Отколотое зеркало / Китек к?зге

Галиуллин Талгат Набиевич

?сма бел?н алдан килешеп куйганнар диярсе?.

– Хатыны?ны? аксаклыгы б?гыре?? тиг?нд?, ?зе?не к?згед?н караштыр. Со?гы с?зем: си?а кире юл юк. Безг? к?чт?н?чл?ре?не т?йн?п кунакка килг?л?рг? ген? р?хс?т бар.

Та?и машинасыны? з??г?р т?тенен калдырып китеп т? барды. Х?зер Габделбар абыйсы урынына калган я?а ху?асы Сахип Миндрахман улына хезм?т ит?рг? тиеш була.

Кибетт? эшли башлагач, Габделбарны? тормышы т?мам ?айланып китеп, кес?сен? акча кер? башлады. Беренче балалары туганчы дип, Сахип абыйларыннан фатиха алып, Т?ркияг? ялга да барып кайттылар.

Ху?а кеше Габделбарны сынау барышында алдына куелган бурычларны катлауландыра торды. Ул шул ук олы кибет бел?н ?ит?кчелек итк?н Халид?сене? кемн?р бел?н аралашуы, туганнарыннан кайсыларыны?

кереп-чыгып й?р?е, акчаны кая туздыруы ??м бигр?к т?, олы кызыны? ш?хси тормышы килеп чыкмагач, кечесене? гаил?сен саклау нияте бел?н, кияве Морадны? кемн?рг? с?лам бир?е, д?нья биз?кл?ре бел?н кызыксынуы, ягъни с?ярк?сен (х?лле ир-атны? с?ярк? тотмавына ышанмый иде) ачыклау бурычы куелды. Габделбарга шымчылык бик ошады дип ?йт? д?рес булмас иде. М?г?р ?ст?м? ??н?р буларак ул ифрат т?шемле ик?н. Шулай булмаса, д?ньясын шпионнар басмас иде. Бер??л?рен фаш итеп торсалар, икенчел?ре акча алганда тотылса, ?ченчел?ре шул к?нне ?к эшк? кереш?. Урын бер д? буш тормый. ??р я?а х?б?р Габделбарны? кес?сен калынайтуы хак. Башка вакытта ифрат кысмыр Сахип абыйсы хатыны, кияве турында кызыклы я?алык алып килс?, акча янчыгын ки? итеп ача торган булды. Айзиз? тугач кына, Халид? гел оныгы бел?н ч?б?л?нде. К?з?т? ?з?генд? бер ише кибет, офис хезм?тк?рл?ренн?н башка, Морад кына калды. Д?рес, ул ба?асын башбирм?с холкы, б?тен кешене тигез к?р?е ?чен х?рм?т ит?. Тик х?рм?тне май урынына ипиг? ягып булмый шул. Берк?нне Сахип абыйсы а?а ифрат авыр, ?мма у?ышлы чыкса, бик т?шемле бурыч й?кл?де. Сахип абый, ?йтерг?ме-?йтм?ск?ме дип, ма?гай сырларын й?нт?с кулы бел?н угалый-угалый уйланып торгандай булды да с?зен Габделбарны? салпы ягына ?тк?н елгы саламны кыстырудан башлап ?иб?рде.

– Энем, син минем и? ышанычлы ярд?мчем, намуслы дустым. И? тир?н серл?ремне си?а гына ышанып тапшыра алам. Кайвакыт икебез бер кеше булып кит?без кебек.

«Бер??не? д? к?пертеп мактау с?зл?рен? ышанма» дип, миен? се?дер? килг?н ?смасы, бу хакта с?йл?г?ч, ?изн?сене? с?зл?рен шик астына алды.

– Кемг?дер бер?р этлек кылырга ?ыена торгандыр ?ле. Арзанга сатылма. Бала караватын куярга да урын ?итми. ?з фатирыбыз да булырга тиештер, ?е барны? гына к?е бар, – дип, ирен? юн?леш ноктасын тоттырды.

