Гронкі гневу
Шрифт:
— Спадзяюся, з намі нічога такога ўжо ніколі не здарыцца, — сказала маці. — Жахлівая была ноч.
— Ага, нядобрая.
Справа ад іх узыходзіла сонца, і вялікі цень ад грузавіка бег збоку па дарозе, скачучы па штыкетніку. Яны ехалі паўз адбудаваны нанава Гувервіль.
— Гляньце, — сказаў Том. — Тут зноў жывуць. Быццам нічога і не здарылася.
Кепскі настрой памалу пакінуў Эла.
— Мне адзін расказваў, што ў некаторых лагерах пятнаццаць ужо ці дваццаць разоў усё дашчэнту спальвалі. Людзі адседзяцца
— Ага, мне тая ноч таксама як непагодлівая была, — сказаў Том. Яны ехалі ўсё далей і далей па шырокай шашы. Ад цеплаватых сонечных промняў па крыху астылым целе прабягалі дрыжыкі. — А раніцамі пачынае ўжо пашчыпваць. Хутка ўжо зіма. Хоць бы трохі грошай зарабіць да халадоў. Зімой у палатцы не пасядзіш.
Маці ўздыхнула, падняла галаву.
— Том, — сказала яна, — зімой трэба жыць у доме. Разумееш? Руці яшчэ нічога, а Ўінфілд зусім стаў слабенькі. Да прыходу дажджоў у нас павінен быць дом. У гэтых краях, кажуць, як з вядра лье.
— Знойдзем домік, ма. Ты не хвалюйся. Будзе табе дом.
— Абы дах над галавой быў і падлога пад нагамі, каб дзеткі не на голай зямлі спалі.
— Пастараемся, ма.
— Больш я даймаць цябе не буду.
— Зробім, ма.
— Мне проста іншы раз страшна робіцца. Усю храбрасць сваю губляю.
— Нешта не бачыў я, каб ты яе калі-небудзь згубіла.
— Начамі бывае.
Недзе наперадзе пачулася рэзкае шыпенне. Том моцна абхапіў рукамі абаранак руля і да канца націснуў на тормаз. Грузавік здрыгануўся і стаў.
— Ну вось і ўсё, — уздыхнуў Том і адкінуўся на спінку сядзення.
Эл выскачыў з кабіны і падбег да пярэдняга правага кола.
— Цвік! І які вялікі!
— Чым залатаць ёсць?
— Няма, — адказаў Эл. — Усё чыста ў ход пусцілі. Гума дык ёсць, а клею няма.
Том глянуў на маці і сумна ўсміхнуўся:
— Не трэба было табе пра свой даляр гаварыць. Мы як-небудзь і без яго адрамантавалі б. — Ён вылез з машыны і падышоў да спушчанага кола.
Эл паказаў на доўгі тоўсты цвік, што тырчаў у сплюшчанай пакрышцы.
— Вунь які!
— Калі ва ўсім наваколлі ёсць хоць адзін-адзінюткі цвік, мы абавязкова напорамся на яго, — сказаў Том.
— Што-небудзь сур'ёзнае? — крыкнула ім маці.
— Не, не вельмі, а ўсё ж рамонт.
Усе саскочылі з паклажы на дарогу.
— Пракол? — запытаўся бацька, убачыў спушчаную шыну і замаўчаў.
Том папрасіў маці падняцца і дастаў з-пад сядзення бляшанку з гумай для латання камер. Ён разгарнуў палоску гумы, узяў цюбік з клеем і лёгенька сціснуў яго пальцамі.
— Амаль зусім пусты, — сказаў ён. — Можа, і хопіць. Ну добра, Эл, падкладзі што-небудзь пад заднія колы. Будзем падымаць дамкратам.
Том і Эл працавалі дружна. Падклалі камяні
— Цяпер няхай падсохне, а я пакуль што латку выражу. — Том падраўняў краі і скасіў кант сіняй латкі. Эл зноў расцягнуў камеру, і Том асцярожна паставіў латку. — Вось так. Цяпер пакладзі яе на падножку, а я прыпляскаю. — Ён нямоцна ўдарыў некалькі разоў малатком, потым расправіў камеру і ўважліва агледзеў краі латкі. — Ну вось! Па-мойму, вытрымае. Надзявай на вобад, мы яе напампуем. Твой даляр, ма, здаецца, уцалее.
Эл сказаў:
— Вось каб была ў нас запаска! Трэба мець запасную камеру, Том, і каб яна была ўжо на вобадзе і надзьмутая. Тады ніякі пракол і ноччу не страшны.
— Калі ў нас будзе столькі грошай, што хопіць на запасны скат, мы купім на іх кавы і мяса, — сказаў Том.
Рэдкія ў гэты ранні час машыны шпарка праносіліся па шашы, сонца ярчэла і пачынала мацней прыграваць. З паўднёвага захаду лёгкімі, як дыханне, павевамі дзьмуў пяшчотны ветрык, і горы абапал шырокай даліны ледзь праступалі праз перламутравы туман.
Том пампаваў камеру, калі на другім баку дарогі раптам спынілася легкавая машына, што ішла з поўначы. З яе вылез чалавек у светла-шэрым касцюме і пайшоў цераз шашу да грузавіка. Капелюша на ім не было. Загарэлы твар яго расплыўся ў белазубай усмешцы. На безыменным пальцы левай рукі блішчаў масіўны залаты пярсцёнак. На тонкім ланцужку, прычэпленым да камізэлькі, матляўся маленькі залаты шарык у выглядзе футбольнага мяча.
— Добрай раніцы, — ветліва павітаўся чалавек.
Том адарваў вочы ад ручной помпы, падняў галаву.
— Добрай раніцы, — адказаў ён.
Чалавек правёў пальцамі па падстрыжаных «пад вожык» крыху ўжо пасівелых валасах.
— Вы, можа, работу шукаеце?
— Канешне, шукаем, містэр. Пад усе масніцы зазіраем.
— Персікі збіраць умееце?
— Ніколі яшчэ не збіралі, — адказаў бацька.
— Мы ўсё ўмеем, — паспешліва прагаварыў Том. — Усё, што толькі ёсць, умеем збіраць.
Чалавек пакратаў пальцам залаты мячык на ланцужку.
— Дык вось, міль за сорак адсюль на поўнач колькі хочаце работы.
— Мы б з ахвотай папрацавалі, — сказаў Том. — Растлумачце, як туды дабрацца, і мы наўскач панясёмся.
— Кіруйце да Пікслі — гэта трыццаць пяць ці трыццаць шэсць міль адсюль, там павернеце на ўсход. Праедзеце міль шэсць і спытаеце ферму Гупера. Працы там хоць адбаўляй.
— Так і зробім.
— Можа, вы ведаеце, дзе яшчэ ёсць людзі, што шукаюць працу?