Сакрэт Тунгускага метэарыта, Прыгоды шасцікласніка Максіма
Шрифт:
— Схаваецца, не дасца ім у рукі,— пагадзіўся з Васілём Сакс.
Ен узяў вожыка, пусціў яго на схіл.
— Бяжы, вушасцік. Не паказвайся на вочы Карпу. Вожык, так мне здалося, зірнуў на нас, чмыхнуў, быццам сказаў «да пабачэння», і спрытна палез угору.
Мы стаялі і глядзелі, пакуль ён не схаваўся за гліняным выступам, падобным на рагатага казла. У мяне на душы было цёпла і крыху шчымліва.
Пасля крануліся далей. Тая ж цясніна, тыя ж колеры паабапал яе: белыя, жоўтыя, блакітныя, ружовыя,
Я ўспомніў, што ў руцэ каменьчыкі, падобныя на маленькія зорачкі. Зусім забыўся пра іх. Так лез, так стараўся, гэтулькі страху набраўся і забыўся.
Расшчаміў пальцы, непрыметна зірнуў. Зіхацяць каменьчыкі, пераліваюцца на сонцы.
— Піліп Макаравіч, — паклікаў я, — пачакайце! Піліп Макаравіч спыніўся. Я працягнуў яму каменьчык-зорачку.
— Гэта вам. Вазьміце.
Піліп Макаравіч узяў каменьчык.
— Дзякую, — усміхнуўся.
А я нечакана для самога сябе працягнуў другі каменьчык Саксу.
— Вазьміце. Гэты вам.
— Мне?
— Вам. Вазьміце.
Сакс узяў каменьчык, пакруціў, трымаючы пальцамі.
— Прыгожы.
Значыць, падабаецца. І яму, Саксу, і Піліпу Макаравічу. Радасна, добра ім. Ну і мне таксама добра. А магнітафон? Куплю магнітафон. Калі дамоў вернемся, стану ў калгас на работу хадзіць. Зараблю.
— Антон, чаму ты нам гэтыя каменьчыкі даў? — пацікавіўся Піліп Макаравіч.
— Яны каштоўныя. Я за імі знарок на той абрыў лазіў, дзе мяне вожык-вушасцік напалохаў. Няхай у вас застаюцца. Мне не шкада.
— Антон, гэта крышталікі гіпсу. Праўда, даволі-такі прыгожыя.
Я паглядзеў на Сакса.
— Так, — кіўнуў ён галавою.
— Вы выкінеце іх? — пытаюся.
Піліп Макаравіч падкінуў каменьчык на далоні, любуючыся ім.
— Навошта выкідаць? Возьмем. На шчасце. Так, Сакс?
— Вядома, возьмем. Няхай гэтыя каменьчыкі прыбавяць нам сілы. І тады… І тады мы пераможам валадара Карпа.
— Мы абавязкова пераможам, — усклікнуў Васіль. — Паставім яму мазгі на месца.
— Пераможам, — паўтарыў я. — Не быць казе на вазе.
Я цвёрда верыў, што пераможам усемагутнага валадара. Мне здавалася, што каменьчыкі-зорачкі нам дапамогуць. Значыць, нездарма лез, нездарма стараўся.
Апярэдзіўшы Піліпа Макаравіча, Сакса і Васіля, я шпарка пакрочыў па цясніне. Хутчэй. У горад хутчэй.
Цясніна паварочвала налева. Хутчэй, хутчэй… Павінна ж некалі скончыцца. Павінны горад убачыць.
Мінуўшы паваротку, я спыніўся як аслупянелы. Не, не горад убачыў, а высокую гліняную сцяну.
— Абвал! — пачуўся за спіною вокліч Сакса.
Мураш выручае
Сцяна,
— Чаму тут сцяна? — пытаецца Васіль.
— Кавалак ад гары адарваўся і абваліўся, — растлумачыў Сакс.
— Ну й гладкая!
— Дажджы адпаліравалі. Даўно тут не быў. Не ведаў.
— Што ж рабіць? — нявесела прамовіў Васіль.
— Можна вярнуцца, — заўважыў Піліп Макаравіч. Вярнуцца… Куды вярнуцца? У тыя пяскі? Так бег, так спяшаўся… Думаў, што горад убачу, што вырвемся з цясніны. Не так выходзіць, як хочацца…
Горад клікаў мяне, што жывы. Відаць, таму, што хацелася хутчэй дапамагчы людзям планеты Сіз, хутчэй вярнуцца дамоў. Ды не ведаў я, што на долю кожнага з нас выпадзе столькі выпрабаванняў, якіх хапіла б на цэлае жыццё. Калі б ведаў, то, напэўна, не спяшаўся б. Сеў бы, пасядзеў. Як кажуць? Паспееш з козамі на торг. А цяпер мне не сядзелася. Цяпер я рваўся ўперад.
— Сакс, няўжо нас затрымае гэтая сцяна? Сакс паглядзеў на мяне, як на немаўля.
— А што зробіш? Молатам разаб'еш? Яна не шкляная. Дый молата няма.
— Канешне, не шкляная! — усклікнуў я. — І молат нам не патрэбен. Сцяна гліняная. Можна ў ёй тунельчык прарыць. Навылёт.
— Рыдлёўка ў цябе ў кішэні ляжыць? — азваўся Васіль.
— Без рыдлёўкі абыдземся. Будзем рукамі капаць. Гліна ж падатлівая.
— Хочаш зрабіць тунель, як у метро? Паспрабуй, — падахвоціў мяне Васіль.
— І паспрабую. Зробім. Камар носа не падточыць. Крот маленькі, а вунь якія вялікія тунелі робіць.
Я драпануў пазногцем — нават знаку на сцяне не пакінуў. Не чакаў, што сцяна як жалезная.
— Чаго стаіш? Сеў макам? Крот-метрабудаўнік, — зарагатаў Васіль.
Ох і хацелася мне даць яму поўху! Гэтак абазваць! Крот-метрабудаўнік… Такога ніколі не чуў. Але ж не палезеш біцца. Што заставалася рабіць? Павярнуцца і пайсці? Хай смяецца Васіль? Не. Адступаць не хацелася.
— Давайце піраміду зробім, — прапанаваў я.
— Якую? — запытаў Васіль.
— «Якую-якую…» — перадражніў я Васіля. — Станем адзін на аднаго. Вось і піраміда выйдзе.
— Адзін аднаму на галаву станем?
— Не на галаву, а на плечы, як акрабаты становяцца, як артысты ў цырку. Хоча з печы зваліцца і патыліцы не пабіць.
— Унізе ты станеш, а мы ўсе на цябе?
— Спярша стане Сакс, на Сакса Піліп Макаравіч, на Піліпа Макаравіча ты, а я на цябе. Вось і дастанем да самага верху сцяны.
Васіль засмяяўся:
— Ты без лесвіцы на мяне не залезеш. Дамоў па лесвіцу пабяжыш?
— Залезу. Не хвалюйся.
— Значыць, залезеш, да самага верху сцяны дастанеш. А пасля што?
— Пералезу праз сцяну.