Гронкі гневу
Шрифт:
— Няма. Але ў мяне думкі грэшныя.
— Ну што ж. Думаць можна і бясплатна.
— Усё роўна грэх.
— Затое куды танней.
— Ты з грэхам не жартуй.
— Я не жартую. Давай грашы. Ты заўсёды носішся са сваімі грахамі, якраз калі чорт ведае што робіцца.
— Гэта праўда, — сказаў дзядзька Джон. — Са мной заўсёды так. Але вы і паловы маіх грахоў не ведаеце.
— Ну і трымай іх пры сабе.
— Вось і з гэтымі ўнітазамі так — сяджу, а сам адчуваю — грэх.
— Тады ідзі ў кусты.
Было яшчэ цёмна, калі маці разбудзіла сваю сям'ю. Праз расчыненыя дзверы санітарных блокаў сачылася кволае святло дзяжурных начных лямпачак. З суседніх палатак даносіліся разнастайныя гукі пахрапвання.
— Падымайцеся, вылазьце з палаткі, — сказала маці. — Час ужо ехаць. Хутка развіднее. — Яна падняла скрыпучы шчыток ліхтара і запаліла кнот. — Уставайце ўсе, уставайце!
На зямлі пад брызентавым навесам ляніва заварушыліся, скінулі з сябе байкавыя і ватовыя коўдры, сонныя вочы жмурыліся на святло. Маці нацягнула сукенку на кашулю, у якой спала.
— Кавы няма, — гаварыла яна. — Ёсць некалькі бліноў. Іх можна з'есці ў дарозе. Ну, падымайцеся, будзем грузіцца на машыну. Давайце, давайце! Толькі цішэй, а то суседзяў пабудзім.
Прайшло яшчэ некалькі хвілін, перш чым Джоўды канчаткова стрэслі з сябе сон.
— Нікуды не бегаць! — папярэдзіла маці Ўінфілда і Руці. Усе апрануліся. Мужчыны знялі брызент з распоркі і пачалі грузіць рэчы на машыну. — Раўней кладзіце, каб было зручна, — сказала маці. Яны паклалі зверху матрацы і перакінулі брызент цераз папярочную жэрдку.
— Ну вось, ма, — сказаў Том. — Можна ехаць.
У маці ў руцэ была талерка з халоднымі блінамі.
— Добра. Бярыце па адным. Больш у нас нічога няма.
Руці і Ўінфілд схапілі па бліну і залезлі на паклажу. Там яны ўкрыліся коўдрай і заснулі, не выпускаючы з рук халодных зачарсцвелых бліноў. Том сеў за руль, націснуў на стартэр. Ён хрыпла загуў і праз момант сціх.
— Каб цябе чорт, Эл! — вылаяўся Том. — У цябе ж акумулятар сеў.
Эл прыйшоў у лютасць:
— А як яго, халеру, перазарадзіш, калі бензіну ў абрэз?
Том крыва ўсміхнуўся:
— Ну не ведаю, але гэта твая віна. Цяпер давядзецца заводзіць уручную.
— Кажу ж табе, не мая.
Том вылез з кабіны і дастаў з-пад сядзення завадную ручку.
— Выходзіць, мая, — сказаў ён.
— Давай сюды. — Эл схапіў завадную ручку. — Пастаў на позняе, а то руку мне адарве.
— Добра. Ну, задай жару.
Эл круціў з усяе сілы — адзін абарот, другі, яшчэ і яшчэ. Нарэшце матор завёўся, зафыркаў, потым зароў. Том асцярожна прыглушыў яго — пераставіў запальванне на больш ранняе і паменшыў
Маці села побач з ім.
— Гэтак увесь лагер перабудзім, — сказала яна.
— Нічога, зноў заснуць.
Эл улез у кабіну з другога боку.
— Тата з дзядзькам Джонам селі наверх, — сказаў ён. — Хочуць даспаць.
Грузавік пад'ехаў да галоўных варот лагера. Вартаўнік выйшаў з канторы і правёў промнем ліхтара па машыне.
— Хвілінку пачакайце, — сказаў ён.
— А што такое?
— Вы зусім адсюль едзеце?
— Зусім.
— Тады трэба вас выкрэсліць.
— Выкрэслівайце.
— Куды кіруеце?
— Хочам падацца крыху далей на поўнач.
— Ну, жадаю шчасця.
— І мы вам таксама. Бывайце.
Грузавік асцярожна абагнуў насып. Том вёў машыну па той самай дарозе, па якой яны прыехалі ў лагер, — міма гарадка Ўідпэтч і далей на захад, да шашы № 99, а там — на поўнач па шырокай шашэйнай дарозе, якая вяла да Бейкерсфілда. Ужо развіднела, калі яны пад'ехалі да гарадской ускраіны.
Том сказаў:
— Куды ні кінь вокам, усюды рэстараны. І ў кожным каву падаюць. А вунь, гляньце, начны рэстаран яшчэ працуе. Ручаюся, у іх хоць заліся гарачанькай!
— Заткніся ты! — сказаў Эл.
Том ашчэрыўся ўсмешкай:
— А ты, як я пагляджу, паспеў ужо падчапіць дзяўчыну ў лагеры.
— Ну і што?
— Сёння ён у нас нешта вельмі зласлівы. Дрэнная мне кампанія.
Эл раздражнёна буркнуў:
— Хутка я адаб'юся ад вас. Аднаму, без сям'і, нашмат лягчэй.
— Праз дзевяць месяцаў у цябе ў самога сям'я будзе, — сказаў Том. — Думаеш, не бачыў, як ты стараўся?
— Не дуры, — сказаў Эл. — Я ў гараж наймуся, буду ў рэстаранах есці.
— А праз дзевяць месяцаў абзавядзешся жонкай з дзіцем.
— Не, гэтага не будзе.
— Надта разумны ты стаў, Эл. Глядзі, каб па галаве табе добра не далі.
— Хто гэта?
— Заўсёды знойдзецца хто.
— Думаеш, калі ты сам…
— Ну хопіць, спыніся, — не дала Элу дагаварыць маці.
— Я першы пачаў, — сказаў Том. — Захацелася падражніць яго. Я гэта без злосці, Эл. Не ведаў, што ты так прывязаўся да гэтай дзяўчыны.
— Няма такой дзяўчыны, да якой я вельмі ўжо прывязаўся б.
— Ну не, дык не. Пасварыцца са мной табе не ўдасца.
Грузавік выязджаў з горада.
— Вунь колькі тут забягалавак з гарачымі сасіскамі — цэлая процьма, — сказаў Том.
Маці сказала:
— Я адзін даляр прыхавала, Том. Табе вельмі хочацца кавы? На, бяры.
— Не, ма. Я проста так, жартам.
— Бяры, калі табе ўжо так захацелася.
— Не, не вазьму.
Эл сказаў:
— Тады сціхні — кава, кава!
Том памаўчаў. Потым сказаў:
— Быццам толькі ўчора тут быў. Вось і дарога, па якой мы той ноччу ехалі.