Майстар i Маргарыта (на белорусском языке)
Шрифт:
Азазела быў не ў сучасным уборы, без пiнжака, кацялка, лакiраваных туфляў; апрануты ў чорнае, як i Воланд, ён нерухома стаяў непадалёку ад свайго валадара, гэтак, як i ён, не адводзiў вачэй ад горада.
Воланд загаварыў:
– Якi цiкавы горад, цi не праўда?
Азазела паварушыўся i адказаў з павагаю:
– Месiр, мне болей падабаецца Рым.
– Ну, гэта ў каго якi густ, - адказаў Воланд.
Праз нейкi час зноў пачуўся яго голас:
– А чаго гэты дым там на бульвары?
– Гэта гарыць Грыбаедаў, - адказаў Азазела.
– Трэба думаць,
– У гэтым няма нiякага сумнення, месiр.
Зноў настала маўчанне, абодва з тэрасы глядзелi, як у вокнах, якiя выходзiлi на захад, на верхнiх паверхах успыхвала адлюстраванне разламанага сонца. Воландава вока гарэла гэтаксама, як адно з вокнаў, што выходзiла на захад, хаця Воланд сядзеў плячыма да сонца.
Але тут штосьцi прымусiла Воланда завярнуцца ад горада i звярнуць увагу на круглую вежу, якая была ў яго за плячыма на даху. Са сцяны яе выйшаў абарваны, выпацканы ў глiну пануры чалавек у хiтоне, у самаробных сандалях, чорнабароды.
– Во!
– усклiкнуў Воланд i насмешлiва паглядзеў на прышэльца.
– Меней за ўсё можна было чакаць цябе тут! Ты чаго з'явiўся незапрошаны, але чаканы госць?
– Я да цябе, дух зла i валадар ценяў, - адказаў прышэлец i з-пад iлба варожа паглядзеў на Воланда.
– Калi ты да мяне, то чаму не вiтаешся, былы зборшчык падаткаў? загаварыў Воланд.
– Таму што я не хачу, каб табе здаровiлася, - з выклiкам адказаў прышэлец.
– Табе з гэтым давядзецца змiрыцца, - запярэчыў Воланд, i ўсмешка скрывiла яго рот, - не ўспеў ты з'явiцца, як ужо ляпнуў глупства, i я табе скажу, у чым яно, - у тваёй iнтанацыi. Ты гаворыш гэтак, быццам не прызнаеш ценяў, а таксама зла. А ты, будзь ласкавы, падумай, што рабiла б тваё дабро, каб не было зла, i як бы выглядала зямля, каб з яе знiклi ценi? Ценi атрымлiваюцца ад прадметаў i ад людзей. Вось цень ад маёй шпагi. Але бываюць ценi ад дрэў i ад жывых iстот. Цi не хочаш ты абадраць увесь зямны шар, знесцi з яго ўсе дрэвы i ўсё жывое з-за твае фантазii мець голы свет? Ты дурны.
– Я не буду з табой спрачацца, стары сафiст, - адказаў Левiй Мацей.
– Ты i не можаш са мной спрачацца, таму што я сказаў ужо: ты дурны, адказаў Воланд i спытаўся: - Ну, гавары коратка, не стамляй мяне, чаго ты хочаш?
– Ён прыслаў мяне.
– Што ён загадаў перадаць табе, раб?
– Я не раб, - яшчэ больш зазлаваў Левiй Мацей, - я яго вучань.
– Мы гаворым з табою на розных мовах, як заўсёды, - адазваўся Воланд, але рэчы, пра якiя мы гаворым, ад гэтага не мяняюцца. Ну?..
– Ён прачытаў створанае майстрам, - загаварыў Левiй Мацей, - i прасiў цябе, каб ты забраў з сабою майстра i ўзнагародзiў яго спакоем. Няўжо табе гэта цяжка зрабiць, дух зла?
– Мне нiчога не цяжка зрабiць, - адказаў Воланд, - i табе гэта добра вядома.
– Ён памаўчаў i дадаў: - А чаму ж вы не бераце яго да сябе, да святла?
– Ён не заслужыў святла, ён заслужыў спакой, - журботным голасам сказаў Левiй.
