Чорная страла
Шрифт:
З гэтымі словамі яна выслізнула з пакоя, пакінуўшы Дзіка з адкрытым ад здзіўлення ротам; яму здавалася, што ён спіць і што яму сніцца сон.
— «Узяўся б за папругу!» — паўтараў ён. — «Узяўся б за папругу!»
І ўспаміны аб тым вечары ў лесе ўзніклі ў яго свядомасці, і ён зноў убачыў дрыжлівага Мэтчэма, яго ўмольныя вочы.
Але ён тут жа ўспомніў аб небяспеках, якія пагражалі яму сягоння. Яму падалося, што ў суседнім пакоі хтосьці рухаецца; потым дзесьці вельмі блізка нехта ўздыхнуў, пачуўся шоргат адзення і лёгкі шум крокаў. Ён стаяў насцярожыўшыся і ўбачыў, як калыхнуліся габелены, затым недзе рыпнулі дзверы,
Яна была апранута ў багатыя тканіны глыбокіх, мяккіх таноў, як і належала апранацца дамам у зімовы снежны час. Валасы ў яе былі зачасаны ўверх і ляжалі на галаве, быццам карона. Калісьці такая маленькая і нязграбная ў адзенні Мэтчэма, яна была цяпер стройная, як маладая вярба, і не ішла, а нібы плыла па падлозе.
Не ўздрыгнуўшы, не затрапятаўшы, яна падняла лямпу і зірнула на маладога манаха.
— Што вы тут робіце, добры брат? — спытала яна. — Вы, без сумнення, не туды трапілі. Каго вам трэба?
І яна паставіла лямпу на падстаўку.
— Джаана… — сказаў ён, і голас здрадзіў яму. — Джаана, — зноў пачаў ён, — ты казала, што кахаеш мяне. І я, вар'ят, паверыў гэтаму!
— Дзік! — усклікнула яна. — Дзік!
І, на здзіўленне Дзіка, цудоўная, высокая маладая лэдзі ступіла ўперад, абвіла яго шыю рукамі і абсыпала яго пацалункамі.
— О вар'ят! — усклікнула яна. — О дарагі Дзік! О, калі б ты мог бачыць сябе! Ах, што я нарабіла, Дзік, — дадала яна, адхіснуўшыся: — Я сцерла з цябе фарбу! Але гэта можна паправіць. Але вось чаго, баюся я, нельга пазбегнуць, нельга паправіць: майго замуства з лордам Шорбі.
— Гэта ўжо вырашана? — спытаў малады чалавек.
— Заўтра раніцай у манастырскай царкве, Дзік, — адказала яна, — будзе скончана і з Джонам Мэтчэмам і з Джаанай Сэдлі. Калі б можна было дапамагчы слязамі, я выплакала б сабе вочы. Я малілася бесперастанку, але неба, відаць, не пачула маіх маленняў. Добры Дзік, дарагі Дзік, паколькі ты не можаш мяне вывесці з гэтага дома да раніцы, мы павінны пацалавацца і сказаць адзін аднаму: «Бывай!»
— Ну не, — сказаў Дзік. — Толькі не я; я ніколі не скажу гэтага слова. Становішча наша здаецца безнадзейным, але пакуль ёсць жыццё, Джаана, ёсць і надзея. Я хачу спадзявацца. О, клянуся небам і перамогай! Калі ты была для мяне толькі імем, хіба я не пайшоў за табою, хіба я не падняў добрых людзей, хіба я не паставіў сваё жыццё на карту? А цяпер, калі я ўбачыў цябе такою, якая ты ёсць, — цудоўнейшай, высакароднейшай дзяўчынай Англіі, — ты думаеш, я павярну назад? Калі б тут было глыбокае мора, я прайшоў бы па хвалях. Калі б дарога кішэла львамі, я раскідаў бы іх, як мышэй!
— Ці не занадта многа шуму з-за блакітнай шаўковай сукенкі! — насмешліва вымавіла дзяўчына.
— Не, Джаана, — запярэчыў Дзік, — не з-за адной сукенкі. Цябе ж я ўжо бачыў пераапранутай. А цяпер я сам пераапрануты. Скажы шчыра, я не смешны? Ці не праўда, блазенскі ўбор?
— Ах, Дзік, што праўда, то праўда, — усміхаючыся адказала яна.
— Вось бачыш, — урачыста сказаў ён. — Так у лесе было з табой, бедны Мэтчэм. Калі сказаць шчыра, у цябе быў смешны выгляд! Затое цяпер ты прыгажуня!
