаўна, ляпнуўшы Макара па сьпiне.
Сытуацыя вымагала нейкай дзеi, нейкiх арыгiнальных словаў, i Макар, адкерхаўшыся, афiцыйным тонам запытаў:
– Ну, а як там наконт артыкула?
Запытаўся, а потым пашкадаваў, бо Дануччыны сяброўкi разам засьмяялiся, а загадчыца габiнэту з робленай крыўдай выдыхнула:
– Вось якiя пайшлi кавалеры. Iх не жанчыны цiкавяць, а нейкiя артыкулы.
Болей Макар не прамовiў нi слова. Сядзеў, увабраўшы голаў у плечы, слухаў сакратарку Марыну, якая распавядала - як шмат ёй даводзiцца друкаваць рознай лухты, - i нiяк ня мог уцямiць: дзеля чаго яго сюды запрасiлi.
Нарэшце, хвiлiн празь дзесяць, сакратарка ўзьнялася, плюснула Дануту ў шчаку, пажадала добрага адпачынку i жанкi гамузам выйшлi ў калiдор. Разьлеглы габiнэт напоўнiўся цiшынёю, i ўсё наўкол набыло суворае аблiчча. З шафы сувора паглядаў гiпсавы Энгельс, стрыжаны "пад польку" Брэжнеў ня менш сувора паглядаў з партрэта, i нават шыльда з надпiсам "Намэнклятура абкама" на даўжэзным, застаўленым аднолькавымi шэрымi тэчкамi стэлажы, набыла пагрозьлiва патаемны сэнс. Дзесьцi там, у шэрым шыхце, стаяла i ягоная асабiстая справа.