Отколотое зеркало / Китек к?зге
Шрифт:
Башка бер кич?д? Артурны? бик н?зак?тле итеп вальс ?йл?н?ен к?рг?н Л?йл?, бер??г? д? к?т?релеп карамыйча, х?тта к?з?теп й?рг?н укытучылары бел?н д? саубуллашмыйча, залдан ??яд?н ычкынган ук кебек атылып чыгып китеп, ?йл?рен? ничек, н?рс? бел?н кайтып ?ит?ен д? х?терл?ми. «Я вальс не танцую» ??мл?се т?рле м?гън?ви эчт?лек, а??? бел?н ?ан канатларын к?йдереп, колагын зы?гылдатып торды. Йортта каршысына томырылып килеп чыккан Томанны? дусларча койрык болгавына да игътибар итмич?, ?йг? атылып кер?г?, киемн?р элгече янына кадаклап куелган к?зге каршында торган артлы урындыкка лып итеп утырып, ?з чагылышына кадалды. К?згед?н почык борынлы, кыска буйлы, к?нбагыш ч?ч?ге кебек сары ч?чле, сытык чырайлы, к?зл?ре ту?дырылган балыкныкы шикелле тонган бер ят кызчык
Пыяла тавышын ишетк?н ?нисе Халид? й?гереп килеп ?итте.
– Л?йл?м, н?рс? булды?
– К?згене? бер чите убылып т?ште. К?зге ватылу б?хетсезлекк?, дил?р бит.
– Анысына исе? китм?сен. ?тие? аны урнаштырганда ук аз гына чатнаган иде ул, – дип алдашты ?нисе, кызны? эчке сызлануын битенн?н укып.
?нисе килеп башыннан сыйпагач, Л?йл? елап ?иб?рде.
– ?ни, мин – шыксыз, б?хетсез кыз.
– Кем ?йтте аны, кызым? Син – бик ягымлы, м?лаем бала. Минем кызыма «син ямьсез» дип ?йтерг? бер??не? д? теле ?йл?нм?с.
– Мен? бер??не? теле бик ш?п ?йл?нде шул. Я?агыма китереп тондырган булса, ?и?елр?к кичерер идем. ? ул ничек мыскыл итте.
– Кем сине шулай р?н?етте?
– Барыбер т?гелмени? ?ти-?ниг? ?з баласыннан матур кеше юк. Керпе д? ?з баласын йомшагым дип ирк?ли диг?не?не онытты?мы ?лл?? ? ми?а ошатып й?рг?н, беренче м?х?бб?тем булырга тиешле кешем шуны ?здереп, б?б?гем? карап ?йтте.
– Кызларга «син ямьсез» дип ?йтерг? теле ?йл?нг?н егет кеше т?гел инде ул.
?нисе кызын р?н?етк?н ад?мне хурлык тактасына кадаклап куярлык усал с?з таба алмагач, кулын гына селкеде. С?зне башкага к?черерг? тел?п:
– Бу к?зге коттеджга к?чк?ч алган беренче ?и?азыбыз иде. Аны ?тие? ??р ирт?н шуннан сине? т?з, матур аяклары?ны к?р?сем кил? дип алды. Тарихи к?згебез ?р?м булган!
?нисене? ихлас с?зл?ре Л?йл?г? ?ит? калды:
– Си?а к?зге ж?л. ? минем – фа?ига. Беренче м?х?бб?тем ?з урыныма т?ртеп к?рс?тте. ?лгерг?нлек аттестатын алгач, эшк? керермен д? тагын да зуррак к?зге сатып алып бирермен. ?ти бел?н ик??л?п матур аяклары?ны карап утырырсыз.
– Син н?рс? с?йлисе?, Л?йл?? Бу х?тле явызлык каян килг?н си?а? Кемг? охшагансы? ик?н син?!
– Берегезг? д? охшамаганмын. Изге М?рьям баласы Гайс? кебек ?илд?н яралмаганмын. Т?з, озын аяклары?ны минн?н кызгангансы?. Сыйракларым, ч?чл?рем, т?н, бит т?сл?рем тач ?тинеке инде. К?зл?рем ген? ?бинеке.