– Морад артыннан ныклабрак к?з?т?се иде. Башка хатыннар бел?н чуала торган гад?те юкмы ик?н? Утыз яшен? чаклы ?йл?нм?г?н ирне? таныш хатын-кызлары арасында с?ярк?се д? булу ихтималы бар. ?зе фирма ху?асы булып алгач, артыгын кылана башлады, с?н?кт?н к?р?к булган укытучы баласы. Чиста суга чыгарыйк ?ле ?зен, – диде Сахип Миндрахман улы.

Габделбар, ху?асыны? к?зен? карамыйча гына:

– Сез ?йтк?нне? барысын да эшл?рмен, безне? фатир м?сь?л?сен д? ничектер х?л ит?се иде бит.

?смасы «вак-т?як акчасы кир?кми, анысын ?зе? д? табарсы?, фатирны шарт итеп куй» диг?н иде.

– Морадны хатын-кыз бел?н тотса?, анысын да эшл?рмен, – дип ?зде Сахип абыйсы с?зне.

Габделбар ?чен бу шактый катлаулы ш?гыль булып чыкты. Эшл?г?н урыннары арасындагы юлны, машина б?кел?рен д? ис?пк? алса?, шактый ?ыела. Ирт?н ?з кибетл?ренд? к?ренеп, сатучыларга я?а тауарларны ?л?ш? д?, Сахип абыйсы биреп торган машинага утырып, Морадны? ширк?те, кибетл?ре урнашкан тарафка юл тота. Айга якын ышкылып й?р? берни бирм?г?ч, «Сахип абый, я?алык юк, вакыт уздыру гына бара, киявегез гел эшт?, ?зен бик ?д?пле тота» дип, ?стенн?н т?шерм?кче булган иде, н?къ шул минутта Морадны? 438 санлы з??г?рсу машинасы к?зен? чалынды. Ну и что, диярсез. Б?тен хикм?т «ну и что» да шул. Руль артында Морад урынында аксыл ч?чле, ак т?нле, ымсындыргыч тулы г??д?ле бухгалтеры утыра иде. Габделбар детектив фильмнардагы шикелле, к?зд?н югалтмаслык кына ара калдырып, джип артыннан элдертте. Юкка мине беркатлы дип уйлап й?ри Сахип абыйны? кияве, каты итеп чеметк?нд? д? елмая бел? Габделбар. Ханым ??в?л банкка, аннан со? базарга кереп чыкты ??м, эзне югалтырга тел?г?нд?й, ш???р буйлап шактый боргаланып й?рг?нн?н со?, биш катлы кирпеч йорт янында машинасын калдырып, сумкасын и?ен? элеп, к?с-к?с атлап, подъездга

кереп гаип булды. Габделбарны? озак юкка чыгуын хупламаган Халид? ханым ?зене? кес? телефоныннан «тауар кайтты, бушатырга кеше юк, тиз ген? килеп ?ит» дип, бик каты кис?тс? д?, артында чын ху?а торган Габделбар селкенм?де д?. Б?хет кошы кулга кер?м дип торганда, тауар бушатып й?римени ул, тузга язмаганны. Кия?не фаш итс??, фатирлы ит?м дип торганда, ул ярты юлда туктап каламы со? инде?! Ханым ике с?гатьт?н со? гына урамда п?йда булды. Машинасын ераккарак куеп, карт юк? астында угры кебек биеп торган Габделбарга ханымны? к?зл?ре каймак ашаган м?ченеке т?сле ялтырагандай, бит очлары кызаргандай тоелды. Хатын-кызны?, ир-ат бел?н якыннан аралашканнан со?, шулай алланып, матураеп кит?е а?а м?гъл?м иде. Ханым машинасына утырып китк?ч т?, Габделбар Морад килеп чыгарга тиешле тимер ишекк? ?мет бел?н озак карап басып торды. Теге шайтан укыган кеше шул, бик х?йл?к?р булып чыкты, т?ки Габделбарны? х?лен? керм?де. Б?лки, подъездны? икенче ягында да ишек бардыр дип, ?л?кче эш урынына юл тотты.

Шул кичне с?енечле х?б?ре бел?н Сахип абыйсы янына керде.

– Эл?ктердем мин теге т?ти егетне. Боргаланырлык бер хуты калмады.

– Й?, с?йл? тизр?к, к?ттерм?!

