Санэты
Шрифт:
Нашто жыве ён між такіх заган?
Каб даць ганебным справам апраўданне?
Каб прыкрываць хлуслівасцю румян
Самотную часіну адцвітання?
Нашто шукаць патрэбна пекнаце
Да руж падобнасць шляхам нейкім кружным?
Яна ніколі больш не расцвіце,
Хоць сапраўды была жывою ружай.
Навошта жыць, калі згасае плоць,
Калі прырода ў ёй збанкрутавала,
Былых багаццяў толькі рэшткі ёсць
І
Каб дням наступным паказаць магла б,
Які яна цудоўны мела скарб.
68
Ён сам увесь — як часу адлюстровак,
Калі краса была яшчэ красой,
Не ведала ніякіх падфарбовак,
І зіхацела кветкай веснавой.
Тады яшчэ па смерці не зразалі
Ў нябожчыц косы залатыя іх,
Каб, як цяпер, спадалі пышна хвалі
Красы чужое на плячах чужых.
Краса яго ў свае страі адзета,
Няма на ёй напазычаных фарб,
З чужой вясны сабе не творыць лета
І не рабуе дзён мінулых скарб.
Нашто яго вартуе так прырода?
Красу без фальшу паказаць народу!
69
Найлепшы друг або найгоршы вораг
Дадаць не могуць, каб хацелі нат,
Хоць рыску да праслаўленага ўзору,
Што бачыць свету цэлага пагляд.
Праслаўлена твая знадворнасць звонку,
Але калі ўсё тыя ж языкі
Пра якасць сэрца распачнуць гамонку,
Тады і водгук будзе не такі.
Тваёй душой цікавячыся вельмі,
Глядзіць на справы здзейсненыя свет.
І тут, бывае, водар пустазелля
Зглушае водар самых лепшых квет.
А ліху гэтаму адна прычына,
Што кветнік твой бадай для ўсіх адчынен.
70
Не ў тым загана, што цябе хто ганіць:
Краса спрадвеку мэта для хлусні.
Брыда ніяк да неба не прыстане,
Хоць лётае варона ў вышыні.
Калі ты цнотай будзеш, як заўсёды,
Дык ганьба вартасці падкрэсліць лепш.
Смаўжы шукаюць чысціню і слодыч,
Таму і да цябе паўзуць найперш.
Свайго юнацтва ты мінула змусты
Або ў змаганні іх перамагла.
Не знойдзеш хусты на чужыя вусты,
Хлусню не знішчыць праўды пахвала.
Калі б табе і з хмаркай не сустрэцца,
Адна б ва ўсіх ты панавала сэрцах.
71
Не
Калі абвесціць сумны звон званоў,
Што я злучаюся навек з зямлёй
І ў свет ніжэйшы да чарвей пайшоў.
Не ўспамінай, чытаючы мой верш,
Руку, напісаны ён быў якой.
Любоў мая! Забытым быць мне лепш,
Чым згадкай твой нарушыць супакой.
Не хочу я, каб водгулле радкоў,
Калі з зямлёй знітуецца зямля,
Мяне нагадвала. Твая любоў
Няхай памрэ, калі пагасну я.
Не хочу я, каб да самотных слёз
Людскі прысуд і горкі здзек прынёс.
72
Каб свет цябе не прымушаў сказаць,
За што мяне любіла так сардэчна,
Няхай твая не заблішчыць сляза,
Калі знайду я адпачынак вечны.
Не шмат чаго для памяці людской
Магла б знайсці ў мяне пры ўсім жаданні,
І мімаволі дапаўняць маной
Табе прыйшлося бы апавяданне.
Любоў тваю каб не запляміць той
Няпраўдай самых шчырых успамінаў,
Імя маё няхай памрэ са мной,
Няхай са мною ляжа ў дамавіну.
Каб не ўпікнуў ніхто цябе затым,
Што з памаўзой кахалася такім.
73
Мяне раўняць ты можаш да часіны,
Калі пажоўклы ліст адзін за 'дным
З галля таго, дзе хор звінеў птушыны,
Нясе свой жаль над полем нежывым.
Падобны я таксама да змяркання,
Калі шарэе ў захадзе заход,
Калі, як вобраз смерці, ноч устане,
А з ёю змрочных сценяў карагод.
Ва мне ты бачыш полымя згасанне
Пад прыскам юных, перабытых дзён.
І там, дзе меў нядаўна сілкаванне,
У шэры попел пераходзіць ён.
Зважай на ўсё, каб узмацніць любоў,
Пакуль апошні час твой не прыйшоў.
74
Калі абвесцяць мне прысуд такі,
Які за ўсе на свеце найцяжэйшы,
Хай будуць помнікам маім радкі
Апошняга напісанага верша.
Калі пачнеш ты іх чытаць калі,
Ў іх знойдзеш тое, што тваё па праву.