– Теле? н?ст? туглаганны а?лыйсы?мы син, кызым? Син – м?х?бб?т ?имешебез. Х?зер сине? кебек ?ыйнак г??д?ле, аксыл ч?чле, м?лаем кызлар модада. Ялтыравык чиб?рл?рне б?хет ?йл?неп уза. Аларны каен ?ил?ге кебек ?зеп кен? кабалар, к?ндиг? д? ?ыеп тормыйлар. ?зе?? ти?е?не табуы?да ?ич шигем юк. Бу сине? ?ле м?х?бб?т т?гел, т?ти уенчыкка кызыгуы? гына. Сине р?н?етк?н Артур к?нл?шерлек итеп яш?рг? тиешсе?. Б?лки, ул егет, чыннан да, вальсны бии белми, яратмый торгандыр. Х?зерге яшьл?рне? к?бесе зыр-зыр ?йл?нерг? ирен?.
– Мин аны? вальс биег?нен к?рг?нем бар.
– Б?лки, ботинкасы аягын кыскандыр, галстугы ?айсыз б?йл?нг?ндер. Тормышта т?рлесе була. Син аны? с?зл?рен? ?лл? нинди м?гън?л?р салып, ?зе?не бимазалап й?рисе?, – дип, ана кызын тынычландырганчы с?йл?де. Ана бел?н кыз беренче тапкыр олыларча с?йл?ш?д?н арып, диванга утырып, икесе д? елап ?иб?рдел?р. Кыз ?нисене? тезл?рен? башын куйды. Халид? Л?йл?не? ч?чл?рен бармаклары бел?н сыйпый-сыйпый: «Бусы да ?лгереп ?итте, олы бала – олы проблема», – дип уйланып утырды.
– Кызым, «мин – ямьсез, китек к?зге – б?хетсезлек билгесе» дип кабатлап й?рс??, нурлы й?зе?? д? кара болыт т?се и??р, б?хет кошы? да кулы?нан
– Ватык к?згед?н д? куркыныч н?рс? бармыни д?ньяда? – диде Л?йл?, ?зенд? шаяртуга к?ч табып.
– ?тие?не? начар гад?те си?а се?? к?рм?сен.
– Акчасын кысып калдырамы?
– Юк ла, – дип, кулын селт?де ?нисе.
– Сине? ?ст?н й?риме, с?ярк?се бармы?
– Анысына да т?зеп булыр иде. ?ич югында, р?х?тл?неп себеркесене? ч?ченн?н ?стер?п й?реп кайтыр иде?.
– Тилмертм?! ?йт! Яшь булсам да, ир-атны? ике и? зур кимчелеген таптым бугай, – диде кыз, й?зен? тантаналы, ?и??чел кыяф?т чыгарып.
Ян?д?н кызыны? тигез шома ма?гаена куна башлаган ?ыерчыкларны? тир?н?еп кит?ен? игътибар итте ана кеше.
– К?нчелек, – диде Халид? ханым, тавышын к?т?рмич? ген?. Сораулары?ны бирмич?, к?зл?ре?не тондырмыйча гына ты?ла. Алдан ук кис?т?м, с?з син уйлаган ?енси к?нчелек турында бармый. Буыннан-буынга к?ч? килг?н бу торыш ике яклы ?ткен пычак кебек. Бер ягы бик файдалы, б?р?к?тле, ?темле. Анысы тормышны алып барырга ярд?м ит?. Теге, – чак кына «син ваткан» дип ычкындырмады, кызыны? ?ле ?аман дымы кипм?г?н к?зл?рен кызганып, ?зен тыеп кала алды, – к?згене кунакка барган ?иребезд?н Р?ис абыйлары?да к?реп, Казанны? керм?г?н кибетен, айкамаган базарын калдырмыйча, н?къ алардагы кебекне? игез?ген эзл?п тапты. К?рше прокурорны? йортында су бассейны барын белг?ч, ?зебезд? ясатты. Р?сми д?р???г? омтылганда, бизнеста мин башкалардан калышмаска тиеш, мин талантлы дип, ?зен ышандырып, шактый у?ышка иреште. Иншалла, ?стебез б?тен, тамагыбыз тук.
