Бастан кешкен, кµз кµрген
Шрифт:
тсіп, Ржев баытында майдан шебіне кештетіп орналасты. Шабуыл
барысында Атбеде рылан 101 ерекше жасаталан аза лтты
бригадасы, рамында 9 мынан астам жауынгері бар, ш кн
шабуылда 10 км. ана ілгері жылжыды. «Мишуково», «Зайцево»
деген елді мекендерге жетті, Мишуково шін шайас кшті болды: ш
рет алынып, ш рет айтарылды. ш кнге созылан соыста
бригаданы 75%-і атардан шыты: жарадар болды, лді. Мен
байланыс батальоныны телеграфистімін.
комбригті, комдивті баылау пунктін телефон байланысымен
амтамасыз етемін. Ол пункт майдан шебіне орналасады: жауды
бинокльмен кріп отырады, шабуылды басарады; алдыы
окоптара жаын 200-300 м. жер ана.
рыста трыс болмайды: барлы арулардан о жауып жатады.
Бір кезде байланыс сымы зіліп, (ысты кні, кндіз) дереу жалауа
кеттім. НП – баылау пункті (Наблюдательный пункт) комдив
полковниг Воробьев алан-ды. Мен шыысымен алдыы шептен
артиллерия бізге арай о жаудырды. Алдыы жаымда
минометчиктер батареясына орын зірлеп, азып жатыр екен, олар
сол шырына жата-жата алды, мен де олымда винтовкам
(карабин) бар, стеріне лай кеттім. Бір мезгіл саябырлады, трды.
Минометчиктерді козел жасап ойан винтовкаларына осколка тиіп,
лап алыпты, кейбіріні стволдарын осколка ырып кеткен. Тра
сала, телефон сымын уалай жндеуге тарттым. зілген жерін тауып,
жалап та келемін. Баана мен жгіріп бара жатыранымда, майдан
ткен далада бір солдат етпеттінен винтовкасын кздеп жатан
сияты еді, лі жатыр. Сйтсем, ол жауынгерге о тиген екен.
Жарадар боландарды жинап жрген атшаналы санитар келіп,
аударды да, алтасынан жаттарын алды. лгендерді жинайтындар
олардан баса, сол алып кетуге тиіс. Таы жау артиллериясы о
жаудырды. Ат шанадаы жауынгерді, санитарды, бір аяына о
тиіп, тізеден тмен сл ана ілініп, аяы салбырап алыпты. Кпті
крген санитар дереу балтасын алды да, салбыраан аяын етігімен
оса шананы жатауына ойып, шауып тастады. Дереу жуан сан
жаын бинтпен байлап, тізе жаын плащ-палаткасымен орап,
шанасын санбата арай айдап, шаба жнелді. Снаряд ату
тоталысымен, НП-а жетіп келсем, комдив есік алдында лап
жатыр. Сйтсем, мені келе жатыр ма екен деп араан кезде, адып
отыран жау снайпері мадайынан тигізген екен. Енді ол снайпер
дереу з орнын ауыстырады: масатына жетті, ол жер енді зіне
ауіпті болады. Ол жерде комдив бар екенін біліп, мысыша адып
отыран екен. Маан о шыармай, біліп ояды деп, комдивті
адыан екен. Сол комдивті йелін Москвадан алдырды.
М.Маметова жерленген орыма
арауылында 15 минут трдым. Блай тру деген те иын екен.
313
Екінші бір жадай Беларуссия жерінде болды. Бл кезде 101
ОСБ тарап, 51 СВКОСД (стрелковая Витебская Краснознаменная
ордена Суворова дивизии) арауындамыз. Бл кезде Комдив
полковник Серебряков деген болатын. Начальник штаб – Коновалов.
Мені комротам – капитан Кузьмин (украинец), комвзводом старший
лейтенант Матошин (Гурьевтік). Мен дивизияда штабта
нач.телеграфной станции, ком. отделениемін. арауымда бір-а
телеграфист – Антипов, крі кісі. Жоары олбасшыдан Беларуссия
жерінде жау тылында соысып жрген трт партизан отрядын жау
оршап, рту аупі тнген кезде, бізді дивизияа жау шебін
(оборонын) бзып кіріп, партизандарды алып алу тапсырылан. Жау
шебін бзып (ені 800 м.) тісімен, жау бізді де оршап алды. Мезгіл,
алайда, кіші бесін кезі. Штабты «Триполье» деген елді мекенге
орналыстыруа бйыран (40 шаты й). Бл туралы «Ойа келген
оралымдар» блімінде «4 партизан отрядын ажалдан тару»
таырыбында жазаным бар-ды. Осы жолы да маан атылан о мені
ажала жмсаан адам комрота Кузьминні з аяына дуалдан тіп
келіп тиді.
мытылмайтын шінші бір жадай Беларуссия жерінде
оборонда тран бір блімді тн ішінде ауыстыру керек болды. ыс
айы, кн суы. алы орман іші. Тн ішінде полка байланыс тарту
керек болды. Бл туралы «Ойа келген оралымдар» блімінде
«Полка байланыс сымдарын тарту» таырыбында айтылан еді.
лы Отан соысы жылдарында немі майданда алдыы шепте
жрдім. Біра мені міндетім скери блімдерді байланыспен
амтамасыз ету болды. Керек десеіз, винтовканы арбаа алдырып,
зіміз кабель аралаймыз да, шегініс кезінде жрт бып жрсе, біз
кабелімізді жинаймыз, ол бізді басты ралымыз. Майдан, соыс
жайлы гімелескенде, мен: «Жарадар болан жопын, жауа арсы
о та шыараным жо» - десем, «Сен бып жатансы ой»
дейтіндер бар. Байланыс зілсе, оны зиянын айтып болмайды: тіпті
з зебірегі зіді ырып та жібереді.
Сол иындыты зардабы мені 53 жасымда-а жмысты
тастауа мжбр етті емес пе!
Ендігі бір мытылмас жадай тек мені басымдаы ана емес,
бкіл азаа келген ыла жылдары: ызыл империяны орау
асыры Голощекинні жалан апары жылдары жне азаты зі
зіне жау болып тиісу кезі- ашыршылы. кем 1930 жылдары
дниеден озан. Шешем аайындар арасында да, мені жездем жетім