Так размаўлялі яны, не заўважаючы часу, трымаючы адзін аднаго за рукі, абменьваючыся ўсмешкамі і закаханымі позіркамі; так маглі б яны правесці ўсю ноч. Але раптоўна пачуўся шоргат, і яны ўбачылі маленькую лэдзі. Яна прыклала
— О божа, — усклікнула яна, — як вы шуміце! Ці не можаце вы быць стрыманей? А цяпер, Джаана, мая цудоўная лясная дзяўчына, як ты ўзнагародзіш сваю сяброўку за тое, што яна прывяла твайго мілага?
Замест адказу Джаана падбегла да яе і горача абняла.
— А вы, сэр, — працягвала юная лэдзі, — як вы мне аддзячыце?
— Васпані, — сказаў Дзік, — я ахвотна заплаціў бы вам той жа манетай.
— Ну, падыходзьце, — сказала лэдзі, — вам гэта дазваляецца.
Але Дзік, пачырванеўшы, як півоня, пацалаваў ёй толькі руку.
— Чым вам не падабаецца мой твар, прыгажун? — спытала яна, прысядаючы да самай падлогі.
Калі Дзік, нарэшце, асцярожна абняў яе, яна дадала:
— Джаана, у тваёй прысутнасці твой мілы вельмі сарамлівы. Запэўніваю цябе, ён быў намнога жвавейшы пры нашай першай сустрэчы. Ведаеш, сяброўка, я ўся ў сіняках. Можаш мне больш ніколі не верыць, калі гэта не так! А цяпер, — працягвала яна, — ці нагаварыліся вы? Бо я хутка павінна выгнаць паладзіна.
Але абое закаханых заявілі, што яны яшчэ нічога не сказалі адзін аднаму, што ноч толькі пачалася і што так рана яны не хочуць расставацца.
— А вячэра? — спытала юная лэдзі. — Хіба мы не павінны спусціцца на вячэру?
— О так, канечне! — ускрыкнула Джаана. — Я забыла!
— Тады схавайце мяне, — сказаў Дзік. — Пастаўце за фіранку, замкніце ў скрыню, суньце куды хочаце, абы мне можна было вас тут дачакацца. Помніце, цудоўная лэдзі, — дадаў ён, — што мы ў адчайным становішчы і, быць можа, з сённяшняй ночы да самай смерці ніколі не ўбачым адзін аднаго.
Юная лэдзі змякчылася. І калі трохі пазней звон пачаў склікаць да стала сямейнікаў сэра Дэніэла, Дзіка схавалі ля сцяны, за дываном; ён дыхаў праз шчыліну паміж дыванамі, праз яе ён таксама мог аглядаць увесь пакой.
Але нядоўга прабыў ён у такім становішчы.
Тут, на верхнім паверсе, панавала цішыня, толькі зрэдку яе парушалі шыпенне агню ды патрэскванне сырых дроў у каміне; але зараз да напружанага слыху Дзіка даляцеў гук чыіхсьці асцярожных крокаў. Затым дзверы адчыніліся, і чарнаваты карлік, у вопратцы колераў лорда Шорбі, прасунуў у пакой спярша галаву, а потым сваё скрыўленае цела. Ён адкрыў рот, здавалася, для таго каб лепш чуць, вочы яго, вельмі бліскучыя, хутка і неспакойна бегалі па баках. Ён абышоў увесь пакой, пастукваючы па дыванах, што закрывалі сцены. Аднак Дзік нейкім цудам пазбегнуў яго ўвагі. Потым карлік заглянуў пад мэблю і агледзеў лямпу; і, нарэшце, відаць, глыбока расчараваны, збіраўся ўжо выйсці гэтак жа ціха, як і зайшоў; але раптам, апусціўшыся на калені, падняў штосьці з падлогі, разгледзеў і радасна схаваў у сумку на поясе.
Сэрца ў Дзіка аж зайшлося, бо гэта быў кутас ад яго ўласнага пояса. Яму стала зразумела, што карлік — шпіён, які выконвае свае подлыя абавязкі з асалодай, — не губляючы часу, ён занясе знаходку свайму гаспадару, лорду Шорбі. У яго была спакуса адкінуць дыван, напасці на нягодніка і, рызыкуючы жыццём, адабраць у яго кутас. Пакуль ён вагаўся, узнікла новая трывога. На лесвіцы пачуўся грубы, прапіты голас, і па калідоры загрымелі няроўныя, цяжкія крокі.
— Навошта ж вы жывеце ў цяні густых лясоў? — праспяваў гэты голас. — Навошта ж вы жывеце? Гэй, хлопцы, навошта ж вы тут жывеце? — дадаў ён з п'яным рогатам.