– Бусы пычакны? файдалы ягы дис?к, ? икенче ягы…
– Анысы бел?н кулны кис?рг?, кешег? ??р?х?т ясарга м?мкин. Бусы – а?латуы да кыен к?нчелек. Аны? т?бенд? якыннарын артык ярату ята.
– Бу ?итешсезлек буламы инде, ?нием?
– Габбасовлар н?селенд? баланы изгел?штер? ерактан кил?, – дип с?зен д?вам итте ?нисе. – «Бал татлы, бала балдан да татлы» диг?н м?каль ?тие?не? т?п бер сыйфатын чагылдыра да куя. ?з д?вамын яратмаган ата-ана сир?к була. Габбасовлар ис? балаларын аерым бер ???тлек, комсызлык, вакыты бел?н аны? ш?хси тормышына зыян китерерлек д?р???д? яраталар. Апа?ны да шул сыйфаты аркасында иренн?н аертты. Исе?д? тот, ?г?р ире? ?з фикерле, укыган кеше булып, аны? с?зенн?н чыкса, ?зенч? яш?рг? омтылса, ?тие? аны кабул итм?яч?к. Ире?н?н сине к?нл?ш?ч?к. Кызларын ?зенн?н бер адым да читк? ?иб?рмич?, ?з янында гына тотар иде, мескенк?ем. Габбасовлар бала м?сь?л?сенд? чирле н?сел, ?тие?д? бу чир аеруча к?чле.
– Бу бит ?ти безне ихластан ярата диг?н с?з т?гелме?
– К?кр?к астында й?ртеп ?стерг?н балаларым ми?а да бик якын. Сезг? куркыныч янаса, тел?с? кемне? бугазын ч?йн?п ?з? алам. Тик ярату балага зарар китерерлек эгоизмга к?чм?сен иде, кызым. Барысы да ул тел?г?нч? яш?п, аны? кубызына гына биеп торсыннар. Син, кызым, безне? с?зне ты?ла, тик ?зе?ч? яш?. Минем кебек ир колы булып, аны? к?ен к?йл?п яш??, б?лки, д?рес ?к т?гелдер.
?нисене? со?гы ??мл?се бер вакыйганы исен? т?шереп, ирексезд?н Л?йл?не? иренн?рен ??еп ?иб?рде. Халид? ханым ?зе с?йл?г?нч? ?к ?ебег?н кеше т?гел. Д?рес, ул гаил?, тормыш т?бен? ?игелеп яш?? ?чен яратылган. Кеше алдында ул бервакытта да ирен б?лдерм?с, каршы ?йтм?с. «Сахип?ан син хаклы, д?рес с?йлисе?» дип т?крарлаудан туймыйча, ху?асыны? ирлек горурлыгына хилафлык китерм?с. ?зл?ре ген? калганда, ул ?зен башкачарак тота, ?йт?сен ?здереп ?йт?, тел?ген уздыра бел?. Х?тта, Л?йл? фикеренч?, арттырып ?иб?р?г? д? к?п алмый. Елмаеп алуына да бер вакыйганы исен? т?шер? с?б?пче булды. ?тисе озак вакытка М?ск??г? эш бел?н барырга, шунда калып, ял йортында ирк?л?неп алырга ?ыенгач, шул х?б?рне колагы аша уздыруга, Халид? ханым киг?вен тешл?г?нд?й, урыныннан сикереп тора да, авыр эшт?н курыкмый торган йодрыгын Сахип?аныны? борыны т?бен? китереп куеп, куркыныч х?р?к?тл?р ясый башлый. ?йтерсе? л?, т?р?з?д?н яшен ташы килеп кереп, Миндрахман абзый улыны? бите янында, ялт-йолт килеп, шомлы бию башкара.