Хто смяецца апошнім
Шрифт:
Незнаёмая жанчына. Жанчына, кажуць, прыемная.
Анна Паўлаўна. Дык і што ж, што прыемная?
Незнаёмая жанчына. А з прыемнай жанчынай прыемна час правесці.
Анна Паўлаўна. Дазвольце! Але ж ён жанаты.
Незнаёмая жанчына. Дык і што ж?
Анна Паўлаўна. Дык у яго ж ёсць жонка. Нашто ж яму нейкая Зёлкіна.
Незнаёмая жанчына. А жонка, кажуць, страшэнная ведзьма.
Анна Паўлаўна. Гэта хлусня! Я чула, што яна
Незнаёмая жанчына. Кажуць, дзень і ноч яго пілуе. А ён як вырвецца, дык і шукае з другімі ўцехі.
Анна Паўлаўна. Ах, паскуднік! Я яму такую ўцеху дам, што ён век не забудзе! (Кідаецца да дзвярэй.)
Незнаёмая жанчына (усхопліваецца). Ай, што я нарабіла! Гэта ж жонка! (Выбягае.)
Анна Паўлаўна (стукае кулакамі ў дзверы). Адчыні! Адчыні! Адчыні, сабачыя твае вочы! Усё роўна ж я да цябе дабяруся. (Стукае.) Дабяруся, ірад, нідзе ты не дзенешся! (Стукае ў дзверы з усяе сілы.)
Прыбягаюць цёця Каця, Зёлкін і іншыя супрацоўнікі.
Галасы. Што такое? Што здарылася?
Анна Паўлаўна. Дайце ключ хутчэй! Няшчасце здарылася.
Зёлкін. Цёця Каця, ключ ад французскага замка! Хутчэй ключ давайце!
Кабінет Гарлахвацкага.
Гарлахвацкі (мітусіцца па кабінеце). Ах чорт! Уліплі мы што называецца. Чуеце, як бушуе мая ведзьма?
Зіна. Можа, лепш адчыніць?
Гарлахвацкі. Баюся, што ад вашай завіўкі нічога не астанецца.
Зіна. Няўжо біцца будзе?
Гарлахвацкі. Можаце не сумнявацца. На гэта я ўжо маю практыку.
Зіна. Дык што ж рабіць?
Гарлахвацкі. А я, думаеце, ведаю? (Падыходзіць да акна.) У двары нікога няма… Паспрабаваць у акно выскачыць…
Зіна. Зімою ў акно?
Гарлахвацкі. У часе стыхійнага бедства людзі не разбіраюць, зіма ці лета, а ратуюцца, як хто можа.
Зіна. А я што буду рабіць?
Гарлахвацкі. І вы таксама.
Зіна (з жахам). У акно? Ні за што не палезу.
Гарлахвацкі. Дык аставайцеся, я адзін палезу. (Бярэ партфель і накіроўваецца да акна.)
Зіна (з жахам). Ні за што не астануся! Яна мяне з'есць. (Плача.)
Гарлахвацкі.
Туляга. У чым справа, Аляксандр Пятровіч?
Гарлахвацкі. Вы мне патрэбны, лезьце сюды ў пакой.
Туляга. Дык нашто ж? Я ж магу праз дзверы.
Гарлахвацкі. Лезьце, я вам кажу.
Туляга. Неяк няёмка, людзі глядзяць.
Гарлахвацкі. Я вам загадваю, гаспадзін палкоўнік! (Туляга паслушна ўлазіць у пакой.) Пабудзьце з гэтай жанчынай — вось і ўсё, што ад вас патрабуецца.
Туляга (калоцячыся). Нічога не разумею, Аляксандр Пятровіч. Хоць зарэжце…
Гарлахвацкі. Вы былі з ёю. Мяне тут зусім не было. Зачыніце за мною акно. Цяпер разумееце?
Туляга. Прызнацца, не зусім.
Гарлахвацкі (шыпіць). Гаспадзін палкоўнік!.. Не прыкідвайцеся дурнем!
Туляга. Разумею, Аляксандр Пятровіч! Усё разумею.
Гарлахвацкі. Даўно б так. (Вылазіць праз акно на вуліцу. Туляга зачыняе за ім акно.)
Туляга (разводзіць рукамі). Нічога не разумею. Растлумачце хоць вы, таварыш Зёлкіна.
Зіна (выціраючы слёзы). Зараз вас біць будуць.
Туляга. Мяне? За што ж мяне біць?
Зіна. Вунь ужо дзверы адмыкаюць.
Шырока расчыняюцца дзверы. У кабінет урываецца Анна Паўлаўна, за ёю астатнія. Усе на момант аслупянелі, убачыўшы Тулягу з Зінай. Потым гнеў Анны Паўлаўны змяніўся прыступам рогату.
Зёлкін (да Зіны). Дык вось ты з кім, нягодніца!
Зіна. Адстань! (Адштурхоўвае яго і, лавіруючы між натоўпу, выходзіць.)
Зёлкін. А з вамі, даражэнькі, я зараз расквітаюся! (Падступае з кулакамі да Тулягі.)
Туляга (засланяе твар рукамі). Што вы да мяне маеце, таварыш Зёлкін?!
Зёлкін. Я табе пакажу, стары распуснік! (Хоча ўдарыць. Уваходзіць Гарлахвацкі з партфелем.)