– ?сл?рен? бастым дис?? д? була. Морадны? беркемг?, х?тта хатынына да рульне бирми торган машинасында фирмасыны? бухгалтеры, ак ч?чле матур хатын, ду китереп й?ри. Очраша торган йортларын да бел?м. Кияве? алданрак килеп, хатынны фатирда к?теп торды бугай.

– Син машинаны? номерын бутамады?мы?

– Юк-юк. Мен? язып та алдым. Мин аны? з??г?р джибын й?з машина арасыннан таныйм.

– Ярый, р?хм?т. К?з?т?е?не д?вам ит, – дип, м?н?с?б?тен тышка чыгармыйча, кабинетына кереп китте.

Сахип Миндрахман улы чит илд? командировкадагы кызын, ач кеше мичт? пешеп яткан б?леш к?тк?нд?й, зар-интизар булып каршы алды.

Юлдан кайткан кешене? х?л-?хв?ле, чит илд?н алып кайткан я?алыклары турында да белешеп тормыйча, Л?йл? шул х?б?р турында хыялланып кайткандай, ?з янына диванга тартып утырткач:

– Кызым, ми?а ышанмыйчарак й?рде?, нич? тапкыр Морад си?а хыян?т ит? дип кис?ттем. Исе? д? китм?де. Х?зер а?а боргаланырга урын калмады. ?зене? бухгалтеры, син белг?н Мария бел?н бутала ик?н. Алма кебек кызымны кемг? алыштырган бит. Явочный фатирлары да м?гъл?м.

Бу х?б?рне Л?йл? бик авыр кабул итте. Й?зе ??в?л агарынды, со?ыннан ?лгерг?н помидор кебек кызыл т?ск? керде. Битл?рен матур куллары бел?н каплап, сорарга к?ч тапты.

– Сине? Морадны яратмаганы?ны бел?м. Аны пычратырлык д?лилл?ре? бармы?

– Бар, ?ит?рлек. Мен? шул Мария диг?н с?йр?лчеге к?нн?р буена ире?не? машинасында й?ри. Мин Морадны? кемг?дер ?з машинасын бирг?нен х?терл?мим. Ул аны синн?н б?т?нр?к яратып, беркемне якын китерми торганые, – дип, Сахип ?и??че кыяф?тен сиздерм?ск? тырышып, кызын с?з бел?н д?мб?сл?вен д?вам итте.

– Кем к?рг?н аларны берг?, ша?иты? бармы? – дип кен? сорый алды Л?йл?.

– Габделбар очраклы р?вешт? тоткан ?зл?рен. «Узып барам, таныш джип, – ди. – Тавыш биреп туктатмакчы идем, руль артында башка кеше. Им?неп киттем. К?з?теп барып, кереп китк?н ?йл?ре янында у?айсызланып озак басып тордым», – ди. ?зе кая ик?н со? ?ле?

– Халид?, Габделбар б?лм?л?ренд?ме ик?н, чакыр ?ле.

??рвакыт ?й эшл?ре й? оныгы бел?н м?шгуль Халид?, кер?-керешк? юеш кулларын алъяпкычына с?рт?-с?рт? зарланды:

– Х?зер чакырам, аны ?ске катка син яраткан китек к?згене тагын бер кат ябыштырып кара ?ле дип менгереп ?иб?рг?н идем. Аптырап беттем инде. Беркая да т?з?терг? алмыйлар. Нинди у?ган Габделбар да «т?рле-т?рле ?илем бел?н ябыштырып карыйм, ябышкан т?сле була да ян?д?н кителеп т?ш?» ди.

Л?йл?, елаудан арып туктаган бала кебек, ?лл? нинди ин?л?ле, ?кенечле тавыш бел?н кычкырып ?иб?рде:

– Тагын шул ватык к?зге. Минем б?хетсезлегем тамгасы. К?тм?г?нд? к?кт?н и?г?н б?хет, кадерен белм?с??, башкалар бел?н б?лешс??, к?зге кебек уала да т?ш? ик?н. Син, ?ти, сорамаганны эшл?п, минем гаил? тормышыма тыкшынып, максаты?а иреште?. Котлыйм!