– Перадай, што будзе зроблена, - адказаў Воланд i дадаў, пры гэтым вока яго загарэлася: - I пакiнь мяне тэрмiнова.
–
– Без цябе мы нiяк не здагадалiся б пра гэта. Iдзi.
Левiй Мацей знiк адразу пасля гэтага, а Воланд паклiкаў Азазелу i загадаў:
– Ляцi да iх i ўсё ўладзь.
Азазела пакiнуў тэрасу, i Воланд застаўся адзiн. Аднак быць яму аднаму доўга не давялося. Пачуўся тупат па плiтах на тэрасе i ажыўленая гаворка, i перад Воландам з'явiлiся Кароўеў i Бегемот. Цяпер прымуса ў таўстуна не было, нагружаны ён быў iншымi прадметамi. Пад пахаю ў яго быў невялiкi пейзажык у залатой раме, на руцэ вiсеў кухарскi, напалову згарэлы халат, а ў другой руцэ ён трымаў цэлую сёмгу са скураю i хвастом. Ад Кароўева i Бегемота патыхала гарэлым, Бегемотава морда была ў сажы, а шапачка напалову абгарэла.
– Салют, месiр!
– крыкнула неўгамонная парачка, i Бегемот замахаў сёмгаю.
– Якiя прыгажуны, - сказаў Воланд.
– Месiр, уяўляеце, мяне палiчылi марадзёрам, - радасна i ўзбуджана закрычаў Бегемот.
– Калi меркаваць па прынесеным табою, - адказаў Воланд i паглядзеў на ландшафцiк, - ты i ёсць марадзёр.
– Паверце, месiр...
– пачаў задушэўна Бегемот.
– Не паверу, - коратка адказаў Воланд.
– Месiр, клянуся, я гераiчна спрабаваў выратаваць што толькi можна было, i вось ўсё, што ўдалося адваяваць.
– Ты лепш скажы, чаму загарэўся Грыбаедаў?
– спытаўся Воланд.
Абодва, Кароўеў i Бегемот, развялi рукамi, паднялi вочы ў неба, а Бегемот закрычаў:
– Не разумею! Сядзелi мiрна, зусiм цiха, абедалi...
– I раптам - трах, трах!
– падхапiў Кароўеў.
– Стрэлы! Ашалелыя ад страху, мы з Бегемотам кiнулiся ўцякаць на бульвар, даганялы следам, мы кiнулiся ў Цiмiразеўку!..
– Але адчуванне абавязку, - умяшаўся Бегемот, - перамагло наш брыдкi страх, i мы вярнулiся.
– Дык вы вярнулiся?
– сказаў Воланд.
– Ну, вядома, тады будынак згарэў ушчэнт.
– Ушчэнт!
– горка пацвердзiў Кароўеў.
– Гэта значыць зусiм ушчэнт, месiр, як вы i сказалi. Адны галавешкi.
– Я накiраваўся, - расказваў Бегемот, - у зал паседжанняў, гэта той, што з калонамi, месiр, спадзяваўся выцягнуць што-небудзь каштоўнае. Ах, месiр, мая жонка, калi б яна толькi была ў мяне, яна дваццаць разоў рызыкавала б застацца ўдавою! Але, на шчасце, я нежанаты, i скажу вам шчыра - шчаслiвы, што не жанаты. Ах, месiр, хiба можна прамяняць халасцяцкую волю на цяжкае ярмо!
– Зноў глупства мелеш, - сказаў Воланд.
– Слухаюся i працягваю, - адказаў той, - ага, вось ландшафцiк. Болей нiчога нельга было ўзяць, полымя шуганула мне ў твар. Я пабег у каморку, выратаваў сёмгу. Пабег на кухню, выратаваў халат. Я лiчу, месiр, што зрабiў усё, што толькi мог, i не разумею, чаму ў вас гэтакi скептычны твар.
– А што рабiў Кароўеў у гэты час, калi ты марадзёрнiчаў?
– спытаў Воланд.
– Я дапамагаў пажарнiкам, месiр, - адказаў Кароўеў i паказаў на парваныя штаны.